# mt/B13008325/B13008325.xml.gz
# ro/B13008325/B13008325.xml.gz
(src)="s17.1"> Xhieda minn ex Presidenti talParlament Ewropew
(trg)="s17.1"> Mărturii ale foştilor Preşedinţi ai Parlamentului European
(src)="s39.1"> Hans-Gert PÖTTERINGPresident talParlament Ewropew
(trg)="s37.1"> Hans-Gert PÖTTERING , Preşedintele Parlamentului European
(src)="s41.1"> Għall-Parlament Ewropew , il-ħamsin sena ta ’ bejn id-19 ta ’ Marzu 1958 u d-19 ta ’ Marzu 2008 kienu żmien li fih seħħew għadd ta ’ ġrajjiet storiċi u żviluppi li ħallew impatt sinifikanti fuq il-ħajja taċċittadini ta ’ l-Ewropa .
(trg)="s39.1"> Pentru Parlamentul European , perioada de 50 de ani cuprinsă între 19 martie 1958 şi 19 martie 2008 este marcată de numeroase evenimente şi evoluţii istorice , care au influenţat considerabil viaţa cetăţenilor Europei .
(src)="s41.2"> F ’ dan ir-rigward , Ġunju 1979 kien data ewlenija billi saru l-ewwel elezzjonijiet diretti għall-Parlament Ewropew .
(trg)="s39.2"> Prima alegere prin vot direct a membrilor Parlamentului European , în iunie 1979 , reprezintă , în acest context , un punct de referinţă .
(src)="s43.1"> Għaddew 21 sena mil-laqgħa kostitwenti ta ’ l- ‘ Assemblea Parlamentari Ewropea ’ li saret Strasburgu d-19 ta ’ Marzu 1958 qabel il-Parlament Ewropew ġie elett direttament għall-ewwel darba u ċ-ċittadini setgħu jkollhom inuwenza fuq livell Ewropew .
(trg)="s40.1"> De la şedinţa de constituire a Adunării Parlamentare Europene din 19 martie 1958 de la Strasbourg au trecut 21 de ani până când Parlamentul European a fost ales pentru prima oară în mod direct , oferind cetăţenilor posibilitatea de a-şi face simţită inuenţa la nivel european .
(src)="s43.2"> Il-kunċett ta ’ ‘ Ewropa taċ-ċittadini ’ b ’ hekk ħa tifsira ġenwina .
(trg)="s40.2"> Noţiunea de „ Europă a cetăţenilor “ a dobândit astfel o valoare concretă .
(src)="s44.1"> Fis-sena 1958 , 142 Membru kienu jirrappreżentaw lill-168 miljun ċittadin tas-sitt pajjiżi fundaturi talKomunità Ewropea ta ’ dak iż-żmien .
(trg)="s41.1"> În anul 1958 , cei 142 de deputaţi de atunci reprezentau 168 de milioane de cetăţeni din cele şase state fondatoare ale Comunităţii Europene .
(src)="s44.2"> Wara lelezzjonijiet Ewropej li jmiss , f ’ Ġunju 2009 , 751 Membru se jirrappreżenta madwar 500 miljun abitant fis-27 Stat Membru .
(trg)="s41.2"> După viitoarele alegeri europene din iunie 2009 , Parlamentul European va reuni 751 de deputaţi reprezentând aproximativ 500 de milioane de locuitori din nu mai puţin de 27 de state !
(src)="s45.1"> Hawn mhux il-lok li wieħed jagħti ħarsa ġenerali lejn l-istorja kollha talParlament Ewropew , u lanqas li jingħataw dettalji dwar l-iżvilupp tal-poteri tiegħu .
(trg)="s42.1"> Nu ne propunem aici să rescriem în câteva rânduri întreaga istorie a Parlamentului European , nici să explicăm în detaliu evoluţia competenţelor sale şi a rolului său .
(src)="s45.2"> Fl-okkażjoni tal-ħamsin anniversarju talParlament Ewropew , dawn l-għanijiet se jintlaħqu minn pubblikazzjonijiet oħra .
