# bg/2015_01_3514.xml.gz
# mk/02_03_23279_.xml.gz
(src)="1.1"> Пет въпроса , които имат значение за Момичетата-активисти от Киргизстан
(trg)="1.1"> Пет проблеми кои ги засегаат девојките-активисти од Киргистан
(src)="1.2"> Снимки , изобразяващи солидарност с жените , пострадали от насилие .
(trg)="1.2"> Слики кои покажуваат солидарност со жените кои страдале од насилство .
(src)="1.3"> Снимка : Devochki-Aktivisti
(trg)="1.3"> Слика од Devochki-Aktivisti од Киргистан .
(src)="2.1"> Киргизските Момичета–активисти ( Devochki-Aktivisti ) са момичета на възраст между 13 и 17 години , които се борят за равенство , справедливост и разнообразие в едни трудни за правата на жените условия .
(trg)="2.1"> Devochki-activistki ( девојки-активисти ) од Киргистан се девојки на возраст помеѓу 13 и 17 години кои се борат за еднаквост , правда и разновидност во едно предизвикувачко опкружување за женските права .
(src)="3.1"> Един от ключовите елементи на проекта им е блог , в който групата публикува писма от момичета , живеещи в райони на Киргизстан , където патриархалната култура надделява .
(trg)="3.1"> Еден од клучните елементи на нивните проекти е блогот на кој групата објавува писма од девојки кои живеат во различни региони на Киргистан , каде патријархалната култура се стреми да надвладее .
(src)="4.1"> В допълнение към блога , Момичета-активисти също изразяват волята си да участват на равни начала в киргизското общество чрез изкуство , поезия , музика .
(trg)="4.1"> Како дополнување на блогот , devochki-activistki исто така ја изразуваат нивната желба да учествуваат подеднакво во општеството во Киргистан преку уметност , поезија , музика .
(src)="4.2"> Те насърчават младите да се включват към движението HeForShe за равенство между половете , и да се борят за равен достъп както на момчетата , така и на момичетата до образованието , спорта , и здравеопазването .
(trg)="4.2"> Тие ги охрабруваат младите да се вклучат во движењето Тој за Таа за полова еднаквост и да ги направат образовните , здравствените , спортските права и другите можности подеднакво достапни на девојките и момците .
(src)="5.1"> Тази седмица Глобални гласове седнаха на разговор с Аишола Аисаева ( 17 ) и узнаха кои са проблемите , които мотивират Момичетата–активисти да продължават да вършат своята работа в страната .
(trg)="5.1"> Оваа недела Global Voices седеше со Aishoola Aisaeva ( 17 ) и дозна за проблемите кои ги мотивираат devochki-aktivistki да ја извршуваат својата работа во земјата .
(src)="6.1"> “ Хората смятат , че феминизмът е омраза към мъжете . ” , казва Аисаева , “ А всъщност е противопоставяне на насилието . ”
(trg)="6.1"> „ Луѓето мислат дека феминизам е да се мразат мажите “ вели Aisaeva . „ Но се работи за спротиставување на насилството . “
(src)="7.1"> Въпрос 1 : Образование
(trg)="7.1"> Проблем 1 : Образование
(src)="8.1"> Аишола Аисаева : Образованието е важен въпрос в Киргизстан , особенно за момичета .
(trg)="8.1"> Aishoola Aisaeva : Образованието е важен проблем во Киргистан , посебно за девојките .
(src)="8.2"> След провеждането на младежките ни лагери през 2013 г . , започнахме да повдигаме този въпрос и по време на форуми , и стигнахме до заключението , че родителите предпочитат да подкрепят синовете си , пред дъщерите си , когато става въпрос за образование .
(trg)="8.2"> Одржувајќи младински кампови во 2013 , ние почнавме да го покренуваме ова прашање на форумите и заклучивме дека родителите преферираат да ги поддржат синовите отколку ќерките , кога станува збор за образованието .
(src)="9.1"> Училищата използват остарели , патриархални книги , повечето писани от мъже , които ни учат само за ролята на мъжете в киргизската история и общество , и игнорират жените и техната физиология .
(trg)="9.1"> Училиштата користат застарени , патријархални учебници , најчесто напишани од мажи , кои единствено учат за улогата на мажите во киргистантската историја и општество и ги занемаруваат жените и нивните тела .
