# pl/NA5904548/NA5904548.xml.gz
# uk/NA5904548/NA5904548.xml.gz


(src)="s4.1"> Światowy gracz
(trg)="s3.1"> Світовий гравець

(src)="s5.1"> Stosunki zewnętrzne Unii Europejskiej
(trg)="s4.1"> Зовнішні зв`язки Європейського Союзу

(src)="s19.1"> Światowy gracz
(trg)="s6.1"> Зміст

(src)="s20.1"> Stosunki zewnętrzne Unii Europejskiej
(trg)="s7.1"> Глобальна роль ЄС

(src)="s25.1"> W jaki sposób UE zarządza swoimi stosunkami zewnętrznymi
(trg)="s9.1"> Як ЄС провадить свої зовнішні відносини

(src)="s27.1"> Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa
(trg)="s11.1"> Спільна зовнішня та безпекова політика

(src)="s29.1"> Korzyści handlowe dla wszystkich
(trg)="s13.1"> Торговельні вигоди для всіх

(src)="s35.1"> Nasi partnerzy na świecie
(trg)="s18.1"> Наші партнери в світі

(src)="s42.1"> Jej populacja liczy 450 milionów ludzi — więcej niż w przypadku Stanów Zjednoczonych i Rosji razem wziętych .
(trg)="s23.1"> Його населення складає 450мільйонів – більше , ніж населення США та Росії разом узяте .

(src)="s42.2"> Jest największą organizacją naświecie prowadzącą działania handlowe i generuje jedną czwartą światowego bogactwa .
(trg)="s23.2"> ЄС є найбільшим торговельним партнером в світі тавиробляє чверть світовогобагатства .

(src)="s42.3"> Pomoc , jaką przekazuje biedniejszym krajom , jestwiększa niż w przypadku jakiegokolwiek innego dawcy .
(trg)="s23.3"> Він надає більшедопомоги бідним країнам , ніжбудь-який інший донор .

(src)="s42.4"> Jej waluta , euro , zajmuje na międzynarodowych rynkach finansowych drugie miejsce podolarze amerykańskim .
(trg)="s23.4"> ВалютаЄС – євро - поступається наміжнародних фінансових ринках лише долару США .

(src)="s43.1"> W pierwotnych założeniach UE wcalenie miała być światowym graczem.Zrodzona jako pokłosie drugiej wojny światowej , przede wszystkim miałazbliżyć kraje i narody Europy .
(trg)="s24.2"> Першочерговим завданням утворення , заснованогопісля Другої світової війни , було зближення держав та народівЄвропи .

(src)="s43.2"> W miaręrozszerzania się i przyjmowania coraznowych obowiązków Unia musiałaokreślić swoje relacje z resztą świata.Podobnie jak w działaniach , którychcelem jest usuwanie barier dla handlu , rozwój biedniejszych regionów i promowanie pokojowej współpracy w jejgranicach , Unia współpracuje także z innymi krajami i organizacjami międzynarodowymi , by umożliwić wszystkim czerpanie korzyści związanych z wolnym rynkiem , rozwojem gospodarczym i stabilnością świata w corazwiększym stopniu powiązanegowewnętrznymi zależnościami .
(trg)="s24.4"> Діяльність ЄСспрямована як на усуненняторговельних бар ’ єрів , розвитокменш розвинених регіонів , сприяння мирному співробітництву в межах своїх кордонів , так і на співпрацю з іншимикраїнами та міжнароднимиорганізаціями з метою донесення до всіх переваг відкритогоринку , економічного зростаннята стабільності у все більш взаємозалежному світі .

(src)="s43.3"> Jednocześnie UE broni swych uzasadnionych interesów gospodarczych i han-
(trg)="s24.5"> В той жечас ЄС відстоює свої законніекономічні та комерційні інтереси на міжнародній арені .

(src)="s48.1"> Światowy gracz dlowych na arenie międzynarodowej.Obecnie niełatwym zadaniem jestzapewnienie pokoju i bezpieczeństwapoza granicami Unii Europejskiej .
(trg)="s31.1"> Світовий гравець

(src)="s48.2"> Abysprostać temu wyzwaniu , UE tworzywspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa , by mogła działać jakoinstytucja stojąca na straży stabilności , współpracy i porozumienia naskalę światową .
(trg)="s32.2"> Для відповіді на цейвиклик ЄС розробляє спільнузовнішню та безпекову політикуу такий спосіб , щоб він міг діятияк сила , що стоїть на вартістабільності , співробітництва тапорозуміння в ширшому світі .

(src)="s49.1"> cywilnej ONZ w Kosowie , zapewniawsparcie finansowe Autonomii Palestyńskiej i przeznacza miliard euro naodbudowę Afganistanu .
(trg)="s33.1"> сок у відбудову Афганістанускладає близько одного мільярда євро .