(trg)="s42.2"> De acest lucru se vor ocupa alte lucrări prilejuite de aniversarea a cincizeci de ani de existenţă a Parlamentului European .
(src)="s46.1"> L-għan ta ’ din il-pubblikazzjoni huwa li l-Presidenti ta ’ l-imgħoddi talParlament Ewropew , li għandhom esperjenzi li jmorru lura sas-sena 1977 , ikunu jistgħu jgħaddu l-perspettiva tagħhom ta ’ l-istorja ta ’ din
(trg)="s43.1"> În această lucrare , cititorul va călăuzit de foştii preşedinţi ai Parlamentului , parcurgând şi retrăind împreună cu aceştia momente din istoria acestei instituţii , începând din anul 1977 până în prezent .
(src)="s47.1"> Bħala l-President attwali talParlament Ewropew , jien niorma parti mill-katina ta ’ Presidenti , flimkien ma ’ dawk ta ’ qabli .
(trg)="s44.1"> În calitatea de preşedinte în exerciţiu al Parlamentului European , mă înscriu şi eu în linia predecesorilor mei .
(src)="s47.2"> Jien ġejt elett fis-16 ta ’ Jannar 2007 għal sentejn u nofs , u nqis il-ħidma tiegħi bħala kontinwazzjoni tal-ħidma tagħhom .
(trg)="s44.2"> Consider că activitatea desfăşurată de mine în această funcţie , pe care o deţin din 16 ianuarie 2007 şi pe care o voi ocupa timp de doi ani şi jumătate , este continuarea neîntreruptă a muncii lor .
(src)="s47.3"> Kull wieħed minnhom żmienu pprova jagħti lill-Parlament Ewropew , u b ’ hekk liċ-ċittadini Ewropej , inuwenza akbar u aktar drittijiet l-proċess tat-teħid tad-
(trg)="s44.3"> Fiecare sa străduit pe perioada mandatului său să confere Parlamentului şi , implicit , cetăţenilor europeni mai multă importanţă , mai multă inuenţă , mai multe drepturi de participare la procesul decizional european .
(src)="s51.1"> deċiżjonijiet Ewropew .
(trg)="s47.1"> Ce etape au fost parcurse ?
(src)="s51.2"> Hawnhekk nixtieq nipprova nindika t-temi ewlenin li dejjem irrepetew irwieħhom matul l-iżvilupp talParlament u niddeskrivi l-karatteristiċi li jagħmlu lil din l-istituzzjoni tant unika u tant dierenti , mhux biss fl-Ewropa iżda wkoll fuq livell internazzjonali .
(trg)="s47.2"> Cele şase state fondatoare1au creat instituţiile însărcinate cu implementarea Tra- tei Parlamentului un caracter unic , nu numai la nivel european , ci şi în context internaţional .
(src)="s51.3"> Iżda tajjeb li l-ewwel inħarsu lura .
(trg)="s47.3"> Mai întâi să începem însă cu o privire retrospectivă .
(src)="s52.1"> Liema passi ttieħdu ?
(src)="s52.2"> Is-sitt membri fundaturi1ħolqu istituzzjonijiet biex jimplimentaw it-Trattat dwar il-Komunità Ewropea tal-Faħam u ta ’ l-Azzar ( ECSC ) , li kienu ffirmaw fit-18 ta ’ April 1951 .
(trg)="s48.1"> tatului de instituire a Comunităţii Europene a Cărbunelui şi Oţelului ( CECO ) semnat la 18 aprilie 1951 .
(src)="s52.3"> Il-poter eżekuttiv ingħata lil “ Awtorità Għolja ” .
(src)="s52.4"> Din kienet tikkonsulta lill-Assemblea Komuni ta ’ l-ECSC , li kienet tinkludi rappreżentanti mill-Parlamenti ta ’ l-Istati Membri .