(src)="10.1"> Следващият абзац е цитат от писмо на момиче , което живее в област Чуи , около столицата Бишкек :
(trg)="10.1"> Следново е извадок од писмо напишано од девојка која живее во провинцијата Чуи која го опкружува главниот град , Бишкек :
(src)="10.2"> Никога не излизам от вкъщи след училище .
(trg)="10.2"> Никогаш не излегувам од дома после училиште .
(src)="10.3"> И не виждам нищо ново , всеки ден е един и същ : планини от мръсни чинии , чистене , пране и гледане на по-малките деца .
(trg)="10.3"> И не гледам ништо ново , секој ден е истото : планина од неизмиени чинии , чистење , миење , грижење за децата .
(src)="10.4"> Изтощавам се и след това нямам енергия да си напиша домашните – J – 16 години . ”
(trg)="10.4"> Станав изморена и немав енергија да ја сработам училишната работа . – J. , 16 години .
(src)="10.5"> За съжаление не всяко момиче в Киргизстан получава знанията , който са и нужни .
(trg)="10.5"> За жал не секоја девојка во Киргистан го добива потребното знаење .
(src)="10.6"> Някои ходят на училище , други не .
(trg)="10.6"> Некои одат на училиште , некои не .
(src)="11.1"> Използваме изкуство и графити и оргазнизираме прожекции , за да споделим опита си с други тинейджъри .
(trg)="11.1"> Користиме цртежи и графити и организираме филмски проекции за да го споделиме искуството со други тинејџери .
(src)="11.2"> В нашия блог се публикува информация за известни жени учени , изследователи и политици .
(trg)="11.2"> На нашиот блог објавуваме информации за познати жени научници , истражувачи и политичари .
(src)="12.1"> Бихме искали да вдъхновим други момичета , показвайки им че жените могат да изучават наука и да участват в политиката .
(trg)="12.1"> Сакаме да инспирираме други девојки , покажувајќи им дека жените можат да учат наука и да бидат вклучени во политиката .
(src)="12.2"> Жените могат да играят роля в бъдещето на нашата страна .
(src)="12.3"> Ние просто трябва да насърчим повече момичета да се образоват и съответно да се включат в обществения живот .
(trg)="12.2"> Жените можат да играат улога во иднината на нашата земја , само ние мора да охрабриме повеќе девојки да се школуваат и да бидат вклучени .
(src)="13.1"> Въпрос 2 : Разнообразие
(trg)="13.1"> Проблем 2 : Разновидност
(src)="14.1"> АА : Ние всички сме различни .
(trg)="14.1"> AA : Сите ние сме различни .
(src)="14.2"> Ние идваме от различни училища , населени места и възрастови групи .
(trg)="14.2"> Ние сме од различни училишта , села и старосни групи .
(src)="15.1"> Когато започнахме да събираме сами истории , разбрахме колко сме различни и колко различни са нашите истории и живота на всяка една от нас , но всички ние се нуждаем от място , където можем да бъдем разбрани и подкрепени .
(trg)="15.1"> Кога ние започнавме да собираме приказни , сфативме колку сме различни и колку различни се нашите приказни и животи , но на сите нам ни треба место каде ќе бидеме разбрани и каде ќе бидеме поддржани :
(src)="15.2"> “ Учих на село ( не мога да кажа точно в кое ) .
(trg)="15.2"> Јас учев во село ( не можам да кажам каде точно живеев ) .
(src)="15.3"> Леля е много добра и вежлива , както и нейната дъщеря .
(trg)="15.3"> Мојата тетка беше многу добра и љубезна , и нејзината ќерка беше иста .
(src)="15.4"> Но най-ужасното нещо е , че постоянно бях подложена на сексуален тормоз , физическо и психическо насилие от синовете й и от чичо ми .
(trg)="15.4"> Но , најлошото нешто кое постојано го искусував беа сексуалните малтретирања , физичкото и психичкото насилство , од нејзините синови и од мојот чичко .
(src)="15.5"> Те казваха , че правят всичко това , защото съм момиче .
(trg)="15.5"> Тие велеа дека тоа е затоа што сум женско и ми го правеа тоа .
