Sisindvo (Sifazane): Emashumi lasihlanu nesihlanu kuya kumashumi lasitfupha nesiphohlongo sema kg
Mukumba wayo wo naka nga maanḓa wa vha na mitalo mitshena kha thumbu na mavhala matshena kha thumbu. Ya munna I vhonala yo swifhala lwo uya kha buraweni nga muvhala. Ya munna ina maṋanga o kombambaho ane vhulapfu ha hone ha vha (650mm).


28 Bantfwana Uma kuphatselene:
28 Vhana Malugana na:

Lapho titfolwa khona
Mmbwa ya Ḓaka [Lycaon pictus]

Kusukela kulinye lisentimitha kuya ku 2,5 ngemamitha (insimbi) kanye nemamitha lamashumi lasitfupha (incenye lendze yemtimba).
U bva kha 1cm u swika 2,5m (thumbu) na 60m (tentacles).

Watsonia - Timbali - Ningizimu Afrika
Watsonia - Maluvha - Afrika Tshipembe

Ungemamitha langu 2,5, silinganiso limitha linye.
Ubva kha 2,5 m u lingana na 1 m.

Tidla letinye timfishi, emasquid, tilwane tasemantini bese letinye tidla tilwane letindanda ngetulu kwemanti.
Iḽa dzi khovhe, squid, crustaceans dzinwe dzi ḽa plankton.

Tidla iminenkhe, emaclams, ema oysters, timfishi letincane kanye netimvutfu tematje lagamukile.
Dziḽa dzi snails, clams, khovhe ṱhukhu na detritus.

Lapho Itfolwa Khona
Hune dza Wanala Hone

Klipfish - Imphilo yema Tilosi - Ningizimu Afrika
Klipfish - Vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Tidla tinkhala, emashrimps, imfishi kanye nema octopus.
Dzi ḽa dzi crabs, shrimps, khovhe, na octopus.

Bhejane - Tilwane - Ningizimu Afrika
Tshugulu - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Civet - Tilwane - Ningizimu Afrika
Civet - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Imfishi yelicilongo - Imphilo yema Tilosi - Ningizimu Afrika
Trumpetfish - Vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Imbabala - Tilwane - Ningizimu Afrika
Bushbuck - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Klipspringer - Tilwane - Ningizimu Afrika
Klipsringer - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Kuptiphatsa kwabo
Muṱa: Felidae

Eland - Tilwane - Ningizimu Afrika
Eland - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Tidla tipontji, ematje latsambile, sitjalo sasemantini kanye nema hydroids.
Dzi ḽa zwi pontshi, dzi corals, anemones na dzi hydroids.

iPinotage yinhlobo yewayini lebovu leyentiwe lapha eNingizimu Afrika. Phindze ihlanyelwe, ngeticheme letincane, eAustralia, Brazil, Canada, Isirayeli, New Zealand, Switzerland, eUnited States kanye nase Zimbabwe.
Pinotage ndi veini tsuku ine vhubvo hayo ndi Afrika Tshipembe. Iya wanala na Albeit fhedzi a I tou vha nnzhi vho lini. Na Australia, Brazil, Canada, Israel, New Zealand, Switzerland, the United States na Zimbabwe.

Tjani Besisila Sakati - Tjani - Ningizimu Afrika
Hatsi ḽa Mutshila wa Tshikadzi - Mahatsi - Afrika Tshipembe

Sambane - Tilwane - Ningizimu Afrika
Cormorants - Zwinoni - Afrika Tshipembe

Ingangemasentimitha lamashumi lamatsatfu, silinganiso silishumi nakubili emasentimitha.
Iḽa khovhe, crustaceans na molluscs.

Tivela kuwo onkhe emalwandle, kusuka etropical kuye arctic.
Iḽa khovhe na dzi crustaceans na molluscs.

Umdeni: Hyaenidae
Muṱa: Hyaenidae

Sayobe Selwandle - Imphilo yema Tilosi - Ningizimu Afrika
Sea Spiders - Vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Sauvignon Blanc - Emagilebisi - Ningizimu Afrika
Sauvignon Blanc - Dzi ndirivhe - Afrika Tshipembe

Tidla titjalo netilwane letincane letindanda ngetulu kwemanti.
Dzi ḽa dzi plankton.

Imbali ye Barberton - Timbali - Ningizimu Afrika
Barberton Daisy - Maluvha - Afrika Tshipembe

Tinhloko Letipatalele - Imphilo yema Tilosi - Ningizimu Afrika
Flatheads - Vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Umkhoma washaka - Imphilo yema Tilosi - Ningizimu Afrika
Whale shark - vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Umgololo lonemigca - Tilwane letinesikhumba lesihwayako - Ningizimu Afrika
Tswina ya mivhala - Zwikokovhi - Afrika Tshipembe

Sunfish (Imfishi yelilanga)
Sunfish - Vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Umgololo Wemushi wenkosazana - Tilwane letinesikhumba lesihwayako - Ningizimu Afrika
Tswiṋa dobo - Zwikokovhi - Afrika Tshipembe

Le Mountain Ground Squirrel ihlala etindzaweni letome kakhulu.
Mountain ground squirrel - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Red Hartebeest - Tilwane - Ningizimu Afrika
Red Hartebeest - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Lesser Bushbaby - Tilwane - Ningizimu Afrika
Lesser bushbaby - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

IKhomishani Yokulingana Ngokobulili
Vundu ḽa Mpumalanga

Barbera - Emagilebisi - Ningizimu Afrika
Barbera - Dzi ndirivhe - Afrika Tshipembe

Batsi
Tsilivi

Tidla titjalo netilwane letincane letisendzaweni yetilwane (ikakhulu tilwane letincane tasemantini), tilwane letincane letite imigogodla letifaka tinkhala kanye netilwane telwandle letincane.
Dzi ḽa zooplankton (kanzhi copepods),zwipuka zwiṱuku zwi fanaho na dzi crabs na shrimps.

Tidla emajellyfish, timfishi letincane, netilwane letibhukusha elwandle.
Iḽa dzi jellyfish na khovhe ṱhukhu na dzi crustaceans dzo no bammbela.

Sehluko 2: LuCwebu LwemaLungelo Eluntfu (7-39)
Ndima ya 2: Mulayotibe wa Pfanelo (khethekanyo dza 7-39)

Le Ndlovu yase Afrika itfolakele inetilwane letehlukile letimbili, lekuyi African Bush Elephant (Loxodonta Africana) bese nalencane iAfrican Forest Elephant (Loxodonta cyclotis) lesemahlatsini emvula laseNkhabeni ye Afrika.
Ndou yo khethekanyiwa uya kha zwigwada zwivhili,yo no ḓivhea African bush elephant ( loxodonta Africana) na dzinwe ṱhukhu African forest belephant(loxodonta cyclotis) dzo no bva maḓakani ono nesa mvula hangei afrika.

Honey Badger - Tilwane - Ningizimu Afrika
Honey badger - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Sea Urchin - Imphilo yema Tilosi - Ningizimu Afrika
Sea Urchin - Vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Duiker - Tilwane - Ningizimu Afrika
Duiker - Phuka thukhu dza mamvele - Afrika Tshipembe

Imfishiyafeceli Lelicembe - Imphilo yema Tilosi - Ningizimu Afrika
Leaf Scorpionfish - Vhutshilo ha madini - Afrika Tshipembe

Jackalberry - Tihlahla - Ningizimu Afrika
Musuma - Miri - Afrika Tshipembe

tihlobo takhe tengati;
setshiwa kana u sa setshelwa haya hawe;