(src)="s49.2"> Na Zachodnich Bałkanach i w Afryce Środkowejw 2003 r .
(trg)="s33.2"> В рамках нової європейської політики в галузібезпеки та оборони в 2003 р.було започатковано перші місіїЄС на Західних Балканах та вЦентральній Африці ; передбачається зростання їх кількості.Сприяння безпеці та стабільності за межами власних кордонів спрямоване на забезпечення безпечнішого життявсередині ЄС .

(src)="s50.1"> Przez ponad 40 lat zimna wojna dzieliła świat na dwa obozy .
(trg)="s35.1"> Протягом більше , ніж 40 років , Холодна війна розділяла значну частину світу на два табори.Її закінчення призвело до формування більш складного тахиткого світового порядку , якийвимагав від ЄС активнішої участі в запобіганні конфліктів , збереженні миру та боротьбі зтероризмом .

(src)="s50.2"> Jej zakończenie doprowadziło do powstania bardziej złożonego i kruchego porządkuna świecie , wymagającego od Uniiwiększego zaangażowania w zapobieganie konfliktom , utrzymaniepokoju i zwalczanie terroryzmu .
(src)="s50.3"> UEpomaga w opłacaniu administracji
(trg)="s35.2"> ЄС допомагає уфінансуванні цивільної адміністрації ООН в Косово , надаєфінансову підтримку Палестинській Автономії , його вне-

(src)="s52.1"> Pomoc rozwojowa : kto daje ile Oficjalna pomoc rozwojowa , 2002 , od krajów OECD
(trg)="s36.1"> Офіційна допомога у розвитку від країнчленів Організаціїекономічного співробітництва та розвитку ( ОЕСР ) , 2002 р .

(src)="s55.1"> 10 % Inni dawcy
(trg)="s39.1"> 10 % - інші донори

(src)="s60.1"> W jaki sposób UE zarządza swoimi stosunkami zewnętrznymi aktywnie w stanowienie zasad wielostronnego systemu globalnego handlu .
(trg)="s44.1"> Як ЄС провадить свої зовнішні відносини

(src)="s60.2"> Po drugie , UE negocjuje własnedwustronne umowy handlowe z krajami lub regionalnymi grupami krajów .
(trg)="s45.1"> По-друге , ЄС підписує власнідвосторонні торговельні угоди зкраїнами та регіонами .

(src)="s61.1"> Od swojego powstania w latach 50.Unia Europejska rozwija stosunki z resztą świata dzięki wspólnej polityce handlowej , pomocy w rozwoju i formalnym umowom o handlu i współpracy z poszczególnymi krajami i grupami regionalnymi .
(trg)="s46.1"> Допомога у розвитку та співробітництво , що спочатку зосе-

(src)="s62.1"> UE angażuje się w pomockrajom rozwijającym sięmającą na celu zwiększenieprzez nie eksportu
(trg)="s47.1"> ЄС зобов ’ язався сприятикраїнам , щорозвиваються , взбільшенні їхньогоекспорту .

(src)="s63.1"> W latach 70 .
(src)="s63.2"> UE zaczęła zapewniaćhumanitarną pomoc potrzebującymna całym świecie .
(trg)="s48.1"> З початку свого заснування у1950-х рр .

(src)="s63.3"> Od czasu zawartego w 1993 r .
(trg)="s49.2"> Згідно зМаастрихтським договором , починаючи з 1993 р .

(src)="s63.4"> Traktatu z Maastrichtrozwija wspólną politykę zagranicznąi bezpieczeństwa ( WPZiB ) , która mapozwolić jej podejmować wspólnedziałania , gdy ważą się interesy Uniijako całości .
(trg)="s49.3"> ЄС впроваджує спільну зовнішню табезпекову політику ( CFSP ) , щоб була можливість вдаватися до спільних дій у разі , якщоінтереси Союзу , в цілому , опиняться під загрозою .

(src)="s63.5"> Obrona jest coraz ważniejszym aspektem WPZiB , gdyż UEdąży do promowania i utrzymywaniastabilności na całym świecie .
(trg)="s49.4"> Оборонаперетворюється на важливийаспект CFSPз огляду на прагнення ЄС поширювати та підтримувати стабільність у світі .

(src)="s63.6"> Walczącz terroryzmem , międzynarodowąprzestępczością i handlem narkotykami , nielegalną imigracją i problemami o zasięgu globalnym , jakochrona środowiska , Unia współpracuje ściśle z innymi krajami i organizacjami międzynarodowymi .
(trg)="s49.5"> Усвоїй боротьбі з терором , міжнародною злочинністю , незаконним обігом наркотиків , нелегальною міграцією та у питаннівирішення глобальних проблем , таких як проблеми навколишнього середовища , ЄСтісно співпрацює з іншимидержавами та міжнароднимиорганізаціями .