(src)="15.6"> Плачех всеки ден , защото не можех да направя нищо , никой нямаше да ми повярва .
(trg)="15.6"> Плачев секој ден , затоа што не можев да сторам ништо за тоа , никој немаше да ми верува .
(src)="15.7"> Това беше моето детство .
(trg)="15.7"> Тоа беше моето детство .
(src)="15.8"> Тогава исках да се самоубия .
(src)="15.9"> А . , 16 години .
(trg)="15.8"> Во тие денови , посакував да извршам самоубиство – А . , 16 години .
(src)="15.10"> Въпрос 3 : Здравеопазване
(trg)="15.9"> Проблем 3 : Здравство
(src)="16.1"> АА : “ Ние също говорим за репродуктивно здраве , защото е важно за нас да знаем здравните си права .
(trg)="17.1"> AA : Ние исто така промовираме Репродуктивно здравство , затоа што за нас е важно да знаеме за нашите здравствени права .
(src)="16.2"> Този въпрос е винаги повдиган на лагери , конференции и срещи , искаме момичетата да знаят повече за това и да вземат решения самостоятелно по въпроси , касаещи техите собствени тела . ”
(trg)="17.2"> Овој проблем е секогаш предмет на осврт на нашите кампови , конференции и состаноци , ние сакаме девојките да знаат повеќе за него и самостојно да донесуваат одлуки кои се однесуваат на нивните сопствени тела .
(src)="16.3"> Достатъчно съм голяма , за да вземам решения за собственото си тяло .
(trg)="17.3"> Веќе ми е доста возрасните да одлучуваат што да правам со моето тело .
(src)="16.4"> Казано с други думи – то е моя собственост .
(trg)="17.4"> Односно - тоа е мој имот .
(src)="16.5"> Но защо тогава всеки решава вместо мен какво да облека , какво да правя и какво да не правя със собственното си тяло ? !
(trg)="17.5"> Но , зошто сите одлучуваат наместо мене , како да се облекувам и што да правам или да не правам со моето тело ?
(src)="16.6"> Бих искала да оформя веждите си и да пострижа косата си .
(trg)="17.6"> Сакам да ги обликувам веѓите и да ја потстрижам косата .
(src)="16.7"> Но по-големите ми братя не ми дават тази възможност . ” – J. , 15 години . "
(trg)="17.7"> Но , моите постари браќа не ми дозволуваат да ја имам таа можност . – J. , 15 години .
(src)="16.8"> Въпрос 4 : Дайте ни думата
(trg)="17.8"> Проблем 4 : Означување
(src)="17.1"> АА : “ Веднъж бяхме на форум , дискутиращ насилието над жени , но стояхме в дъното на стаята , въпреки че въпросите бяха свързани с момичетата тинейджъри .
(trg)="19.1"> AA : Еднаш присуствувавме на форум за насилството против жените , но седевме на крајот од собата , и покрај фактот дека темата беше поврзана со женските проблеми .
(src)="17.2"> Всички останали участници във форума бяха възрастни , но дискутираха въпроси , свързани с тинейджърите .
(trg)="19.2"> Сите други учесници беа возрасни , но дускутираа за прашања поврзани со девојките тинејџерки .
(src)="17.3"> Когато получихме възможност да говорим , помолихме всички да се огледат наоколо и да кажат защо ние самите не получихме правото да дискутираме нашите проблеми .
(trg)="19.3"> Кога добивме шанса да зборуваме ги запрашавме да погледнат наоколу и да одговорат зошто ние не сме оние кои треба да дискутираат за нашите проблеми ?
(src)="17.4"> Включиха ни в листата , но въпреки това не взеха под сериозно внимание това което казваме . ”
(trg)="19.4"> Тие не вклучија нас во дискусијата , но не го сфатија сериозно она што ние го кажавме .
(src)="18.1"> Това е проблем .
(trg)="20.1"> Тоа е проблем .
(src)="18.2"> В обществото ни не можем да говорим сами за себе си , това е така , защото никой не ни пита на първо място .
(trg)="20.2"> Ние сметаме дека во општеството не можеме да зборуваме за себе си , но тоа е така бидејќи никој не сака да не праша прво нас .