(trg)="s48.2"> Au fost create o „ Înaltă Autoritate ” cu rolul de putere executivă şi o Adunare Comună a Cărbunelui şi Oţelului , formată din membri ai parlamentelor naţionale , cu rol consultativ .
(src)="s53.1"> X ’ inhu l-għan ta ’ Parlament Ewropew ?
(trg)="s49.1"> De ce e nevoie de un Parlament European ?
(src)="s53.2"> Il-Parlament jirrappreżenta ċ-ċittadini li jgħixu flimkien taħt is-saqaf komuni ta ’ darna , jiġieri ta ’ l-Unjoni Ewropea tal-lum , u jiżgura li l-vuċi tagħhom tinstema ’ fl-Ewropa u jkollha inuwenza .
(trg)="s49.2"> Pentru că Parlamentul reprezintă cetăţenii care trăiesc sub acoperişul casei noastre comune , Uniunea Europeană de astăzi , şi le conferă acestora greutate şi inuenţă în Europa .
(src)="s54.1"> Il-Parlamentari malajr għarfu li kwalunkwe waqfa l-progress tal-proġett Ewropew tista ’ twassal għal ħsara konsiderevoli , u li t-triq lejn l-unjoni politika fl-Ewropa kellha tittieħed b ’ aktar ħea u b ’ ambizzjoni akbar .
(trg)="s50.1"> Aceşti parlamentari au înţeles repede că imobilismul poate aduce daune considerabile proiectului european şi că Europa trebuie să meargă în continuare mai rapid pe calea unei uniuni politice .
(src)="s54.2"> B ’ dan il-mod huma kienu qed jantiċipaw żviluppi sussegwenti u , għalkemm ma rnexxilhomx jilħqu l-għan tagħhom , irnexxielhom jibdew iċ-ċaqliq lejn ir-riforma .
(trg)="s50.2"> Prin aceasta , ei au anticipat evoluţia ulterioară şi chiar dacă nu au reuşit să-şi concretizeze obiectivele , au demarat procesul de reformă .
(src)="s55.1"> Din il-ħila li jħarsu fil-ġejjieni u r-rieda li l-ħolma Ewropea ssir realtà twieldu mix-xewqa li l-paċi ,
(trg)="s51.1"> Chiar dacă obiectivele părinţilor fondatori ai Uniunii Europene par astăzi îndepărtate pentru tânăra generaţie , ele merită însă reamintite neîncetat ; ele nu sunt astăzi mai puţin importante decât au fost în trecut .
(src)="s56.1"> Għall-ġenerazzjoni żagħżugħa tal-lum , l-għanijiet tal-fundaturi ta ’ l-Unjoni Ewropea jistgħu jidhru remoti , iżda xorta għandna niftakru fihom .
(trg)="s51.2"> După al doilea război mondial , marii vizionari sau ridicat în dorinţa de a pune capăt ororii războaielor fratricide , care au creat un climat de ură reciprocă şi care au dus continentul nostru la dezastru .
(src)="s56.2"> Għadhom importanti daqs kemm kienu qabel .
(trg)="s51.3"> „ Să nu se mai repete ! “ , aşa suna apelul lor .
(src)="s56.3"> Wara t-Tieni Gwerra Dinjija , persuni b ’ viżjoni kbira ddeċidew li darba għal dejjem itemmu l-gwerer bejn l-aħwa li kienu ħolqu klima ta ’ mibegħda reċiproka u wasslu biex il-kontinent tagħna jsofri diżastri kbar .
(src)="s56.4"> Għalhekk l-għajta tagħhom kienet , “ Qatt iżjed ! ” .
(trg)="s52.1"> Capacitatea de anticipare şi voinţa de a înfăptui visul european şi-au avut originea în dorinţa de consolidare a păcii , a democraţiei şi a libertăţii regăsite , precum şi în încercarea de a asigura bunăstarea cetăţenilor Europei .
(src)="s56.5"> Sabiex jiksbu dan l-għan , madankollu , kien hemm il-ħtieġa li wieħed jieħu t-tagħlimiet it-tajbin mill-istorja .