(src)="s68.1"> Światowy gracz zdrowotnej i szkolnictwa.Tworzą takżepodwaliny dialogu politycznego i zawierają klauzulę pozwalającą Unii na zawieszenie lub zaprzestanie handlu , jeśli kraj partnerski pogwałciprawa człowieka .
(trg)="s60.1"> Світовий гравець політичного діалогу та містятьумову , яка надає можливістьЄС призупиняти чи скасовуватиторговельні угоди або допомогуу разі , якщо країна-партнерпорушуватиме права людини.Крім того , в 2003 р .

(src)="s68.2"> Ponadto w 2003 r.UE podjęła decyzję , że wszystkienowe umowy muszą zawierać klauzulę , w której kraje partnerskie zobowiązują się do nierozprzestrzenianiabroni masowej zagłady .
(trg)="s60.2"> ЄС вирішив , що всі нові угоди повинні включати положення , відповідно доякого партнери зобов 'язуютьсяне розповсюджувати зброюмасового знищення .

(src)="s69.1"> Pomoc w rozwoju i współpraca , pierwotnie koncentrujące się na Afryce , zostały rozszerzone na Azję , Amerykę Łacińską oraz południowe i wschodnie kraje śródziemnomorskie w połowie lat 70 .
(src)="s69.2"> Celem tych działań jestzawsze wspieranie zrównoważonegorozwoju i wzrostu w krajach partnerskich , by pozyskały one zasoby na eliminację ubóstwa .
(trg)="s61.1"> реджувались на країнах Африки , у середині 1970-х рр. булипоширені на Азію , ЛатинськуАмерику та країни Південногота Східного Середземномор 'я.Основною метою є постійнапідтримка стабільного зростання та розвитку в країнах-пар-тнерах для того , щоб вони малиресурси для боротьби із бідністю .

(src)="s69.3"> Unia jest pod każdym względem zainteresowanawspieraniem partnerów i zachęcaniem ich do wejścia na drogę sukcesui dobrobytu .
(trg)="s61.2"> ЄС максимально зацікавлений у підтримці своїх партнерів та заохоченні їх бутиуспішними та процвітаючими .

(src)="s70.1"> Więcej niż handel i pomoc
(trg)="s62.1"> Більше ніж торгівля та допомога

(src)="s71.1"> Umowy UE z partnerami na całymświecie obejmują nie tylko handel i tradycyjną pomoc finansową i techniczną , lecz także reformy gospodarcze i inne , jak również wspieranie programów rozwoju infrastruktury , opieki
(trg)="s63.1"> Угоди ЄС з його партнерами усвіті стосуються не тільки торговельної та традиційної фінансової й технічної допомоги , атакож передбачають допомогуекономічним та іншим реформам у формі програм розвиткуінфраструктури , в сфері світита охорони здоров ’ я тощо .
(trg)="s63.2"> Вонитакож забезпечують основу для

(src)="s72.1"> UE musi zadbać , aby różne aspektyjej polityki zewnętrznej były ze sobąspójne i głosiły jednoznaczny przekazogólny .
(trg)="s64.1"> ЄС має бути впевненим , щорізні аспекти зовнішньої політики узгоджуються між собоюта носять чіткий всеохоплюючий характер .

(src)="s72.3"> W czerwcu 2004 r. liderzy Unii zgodzili się zasadniczo na stworzenie stanowiska ministra spraw zagranicznych UE .
(trg)="s64.3"> В червні 2004 р. лідериЄС висловили принципову згоду на утворення посади міністра закордонних справ ЄС .

(src)="s72.4"> Jest to jedno z nowych ustaleńprzewidzianych wTraktacie Konstytucyjnym UE .
(trg)="s64.4"> Цеє одним з тих нововведень , якібули внесені до Конституційного договору ЄС .

(src)="s76.1"> Unia Europejska promuje poszanowanie praw człowieka we własnych krajach i poza nimi .
(trg)="s68.1"> Європейський Союз сприяє розвитку прав людини вдома і за кордоном .

(src)="s76.2"> Koncentruje się na prawach obywatelskich , politycznych , ekonomicznych , społecznych i kulturalnych .
(trg)="s68.2"> Вінзосереджується на громадянських , політичних , економічних , соціальних такультурних правах .

(src)="s76.3"> Dążytakże do promowania praw kobiet i dzieci , jak również mniejszości i osób wysiedlonych .
(trg)="s68.3"> ЄС також прагне просувати права жінок та дітей , права меншинта переміщених осіб .

(src)="s77.1"> Prawa człowieka w UE są wpisane w zawierane z partnerami umowy handlowe i dotyczące współpracy , są także podstawowym warunkiem dla krajów dążących do przystąpienia do Unii .
(trg)="s69.2"> В останні роки ЄС проводить діалог щодо дотриманняправ людини з такими країнами , як Китай та Іран .