(src)="19.1"> Въпрос 5 : Равенство
(trg)="21.1"> Проблем 5 : Еднаквост
(src)="20.1"> АА : “ Една от най-важните точки за Момичетата-активисти в Киргизстан , това е равенството .
(trg)="22.1"> AA : Една од главните цели на девојките-активисти од Киргистан е еднаквоста .
(src)="20.2"> Равенството между половете засяга всички и ние бихме искали момичета и момчета да помагат за това и да го промотират заедно .
(trg)="22.2"> Половата еднаквост ги засега сите и ние сакаме девојките и момците да придонесат и да ја промовираат заедно .
(src)="21.1"> До нас достигат истории за момичета , които са подложени на неравенство и дискриминация .
(trg)="23.1"> Добиваме приказни од девојки , кои се соочени со нееднаквост и дискриминација .
(src)="21.2"> Момичетата казват , че не могат да правят това , което искат , защото не са момчета и че обществото им е наложило тези стереотипи още от самото им детство .
(trg)="23.2"> Девојките ни кажуваат како не можат да ги прават нештата кои ги сакаат затоа што не се момци и општеството ги има изградено овие стреотипи уште од детството .
(src)="21.3"> Следващият абзац е от писмо , изпратено ни от момиче , което е искало да изпълнява Епоса на Манас , традиционен киргизстански епос , който разказва историята на митичен цар воин :
(trg)="23.3"> Следниот извадок е од писмо испратено од девојка којашто сакала да го пее Епот од Манас , традиционален киргистантски еп кој ја раскажува животната приказна на митскиот воен крал :
(src)="21.4"> Бях Манаши момиче ( някой , който разказва Епоса на Манас ) от както бях на 3 години .
(trg)="23.4"> Јас бев Манаси девојка ( раскажувач на Епот од Манас ) уште од тригодишна возраст .
(src)="21.5"> Когато бях малка , всички смятаха , че това е чудесно – смятаха децата за равни .
(trg)="23.5"> Кога бев дете , сите мислеа дека е супер - тие ги сметаа сите деца за еднакви .
(src)="21.6"> Когато станах на 9 , всички започнаха да ми казват какви стереотипи трябва да следвам .
(trg)="23.6"> Но , пораснав и дознав дека да се биде повозрасна девојка е многу потешко .
(src)="21.7"> Тогава моето любимо занимание – разказване на истории – приключи за известно време .
(trg)="23.7"> Почнувајќи кога имав 9 години , сите ми ги кажуваа стереотипите кои треба да ги следам .
(src)="21.8"> Вече съм се примирила с факта , че съм момиче . – К . ,13 години . ”
(trg)="23.9"> Јас веќе се помирив со фактот дека сум девојка . – К . , 13 години .
# bg/2015_02_3508.xml.gz
# mk/02_10_23293_.xml.gz
(src)="1.1"> Водещата причина за смъртността в развиващите се страни може да ви изненада
(trg)="1.1"> Водечката причина за смрт во земјите во развој може да ве изненади
(src)="1.2"> Пожар на сметище във Фада-Нгурма , Провинция Гурма , Буркина Фасо .
(trg)="1.2"> Пожар во депонија во Фада-Нгоурма , Провинција Гоурма , Буркина Фасо .
(src)="1.3"> Снимка от потребителя във Flickr , lepetitNicolas .
(trg)="1.3"> Фотографија од корисникот на Фликер lepetitNicolas .
(src)="1.4"> CC-BY-NC-SA 2.0
(trg)="1.4"> CC-BY-NC-SA 2.0
(src)="2.1"> Тази статия от Ричард Фюлер е публикувана първоначално в Ensia . com - списание , което насърчава международните екологични действия и решения , и е публикувана тук по съгласие на автора .
(trg)="2.1"> Овој напис од Ричад Фулер е првично објавен на Ensia.com , списание коешто ги нагласува меѓународните решенија за животната средина во акција , и е повторно објавен тука според договор за споделување содржина .
(src)="3.1"> Каква е основната причина за смъртността в страните с ниски и средни доходи ?
(trg)="3.1"> Која е водечката причина за смрт во земјите со низок и среден приход ?