(trg)="s52.2"> În acest context , nu trebuiau uitate nici popoarele învecinate din Europa Centrală şi de Est , care erau lip-
(src)="s57.1"> Dan kif seta ’ jitwettaq ?
(trg)="s53.1"> Cum se puteau pune în practică aceste obiective ?
(src)="s57.2"> L-ewwelnett billi l-industriji tal-faħam u ta ’ l-azzar talpajjiżi tagħhom jitpoġġew
(trg)="s53.2"> În primul rând , prin punerea laolaltă a industriei cărbunelui şi oţelului din ţările fondatoare , altfel spus , învăţând să gestionăm împreună resursele economice , să convieţuim în armonie şi să clădim un viitor comun în plin război rece .
(src)="s58.2"> Is-sitt membri fundaturi kienu l-Belġju , Franza , il-Ġermanja , l-Italja , il-Lussemburgu u l-Olanda .
(trg)="s54.2"> Cele şase state fondatoare au fost Belgia , Germania , Franţa , Italia , Luxemburg şi Ţările de Jos .
(src)="s62.3"> Il-libertà hija l-bażi talvaluri komuni tagħna u l-Parlament Ewropew dejjem ħaddan il-politika tiegħu skond dawn il-valuri .
(trg)="s57.2"> Libertatea reprezintă temelia valorilor noastre comune , pe care Parlamentul European şi-a întemeiat dintotdeauna politica .
(src)="s63.1"> L-ewwel President ta ’ l-Assemblea Parlamentari Ewropea kien Robert Schuman .
(trg)="s58.1"> Primul preşedinte al Adunării Parlamentare Europene a fost Robert Schuman .
(src)="s63.2"> F ’ wieħed mid-diskorsi tiegħu , huwa aerma r-rieda talParlament Ewropew li jiżviluppa kultura ta ’ “ ħsieb komuni ” , li ddeskriva hekk : “ Il-formazzjoni ta ’ gruppi politiċi tat iċ-ċans lill-Assemblea Komuni biex , anke sa miż-żmien ta ’ l-ewwel seduti tagħha , tiżviluppa sens ta ’ koeżjoni Ewropea li tieħu preċedenza fuq l-interessi nazzjonali . ”
(trg)="s58.2"> Într-un discurs , acesta a rea-rmat voinţa Parlamentului European de a construi o cultură a „ gândirii comune ” , pe care a descris-o în modul următor : „ Constituirea grupurilor politice a permis Adunării Comune să dezvolte , încă de la primele şedinţe , un sentiment de apartenenţă comună la spaţiul european , sentiment situat deasupra intereselor naţionale “ .
(src)="s64.1"> Il-Kanċillier Ġermaniż Konrad Adenauer , li dak iż-żmien kien il-President tal-Kunsill tal-Ministri , malajr induna bil-potenzjali talParlament Ewropew għall-iżvilupp .
(trg)="s59.1"> Cancelarul Konrad Adenauer , care prezida pe atunci Consiliul de Miniştri , a înţeles repede potenţialul de dezvoltare al Parlamentului European .
(src)="s64.2"> Fit-12 ta ’ Settembru 1952 huwa qal : “ Karatteristika b ’ saħħitha ħafna talParlament hija d-dinamiżmu qawwi tiegħu .
(trg)="s59.2"> La 12 septembrie 1952 , acesta a declarat : „ Parlamentul se distinge în special printr-un puternic dinamism .
(src)="s64.3"> Fi ħdan l-assemblea tagħkom – u din hija ħaġa normali l-ħidma parlamentari – hemm persuni li b ’ ħafna kuraġġ ittxu li jimxu ’ l quddiem .
(trg)="s59.3"> În adunarea dumneavoastră se fac eforturi – şi aceasta este o trăsătură denitorie a activităţii parlamentare – să se împingă lucrurile înainte .