(src)="s77.2"> W ciąguostatnich lat UE prowadziła dialog dotyczący praw człowieka z takimi krajami , jak Chiny czy Iran.Nakładała także sankcje za pogwałcenie praw człowieka na kilka krajów , w tym Serbię , Birmę ( Myanmar ) i Zimbabwe .
(trg)="s69.3"> ЄС впровадив санкції запорушення прав людини проти кількох країн , включаючи Сербію , Бірму / Мьянму таЗімбабве .

(src)="s78.1"> UE pomaga także sfinansować szereg działań związanych z obroną praw człowieka , jak Europejska Inicjatywa na rzecz Demokracji i Praw Człowieka , która wydaje około 100 milionów euro rocznie nanastępujące działania :
(trg)="s70.1"> ЄС також допомагає у фінансуванні ряду заходів , спрямованих на захист правлюдини , таких як Європейська ініціатива за демократію та права людини , якавитрачає близько 100 мільйонів євро на : • зміцнення демократії , добре управління та верховенство права ; • підтримку скасування смертної кари у світі ; • боротьбу з катуванням і безкарністю , підтримку міжнародних трибуналів та кримінальних судів ; • боротьбу проти расизму , ксенофобії та дискримінації меншин та людей з вродженими вадами .

(src)="s79.1"> • umocnienie demokracji , dobrego zarządzania i rządów prawa , • popieranie zniesienia kary śmierci na całym świecie , • walka z torturami i bezkarnością oraz wspieranie międzynarodowych trybunałów i sądów karnych , • zwalczanie rasizmu , ksenofobii i dyskryminacji mniejszości oraz ludności rdzennej .
(trg)="s71.1"> Крім цього , ЄС пропонує введення нижчих тарифів на імпорт з країн , якідотримуються основних умов та стандартів праці , передбачених Міжнародноюорганізацією праці .

(src)="s82.1"> Prawa człowieka są dla każdego
(trg)="s74.1"> Права людини — для всіх .

(src)="s85.1"> Światowy gracz
(trg)="s77.1"> Світовий гравець

(src)="s86.1"> Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa
(trg)="s78.1"> Спільна зовнішня табезпекова політика

(src)="s87.1"> Idea zakładająca , że silna Europapowinna działać jako jeden organizmna arenie światowej , zachęciła państwa członkowskie do współpracyzmierzającej do osiągnięcia wspólnego podejścia do polityki zagranicznej .
(trg)="s79.1"> Ідея , що сильна Європа повинна діяти на міжнародній ареніяк єдине ціле , заохочувалакраїни-члени працювати спільно для досягнення послідовного підходу до зовнішньоїполітики .

(src)="s87.2"> Postępy na przestrzeni lat byłypowolne , lecz stałe .
(trg)="s79.2"> Просування у цьомунапрямку впродовж років булоповільним , але стабільним .

(src)="s88.1"> W ciągu ostatnich 15 lat Unia zwiększyła wysiłki mające na celu odegranieznaczącej roli związanej z polityką i bezpieczeństwem w większym stopniu , adekwatnie do statusu ekonomicznego .
(trg)="s80.1"> щоб роль , яку він відіграє усфері політики та безпеки , відповідала його економічномустатусу .

(src)="s88.2"> Konflikty , które wybuchły w Europie po upadku muru berlińskiegow 1989 r . , przekonały liderów UE o potrzebie wspólnych skutecznychdziałań .
(trg)="s80.2"> Конфлікти , що спалахнули в Європі після падінняБерлінського муру у 1989 р . , переконали лідерів ЄС у необхідності ефективних спільнихдій .

(src)="s88.3"> W ostatnich latach przekonanie to umocniła walka z międzynarodowym terroryzmem .
(trg)="s80.3"> Боротьба з міжнароднимтероризмом останнім часомпосилила це переконання .

(src)="s90.1"> Zasada wspólnej polityki zagraniczneji bezpieczeństwa ( WPZiB ) zostałasformalizowana w 1992 r . Traktatem z Maastricht .
(trg)="s82.1"> Першим кроком була амбіційна , але невдала спроба шестидержав-засновниць Європейського Союзу на початку 1950-хроків створити Європейськеоборонне співтовариство .

(src)="s91.1"> Pierwszym ambitnym , lecz nieskutecznym krokiem była podjęta wewczesnych latach 50. próba utworzenia Europejskiej Wspólnoty Obronnejprzez sześciu członków założycieli Unii Europejskiej .
(trg)="s83.3"> ЄС безуспішнонамагався в якості посередниказапропонувати політичне врегулювання кризи .