(src)="4.1"> A. недохранване
(trg)="4.1"> А. неисхранетост
(src)="5.1"> Б . туберколоза , малария и ХИВ/СПИН
(trg)="5.1"> Б. туберколоза , маларија и СИДА / ХИВ
(src)="6.1"> В . замърсяване
(trg)="6.1"> В. загадување
(src)="7.1"> Ако предположението Ви е " В " , значи сте избрали верния отговор .
(trg)="7.1"> Ако избравте „ В “ , погодивте .
(src)="7.2"> Високите нива на замърсена почва , вода и въздух са причинили смъртта на 8,4 милиона души в тези страни през 2012 г .
(trg)="7.2"> Заради изложување на загадена почва , вода и воздух ( домашен или амбиентален ) умреле 8.4 милиони луѓе во овие земји во 2012 .
(src)="8.1"> Още по-шокиращ е фактът , че тези 8,4 милиона са част от деветте милиона смъртни случаи , причинени от замърсяване в целия свят през 2012 г .
(trg)="8.1"> Уште една статистика за која вреди да се размисли : овие 8.4 милиони се од вкупно 9 милиони кои умреле од загадување на светско ниво во 2012 .
(src)="8.2"> С други думи , статистиката разкрива , че този проблем съществува основно в развиващите се страни , а не в т . нар . " богати страни " .
(trg)="8.2"> Со други зборови , ова не е проблем на „ богатите земји “ .
(trg)="8.3"> Ова е проблем што го има само во земјите во развој .
(src)="9.1"> За сравнение , според данните на Световната здравна организация ( СЗО ) , през 2012 година 56 милиона души са загинали заради самолетна или автомобилна катастрофа , при самоубийство , от старост , рак , медицинска грешка , токов удар , заразни болести , падане с парашут , по време на война или други причини .
(trg)="9.1"> Како за споредба , статистиките на Светската здравствена организација покажуваат дека во 2012 умреле 56 милиони луѓе - тоа се сите луѓе што умреле на планетата , било од сообраќајна незгода , самоубиство , старост , рак , медицински грешки , удар од гром , заразни болести , дефект со падобран , војна или ред други причини .
(src)="9.2"> Това означава , че всеки седми човек умира заради замърсяване на околната среда .
(trg)="9.2"> Значи , загадувањето убило речиси еден од седум луѓе .
(src)="10.1"> Жертви на замърсения въздух в околната среда са 3,7 милиона души , а останалите 4,2 милиона са починали от отровни частици във въздуха от готварски печки .
(trg)="10.2"> Уште 4,2 милиони луѓе умреле од изложеност на партикули од внатрешен воздух од рерна .
(src)="10.2"> Един милион са починалите от химикали и замърсена почва и вода .
(trg)="10.3"> Околу 1 милион умреле од хемикалии и загадена почва и вода .
(src)="10.3"> Останалите 840 000 са жертва на ниски хигиенни условия .
(trg)="10.4"> А 840.000 подлегнале заради лоша хигиена .
(src)="10.4"> Тази статистика е публикувана на сайта на СЗО , с изключение на данните за замърсената почва , които са представени от Световния алианс за здраве и замърсяване .
(trg)="10.5"> Сите овие податоци доаѓаат директно од страната и базата на податоци на СЗО , освен статистиките за почвата , кои потекнуваат од понеодамнешни податоци ( веројатно дискретни ) од Глобалната алијанса за здравје и загадување .
(src)="11.1"> В същото време , през 2012 г .
(src)="11.2"> 625 000 души са починали от малария , 1,5 милиона от Спин/ХИВ и 930 000 от туберколоза .
(trg)="11.1"> Во истата 2012 година , 625.000 луѓе умреле од маларија , 1.5 милиони од ХИВ / СИДА и 930.000 од туберколоза .
(src)="11.3"> Това са общо една трета от броя на жертвите на замърсената околна среда .
(src)="11.4"> Въпреки това , международните благотворителни организации и правителства изразходват 20 милиарда годишно за превенция от тези болести .
(trg)="11.2"> Тоа е една третина од бројката на луѓе што умираат од загадување , а сепак оваа тријада на ужасни болести привлекува над 20 милиони долари годишно од меѓународни добротворни организации и влади .
(src)="12.1"> Бавен и неосезаем процес
(trg)="12.1"> Споро и индиректно
(src)="13.1"> Трябва да се отбележи , че замърсяването рядко убива по директен и бърз начин .