(src)="s64.4"> Aħna nemmnu li d-dinamiżmu talParlament huwa essenzjali . ”
(src)="s64.5"> Il-kliem ta ’ dan iċ-ċittadin kbir Ewropew għadu rilevanti llum daqs kemm kien dak iż-żmien .
(trg)="s59.4"> Suntem de părere că dinamismul Parlamentului este absolut necesar . “ Nici astăzi cuvintele acestui european de prim rang nu şi-au pierdut cu nimic actualitatea .
(src)="s65.1"> Il-gruppi politiċi2huma l-forza ewlenija ta ’ l-istituzzjoni u ta ’ l-iżvilupp tagħha .
(trg)="s60.1"> Grupurile politice2 sunt protagoniştii principali în Parlamentul European şi ai dezvoltării acestei instituţii .
(src)="s65.2"> Il-fatt li ma kienx hemm delegazzjonijiet nazzjonali fl-Assemblea għen ħafna biex jikber l-ispirtu Ewropew , biex ikun hemm promozzjoni ta ’ dibattitu oġġettiv li jkun kapaċi jmur lil hinn mid-dierenzi ta ’ interess nazzjonali u biex jgħin fl-isforzi biex jintlaħqu kompromessi maħsuba biex joħolqu sintesi bejn l-interessi nazzjonali u dawk Ewropej .
(trg)="s60.2"> Faptul că în această adunare nu au fost reprezentate delegaţii naţionale a contribuit în mod determinant la dezvoltarea spiritului european , la susţinerea unor dezbateri pe probleme concrete dincolo de diferenţele naţionale şi la căutarea unui compromis menit să reprezinte o sinteză între interesele naţionale şi cele europene .
(src)="s66.1"> Georges Spénale , President talParlament bejn l-1975 u l-1977 , iddeskriva dan l-iżvilupp b ’ mod tajjeb ħafna .
(trg)="s61.1"> Georges Spénale , Preşedintele Parlamentului din 1975 până în 1977 , a găsit cuvinte remarcabile pentru a rezuma această evoluţie .
(src)="s67.1"> Malajr deher ċar li l-possibilitajiet ta ’ l-ECSC kienu limitati wisq biex jilqgħu l-isdi tal-perjodu l-ġdid fl-istorja .
(trg)="s62.1"> Curând a devenit evident faptul că posibilităţile CECO erau prea limitate pentru a putea răspunde provocărilor epocii moderne .
(src)="s67.2"> Għalhekk , fil-25 ta ’ Marzu 1957 , is-sitt membri fundaturi ffirmaw it-Trattati li waqqfu l-Komunità Ekonomika Ewropea ( KEE ) u l-Komunità Ewropea ta ’ l-Enerġija Atomika ( EAEC jew Euratom ) .
(trg)="s62.2"> Prin urmare , cele şase state fondatoare au semnat la 25 martie 1957 la Roma acordurile privind instituirea Comunităţii Economice Europene ( CEE ) şi a Comunităţii Europene a Energiei Atomice ( EURATOM ) .
(src)="s67.3"> L-Assemblea Komuni saret l-Assemblea Parlamentari Ewropea u
(trg)="s62.4"> Ea sa reunit pentru prima oară la 19 martie 1958 , având o funcţie exclusiv consultativă .
(src)="s68.2"> Ara l-fuljett dwar il-Gruppi Politiċi .
(trg)="s63.2"> A se vedea broşura „ Grupurile politice “
(src)="s71.1"> Bl-istess mod , il-Parlament appoġġja lill-popli ta ’ l-Ewropa Ċentrali u talLvant l-ġlieda tagħhom favur il-libertà , u meta seħħew il-ġrajjiet drammatiċi l-pajjiżi fl-isfera ta ’ inuwenza Sovjetika sal-waqgħa talĦajt fl-1989 .
(trg)="s66.1"> omul trebuie să se pună mai întâi în serviciul oamenilor şi abia apoi în serviciul patriei , un altul armă dimpotrivă că patria trebuie pusă înaintea oamenilor .