(src)="s91.2"> Potem przyszedłczas na proces zwany „ europejskąwspółpracą polityczną ” , zapoczątkowany w 1970 r . , którego celem byłakoordynacja stanowisk państw członkowskich w kwestii bieżących sprawdotyczących polityki zagranicznej.Kraje UE przedstawiały , gdy tylko byłoto możliwe , wspólne oświadczenia.Jednak w przypadku kwestii drażliwych osiągnięcie jednogłośnej decyzji nie zawsze było możliwe .
(trg)="s83.4"> Оскільки ЄС немав власних військових сил , його країничлени могли втручатися в конфлікт лише якчастина контингентів ООН таНАТО , які були згодом направлені до регіону .

(src)="s92.1"> Akcja przeciwko minom lądowym
(trg)="s85.1"> Заходи проти протипіхотних мін

(src)="s93.1"> W grudniu 1997 r. w stolicy Kanady , Ottawie , 122 kraje podpisały traktat o zakazie min .
(trg)="s86.1"> У грудні 1997 р. у столиці Канади м .

(src)="s93.3"> Stał się wiążącymprawem międzynarodowym 1 marca 1999 r .
(trg)="s86.3"> Договір набув чинності 1 березня1999 р .

(src)="s94.1"> Międzynarodowe działania skierowane przeciwko minom pomagają w upowszechnianiu światowegopokoju i stabilności oraz zmniejszaniu cierpienia ludzi w regionach dotkniętych obecnością min .
(trg)="s87.1"> Міжнародні заходи проти використання мін допомагають поширювати мир тастабільність у світі , а також зменшують людські страждання у регіонах , ураженихмінами .

(src)="s94.2"> Są onenadal najwyższym priorytetem dla Unii Europejskiej , która tylko w latach 2000 — 2002 przeznaczyła nate działania 40 milionów euro .
(trg)="s87.2"> Це питання залишається пріоритетним для Європейського Союзу , внесокякого у цю боротьбу склав 40 млн. євро лише протягом 2000-2002 рр .

(src)="s97.1"> wać wyłącznie w ramach sił ONZ i NATO , które później skierowano w ten region .
(trg)="s90.1"> З цього досвіду були зробленівідповідні висновки .

(src)="s98.1"> Lekcja z tego doświadczenia nieposzła na marne .
(src)="s98.2"> Mając na uwadzewojny na Bałkanach i konflikty w Afryce w latach 90 . , UE stworzyławspólną europejską politykę bezpieczeństwa i obrony ( EPBiO ) w ramachogólnej struktury WPZiB .
(trg)="s90.2"> В світлібалканських війн та конфліктівв Африці в 1990-х рр. в рамкахCFSP ЄС було започаткованоЄвропейську політику в галузібезпеки та оборони ( ESDP ) .

(src)="s99.1"> W ramach EPBiO siły wojskowe lubpolicyjne mogą zostać wysłane w regiony , gdzie wystąpił kryzys , i przeprowadzać operacje humanitarne , pokojowe , zarządzanie kryzysami czynawet działania rozjemcze .
(trg)="s91.1"> В рамках цієї політики передбачена можливість направлення військових або поліцейськихсил в зони криз з метою проведення гуманітарних операцій , операцій з підтримання миру , заходів з управління кризоюабо навіть операцій з встановлення миру .

(src)="s99.2"> Działaniawojskowe są prowadzone w ramachsił szybkiego reagowania UE , oddzielnych od sił NATO , ale z dostępem dozasobów NATO .
(trg)="s91.2"> Військові операціїпроводяться силами швидкогореагування ЄС , які є відокремленими від НАТО , але маютьдоступ до ресурсів Альянсу .

(src)="s102.1"> Pierwsze misje przeprowadzone w ramach EPBiO odbyły się w byłej Jugosławii , gdzie wcześniejsze działania UE były nieskuteczne .
(trg)="s97.1"> Перші місії в рамках ESDPбулинаправлені до колишньої Югославії , де в минулому ЄС зазнав поразки .

(src)="s102.2"> Misja policyjna UE zastąpiła oficerów policji ONZ w Bośni i Hercegowinie w styczniu 2003 r . , zaś siły wojskowe UE przejęły od NATO Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii zaledwie trzymiesiące później .
(trg)="s97.2"> Поліцейська місіяЄС замінила оперативну групуофіцерів поліції ООН в Боснії таГерцеговині у січні 2003 р . , аполіцейські підрозділи ЄС замінили підрозділи НАТО в колишній Югославській РеспубліціМакедонії через три місяці потому .

(src)="s103.2"> Kluczowedecyzje nadal wymagają jednak jednomyślnego głosowania , co nie byłołatwe już w czasach , gdy UE liczyła sobie 15 członków , a teraz , gdy jestich 25 , jest jeszcze trudniejsze .
(trg)="s98.1"> Протягом років були зробленіспроби спрощення системиприйняття рішень в рамкахCFSР .