(trg)="13.1"> Важно е да се напомене дека загадувањето ретко убива луѓе директно или бргу .
(src)="13.2"> То причинява сърдечни болести , рак , инфекции на дихателните пътища , рак , диария .
(trg)="13.2"> Наместо тоа , предизвикува срцеви заболувања , воспаленија на градите , рак , болести на респираторниот систем и дијареа .
(src)="13.3"> Затова СЗО го определя като най-големият рисков фактор - заплаха за човешкото здраве както затлъстяването , пушенето и недохранването .
(trg)="13.3"> Загадувањето делува како катализатор , со тоа што ја зголемува стапката на овие болести над нормалното .
(src)="13.4"> Но замърсяването е кралят сред тези опасности .
(trg)="13.5"> Но , загадувањето е крал на сите ризик фактори .
(src)="13.5"> В световен мащаб , броят на фатални случаи , свързани със замърсяването , прави статистиката от останалите фактори да изглеждат незначителни .
(trg)="13.6"> На светско ниво , неговите цифри на фаталност ги засенуваат оние предизвикани од други ризик фактори во кој било контекст .
(src)="14.1"> Трудно е да си представим как е възможно ефектът от замърсяването да е толкова сериозен , представете си следния сценарий :
(trg)="14.1"> Тешко е да се замисли колку лошо може да биде .
(src)="15.2"> Съпругът ви работи по 70 часа на седмица с химикали във фабрика за пестициди , която не осигурява безопасни условия на работа .
(trg)="15.1"> Секој ден се будите на валканиот под во колибата што сте ја прикрпиле вие и вашиот сопруг со отпадни материјали од блиското градилиште за хотел со пет ѕвезди .
(src)="15.3"> Когато се прибира вкъщи кашля и плюе кръв .
(trg)="15.3"> Од неодамна , почна да искашлува крв .
(src)="15.4"> С времето изглежда все по-слаб и изтощен и би искала да го спреш , но парите са нужни за изхранването на семейството .
(trg)="15.4"> Изгледа се ' послаб и поисцрпен секоја недела , а вие сакате да му кажете да прекине , но како ?
(src)="16.1"> Нямате достъп до вода и всеки ден ходиш до кладенеца , откъдето се стича кафява , отпадъчна вода .
(trg)="16.2"> Водата што ја црпите е кафеава и смрди на човечки измет , но нема што друго да се пие .
(src)="16.2"> Опитваш се да я прецедиш през марля , но няма голям резултат .
(trg)="16.3"> Пробувате да ја цедите со цедалка , но не помага многу .
(src)="16.3"> През това време , фабриката в близост до колибата , която правителството затвори преди месец , е започнала да работи отново само през нощта и от комините й се вият пушеци .
(trg)="16.4"> Меѓувреме , фабриката што е веднаш до ќумезот во кој живеете , онаа што владата неодамна ја затвори , почна повторно да работи - но само навечер .
(src)="16.4"> Миналата седмица най-голямото дете започва да кашля през нощта , а останалите са болни и изостават с материала в училище .
(trg)="16.5"> Оџакот испумпува змии од црн дим , и нема шанси да се дознае што е тоа што гори .
(src)="16.5"> Никой от приятелите или семейството не може да помогне , тъй като те имат същите проблеми .
(trg)="16.8"> Никој од пријателите или семејството не може да ви помогне затоа што , чудно , скоро сите во вашето маало ги имаат истите проблеми .
(src)="17.1"> Индустрията ни е световна , както и замърсяването , което тя причинява .
(trg)="17.1"> Нашата економија е глобална исто како и загадувањето што го предизвикува .
(src)="18.1"> Ти си един от тези , които се тровят , бедни , без глас и без надежда .
(trg)="18.1"> Вие сте еден од отруените сиромаси , без глас и без надеж .
(src)="18.2"> Наредбите , които трябва да бъдат приложени не се спазват .
(trg)="18.2"> Прописите што можат да се справат со овие услови никогаш не стапуваат во примена .
(src)="18.3"> Не можеш да се преместиш в друг град , тъй като ти е коствало много време да се установиш на това място .
(trg)="18.3"> Не можете едноставно да се соберете и да заминете во друг град - ви требале години да се издигнете до овој степен .