(src)="s71.2"> Il-Parlament appoġġja wkoll bis-sħiħ il-movimenti demokratiċi Spanja , fil-Portugall u l-Greċja u tahom il-kuraġġ .
(trg)="s66.2"> După părerea mea , a în serviciul Europei înseamnă în acelaşi timp a în serviciul oamenilor şi al patriei , înseamnă a contopi cele două concepte . “
(src)="s72.1"> Rigward l-integrazzjoni Ewropea huwa qal : “ Mod ta ’ kif wieħed jista ’ jifhimha huwa li wieħed għandu l-ewwel jaqdi lin-nies , qabel ma jaħdem għall-ġid ta ’ pajjiżu .
(src)="s72.2"> Iżda hemm ukoll il-fehma l-oħra , li l-qadi talpajjiż għandu jkun il-prijorità , aktar milli l-qadi tannies .
(trg)="s67.1"> De asemenea , Parlamentul a susţinut popoarele din Europa Centrală şi de Est în lupta acestora pentru libertate şi cu ocazia evenimentelor dramatice petrecute în ţările aate în zona de inuenţă sovietică , până la căderea zidului în anul 1989 .
(src)="s72.3"> Filfehma tiegħi , il-qadi ta ’ l-Ewropa jgħaqqad dawn iż-żewġ fehmiet , għax jinvolvi l-qadi tan-nies u talpajjiż b ’ mod indaqs . ”
(trg)="s67.2"> Parlamentul sa situat pe deplin şi fără rezerve de partea mişcărilor democratice din Spania , Portugalia şi Grecia , insuându-le speranţă .
(src)="s73.1"> L-isforzi lejn kompromessi vijabbli minn dejjem kienu l-qofol tal-ħidma talParlament Ewropew .
(trg)="s68.1"> Efortul de păstrare a echilibrului a fost întotdeauna în centrul activităţii Parlamentului .
(src)="s73.2"> Dan jgħodd b ’ mod partikulari fir-rigward tad-diża talvaluri Ewropej3 u tal-bilanċ bejn il-konsolidazzjoni interna u l-appoġġ minn barra .
(trg)="s68.2"> Acest lucru este valabil în primul rând în ceea ce priveşte apărarea valorilor europene3 şi a echilibrului între consolidarea internă şi sprijinul extern .
(src)="s74.1"> Mill-1988 il-Parlament Ewropew beda jagħti l-Premju Sakharov għal-Libertà tal-Ħsieb .
(trg)="s69.1"> Începând din anul 1988 , Parlamentul European acordă Premiul Saharov pentru libertatea de gândire .
(src)="s74.2"> Ir-rebbieħa kollha ta ’ dan il-premju , pereżempju Nelson Mandela , Alexander Dubček , Aung San Suu Kyi u Alexander Milinkevitsch , apprezzaw l-appoġġ talParlament għall-kampanji tagħhom favur il-libertà .
(trg)="s69.2"> Toţi cei premiaţi , ca de exemplu Nelson Mandela , Alexander Dubček , Aung San Suu Kyi sau Alexander Milinkewitsch , au apreciat sprijinul primit din partea Parlamentului în lupta lor pentru libertate .
(src)="s75.1"> Sa mill-1958 il-Parlament aerma n-natura universali tad-diża tad-drittijiet tal-bniedem , u b ’ hekk antiċipa d-direzzjoni politika tal-ġejjieni ta ’ l-Unjoni , ta impulsi importanti u b ’ hekk mar lil hinn mill-qafas purament ekonomiku tal-Komunitajiet .
(trg)="s70.1"> Încă din 1958 , Parlamentul a evidenţiat caracterul universal al luptei pentru drepturile omului , anticipând astfel orientarea politică viitoare a Uniunii , dându-i un impuls important şi depăşind cadrul strict economic al Comunităţilor .
(src)="s76.1"> Kien ukoll il-Parlament Ewropew li , tul ħafna snin , bosta drabi insista li l-ftehimiet kollha ta ’ koperazzjoni ffirmati ma ’ pajjiżi terzi mill-Komunità Ewropea , u wara mill-Unjoni Ewropea , għandhom jinkudu klawżola dwar id-drittijiet tal-bniedem .