(src)="s103.3"> Mimozaangażowania w WPZiB rządypaństw członkowskich czasem odkrywają , że zmiana polityki narodowej w imię solidarności unijnej nie jest łatwa.Aby przekonać się , jak trudne bywa tozadanie , wystarczy przyjrzeć się głębokim podziałom między państwamiczłonkowskimi Unii , jakie powstały
(trg)="s98.2"> Але ключові рішення ісьогодні повинні прийматисяодноголосно , що було важкодосягти з-поміж 15 країн-членіві ускладнюватиметься із розширенням до 27 .

(src)="s106.1"> Światowy gracz wiosną 2003 r. na tle zatwierdzeniaprzez Radę Bezpieczeństwa ONZprowadzonej przez Stany Zjednoczone wojny w Iraku .
(trg)="s101.1"> Світовий гравець зовнішньополітичної стратегії.На саміті у грудні 2003 р. лідери ЄС прийняли Європейськустратегію безпеки , яка визнає , що громадяни в Європі та вінших державах стикаються зпотенційними загрозами тероризму , поширення зброї масового знищення та нелегальноїміграції .

(src)="s108.1"> Lepiej zapobiegać , niż leczyć
(trg)="s103.1"> Запобігання краще , ніж лікування

(src)="s109.1"> Gwałtowne konflikty często zbierają nieakceptowalne żniwo ludzkiego cierpienia , zniszczeń i zmarnotrawionych zasobów .
(trg)="s104.1"> Жорстокі конфлікти мають неприпустимі наслідки , що вимірюються людськимистражданнями , розрухою та витраченими ресурсами .

(src)="s109.2"> W latach 90. siedem gwałtownych konfliktów na całym świecie kosztowało społeczność międzynarodową 200 miliardów euro , którą to kwotę można było wydać na cele pokojowe .
(src)="s109.3"> Dlatego właśnie dążeniem Unii Europejskiej jest przede wszystkim prowadzenie bardziej skutecznych działańw celu zapobiegania konfliktom .
(trg)="s104.2"> В 1990-ті рр. сімкровопролит-них конфліктів по всьому світу коштували міжнародномуспівтовариству 200 мільярдів євро , які могли б бути використані в мирних цілях.Саме тому ЄС чітко вирішив діяти більш ефективно , насамперед , в напрямкупопередження конфліктів .

(src)="s110.1"> UE wykorzystuje już szeroką gamę tradycyjnych narzędzi , a także pomoc techniczną i finansową dla krajów rozwijających się , współpracę gospodarczą i stosunki handlowe , pomoc humanitarną , politykę społeczną i środowiskową , jak również instrumenty polityczne , jak dialog polityczny i mediacja .
(trg)="s105.1"> ЄС використовує для цього цілий ряд традиційних засобів , включаючи технічнута фінансову допомогу країнам , що розвиваються , економічну співпрацю таторговельні стосунки , гуманітарну допомогу , соціальну та природоохороннуполітику , а також такі дипломатичні інструменти , як політичний діалог тапосередництво .

(src)="s110.2"> Stosuje onajednak także nowe narzędzia dostarczane przez EPBiO , jak zbieranie informacji i monitorowanie umówmiędzynarodowych w celu przewidywania potencjalnych konfliktów .
(trg)="s105.2"> Для попередження потенційних конфліктів він також застосовуєнові заходи , передбачені в рамках Європейської політики в галузі безпеки таоборони : збір інформації та спостереження за дотриманням міжнародних угод .

(src)="s111.1"> W świecie , gdzie władza nie musi już oznaczać bezpieczeństwa , UE musi być w stanie szybko reagować na specyficzne sytuacje w miarę ich powstawania — za pomocą właściwego zestawu instrumentów .
(trg)="s106.1"> В світі , де сила не завжди означає безпеку , ЄС повинен швидко реагувати наспецифічні ситуації по мірі їх виникнення , використовуючи при цьому правильнийнабір заходів .

(src)="s114.1"> Korzyści handlowe dla wszystkich zdania , że globalizacja może przynieść korzyści ekonomiczne wszystkim , także krajom rozwijającym się , pod warunkiem przyjęcia odpowiednich zasad na poziomie wielostronnym i dołożenia starań w kierunkuwłączenia krajów rozwijających się dohandlu światowego .
(trg)="s109.1"> Торговельні вигоди для всіх переконаний , що глобалізаціянесе переваги у сфері торгівліусім , включаючи країни , що розвиваються , за умови введеннявідповідних правил на багатосторонньому рівні та здійсненнянизки зусиль для інтеграціїкраїн , що розвиваються , у світову торгівлю .

(src)="s115.1"> Unia Europejska jest największą organizacją na świecie prowadzącą działania handlowe , przypada na nią 20 % światowego przywozu i wywozu.Swobodny handel między jej członkami był jedną z przyczyn powstania UE prawie 50 lat temu i zapewnił corazwiększy dobrobyt dla wszystkichpaństw członkowskich .
(trg)="s110.1"> Обсяг торгівлі ЄС є найбільшиму світі , йому належить 20 % світового обсягу імпортно-експор-тних операцій .
(trg)="s110.2"> Вільна торгівляміж країнами-членами булафундаментом створення ЄСмайже 50 років тому і принеслапроцвітання всім державамчленам .

(src)="s115.2"> Obecnie Uniastoi na czele działań mających otworzyć handel światowy z równymikorzyściami dla krajów biednych i bogatych .
(trg)="s111.1"> Країни Африканського , Карибського таТихоокеанського регіонівмають особливі відносиниз ЄС .

(src)="s116.1"> Wzrost dynamiki handlu prawdopodobnie będzie stymulować rozwójświatowy z korzyścią dla wszystkich.Dzięki niemu konsumenci mogąwybierać z szerokiej gamy produktów.Konkurencja między produktamiimportowanymi a lokalnymi powodujeobniżenie cen i wzrost jakości .
(trg)="s112.2"> Конкуренція між імпортованими товарами та національною продукцією призводить до зниження цін і покращення якості . ЄС

(src)="s117.1"> Dlatego właśnie Unia Europejskanegocjuje ze swoimi partneramiotwarcie handlu towarami i usługami.Unia dąży do udzielenia krajom rozwijającym się pomocy przez zapewnienie im lepszego dostępu do swojegorynku przez krótki okres , dając imzarazem więcej czasu na otwarcieswoich rynków na produkty europejskie .
(trg)="s113.1"> Саме тому Європейський Союзведе зі своїми партнерами переговори про лібералізаціюторгівлі товарами та послугами.ЄС прагне допомогти країнам , що розвиваються , надаючи їмбільший доступ до свого ринкув короткостроковій перспективі , при цьому даючи їм більшечасу на відкриття своїх ринківдля європейських товарів .

(src)="s117.2"> Równocześnie UE reformujeswoją politykę rolną — co równieżodbędzie się z korzyścią dla krajówrozwijających się .
(trg)="s113.2"> Втой же час ЄС реформує своюсільськогосподарську політику , що також вигідно для країн , щорозвиваються .

(src)="s123.1"> Gracz drużynowy rami .
(src)="s123.2"> Dlatego właśnie Unia Europejska stworzyła sieć dwustronnychumów handlowych z poszczególnymikrajami i regionami na całym świecie.Rozszerzenie UE z 15 do 25 krajówsprawia , że jako partner handlowy Unia ma jeszcze większe znaczenie , zwłaszcza w stosunkach ze swoimisąsiadami w Europie Wschodniej i basenie Morza Śródziemnego .
(trg)="s124.2"> Кожне розширення ЄС надає йомудодаткової ваги як торговельному партнеру , а з 2004 р.особливо в торгівлі зі своїмисусідами у Східній Європі таСередземноморському басейні .

(src)="s124.1"> Polityka handlowa UE łączy się ściślez polityką rozwoju .
(trg)="s125.1"> Торговельна політика ЄС тіснопов 'язана з політикою розвитку .

(src)="s124.2"> Łączą się one , gdyż Unia podejmuje część odpowiedzialności za udzielenie krajom rozwijającym pomocy w zwalczaniu ubóstwa i we włączeniu się do światowejgospodarki .
(trg)="s125.2"> Ці два аспекти співпадають , коли ЄС перебирає на себечастку відповідальності за допомогу країнам , що розвиваються , у інтеграції до світовоїекономіки та боротьбі з бідністю .

(src)="s125.1"> Drużynie piłkarskiej potrzebne jestrówne boisko , zasady akceptowaneprzez wszystkie zespoły i sędzia , którybędzie czuwał nad przestrzeganiemzasad fair play .
(trg)="s126.1"> Командний гравецьКомандний спорт вимагає спортивного майданчику , правил , що визнаються всіма командами , та судді , який гарантуєчесну гру .

(src)="s125.2"> Dlatego właśnie UEpopiera gorąco Światową Organizację Handlu ( WTO ) , która ustanawiazasady mające pomóc w otwarciuświatowego handlu i zapewnieniusprawiedliwego traktowania wszystkich uczestników .
(trg)="s126.2"> Тому ЄС є рішучимприхильником Світової організації торгівлі ( СОТ ) , яка встановлює низку правил , що сприяють ефективному функціонуванню світової торгівлі та забезпечують справедливе ставлення до всіх учасників .

(src)="s125.3"> Mimo zauważalnejkonieczności poprawy system tenzapewnia pewien poziom solidnościprawnej oraz przejrzystości w prowadzeniu międzynarodowego handlu.WTO oferuje także procedurę rozstrzygania sporów w przypadku zaistnienia bezpośrednich sporów międzydwoma lub większą liczbą partnerówhandlowych .
(trg)="s126.3"> Незважаючи на беззаперечну необхідність вдосконалення , ця система пропонує певну мірунадійності та прозорості у здійсненні світової торгівлі .

(src)="s126.1"> Od dawna uważa się , że handel możestymulować rozwój gospodarczy i potencjał produkcyjny biedniejszych krajów .
(src)="s126.2"> Już w 1971 r . , zgodnie z „ systemem ogólnych preferencji taryfowych ” ( GSP ) , UE zaczęła zmniejszaćlub likwidować cła i kontyngenty naprzywóz z krajów rozwijających się.Ponadto dzięki inicjatywie „ Wszystkooprócz broni ” wprowadzonej w 2001 r.Unia udziela 49 mniej rozwiniętymkrajom dostępu do unijnych rynkówwszystkich produktów z wyjątkiembroni .
(trg)="s127.1"> ЄС став ключовим гравцем навсіх етапах багатосторонніхпереговорів , спрямованих налібералізацію світової торгівлі.ЄС надає особливого значеннянинішньому раунду , відомомуяк “ Дохський раунд розвитку ” , який було розпочато у 2001 р.Його метою є усунення перешкод вільній торгівлі , особливодля країн , що розвиваються .

(src)="s127.1"> UE stała się kluczowym graczem w kolejnych rundach wielostronnychnegocjacji , których celem jest otwarcie światowego handlu .
(trg)="s129.1"> ЄС давно усвідомив , що торгівля може дати поштовх економічному зростанню та виробничим потужностям біднихкраїн .

(src)="s127.2"> Przywiązujeona szczególną wagę do bieżącejrundy , znanej jako „ runda rozwoju z Doha ” , która rozpoczęła się w 2001 r.Celem jest usunięcie przeszkód nadrodze do otwartego handlu , z którego miałyby skorzystać głównie krajerozwijające się .
(trg)="s129.2"> Ще у 1971 р. в рамках “ загальної системи преференцій ” ЄС почав знижувати таусувати тарифи й імпортніквоти на товари з країн , щорозвиваються .

(src)="s128.1"> Handel — nie tylko Doha
(trg)="s130.1"> За межами раунду

(src)="s130.1"> Szczególny związek Unii z jej 78 partnerami w Afryce , na Karaibach i rejonie Pacyfiku ( grupa AKP ) , oparty nahandlu i pomocy , sięga 1975 r. i jestuważany za wzorowy przykładpomocy udzielanej przez państwabogatsze biednym .
(trg)="s132.1"> Особливі торговельні відносини між ЄС та 78 країнамиАфриканського , Карибськогота Тихоокеанського регіонів ( Група АКТ ) беруть свій початок з 1975 р. і вважаються зразком того , як заможні країнидопомагають бідним .

(src)="s135.1"> Nie wszystkim się to udało .
(src)="s135.2"> Choć kraje Afryki , Karaibów i Pacyfiku ( AKP ) mająspecjalne związki z Unią Europejską , ich udział w rynku UE nadal spada , a ich rola w światowym handlu stajesię w coraz większym stopniu marginalna .
(trg)="s136.1"> Такий доступ дає їм можливістьрозвивати та зміцнювати своюзовнішню торгівлю і , у такийспосіб , користуватися перевагами глобалізації .

(src)="s136.1"> Około połowy środków wydawanychna pomoc krajom biedniejszympochodzi z Unii Europejskiej lub jejposzczególnych państw członkowskich , co czyni Unię jedną z największych instytucji zapewniającychpomoc .
(trg)="s137.1"> Близько половини коштів , яківитрачаються на допомогубідним країнам , надходить відЄС або від його держав-членів , що робить ЄС найбільшим світовим донором .

(src)="s136.2"> Pomoc w rozwoju nie dotyczyjednak wyłącznie zapewnienia czystejwody i utwardzonych dróg , choć problemy te są ważne .
(src)="s136.3"> Wiąże się onatakże z oferowaniem krajom rozwijającym się pomocy w poprawieniu ichwyników handlowych przez zapewnienie im lepszego dostępu do rynku
(trg)="s137.2"> Але допомогау розвитку - це не лише надання чистої води чи покриттядоріг , хоча це теж є важливим.Це також і допомога країнам , що розвиваються , у підвищеннірезультативності торговельноїдіяльності через надання їмкращого доступу на ринки ЄС .

(src)="s138.1"> Woda dla życia
(trg)="s139.1"> Вода для життя