(trg)="s71.1"> Tot Parlamentul European a fost cel care , de-a lungul multor ani , a pledat în favoarea includerii unei clauze privitoare la drepturile omului în toate tratatele de cooperare cu state terţe încheiate de Comunitatea Europeană , şi ulterior de Uniunea Europeană .
(src)="s77.1"> F ’ dan l-ispirtu , il-Parlament esprima s-solidarjetà malpopli Ewropej li kellhom jgħixu f ’ dittatorjat .
(trg)="s72.1"> În acest context , Parlamentul şi-a exprimat solidaritatea cu popoarele europene silite să trăiască sub dictatură .
(src)="s77.2"> F ’ Awissu 1961 , pereżempju , il-Parlament ikkundanna l-bini talĦajt ta ’ Berlin .
(trg)="s72.2"> Astfel , spre exemplu , în august 1961 , Parlamentul a condamnat construirea Zidului Berlinului .
(src)="s78.1"> Anki fuq il-livell intern , il-Parlament kien attiv f ’ bosta oqsma .
(trg)="s73.1"> Parlamentul a fost foarte activ şi în multe domenii ale politicii interne .
(src)="s78.2"> Dawn jinkludu l-ġlieda kontra r-razziżmu , il-ksenofobija u l-antisemitiżmu , il-ġlieda kontra t-terroriżmu filwaqt li jitħarsu l-libertajiet personali , u l-kampanja favur l-ugwaljanza bejn is-sessi .
(trg)="s73.2"> Printre acestea se numără lupta împotriva rasismului , xenofobiei şi antisemitismului , lupta împotriva terorismului cu respectarea libertăţilor personale şi lupta pentru promovarea egalităţii
(src)="s79.2"> Ara l-fuljett “ Valuri ” .
(trg)="s74.2"> A se vedea broşura „ Valori “ .
(src)="s79.3"> “ Valuri ” .
(trg)="s74.3"> „ Valori “ .
(src)="s82.1"> ġibed l-attenzjoni għad- “ deċit demokratiku ” f ’ dan il-qasam , billi l-Istati Membri ddeċidew dwar il-baġit Ewropew mingħajr l-involviment tal-parlamenti nazzjonali .
(trg)="s77.2"> Încă din 1958 a atras atenţia asupra „ decitului de democraţie ” existent , în condiţiile în care statele membre stabileau bugetul european fără implicarea parlamentelor naţionale .
(src)="s83.2"> Bissaħħa tal-pressjoni talParlament Ewropew saru passi kbar ’ il quddiem f ’ dawn l-oqsma .
(trg)="s78.3"> În urma presiunilor exercitate de Parlamentul European sau făcut multe progrese în aceste domenii .
(src)="s83.3"> Pereżempju f ’ Ottubru 2007 , permezz tatTrattat ta ’ Liżbona , il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali saret torbot legalment , fattur li se jiggarantixxi l-ħarsien taċċittadini tagħna .
(trg)="s78.4"> Astfel a fost posibilă includerea în octombrie 2007 în Tratatul de la Lisabona a unei Carte a drepturilor fundamentale care garantează protecţia cetăţenilor europeni .
(src)="s83.4"> Il-Karta għandha natura li torbot legalment lill-Istati Membri u lill-Istituzzjonijiet Ewropej , bl-eċċezzjoni tar-Renju Unit u tal-Polonja .
(trg)="s78.5"> Ea este obligatorie din punct de vedere juridic în egală măsură pentru statele membre şi pentru instituţiile europene , cu excepţia Regatului Unit şi a Poloniei .
(src)="s83.5"> Din il-Karta tħabbret b ’ mod solenni u ġiet irmata Strasburgu fit-12 ta ’ Diċembru 2007 mill-Presidenti talParlament Ewropew , talKummissjoni Ewropea u tal-Kunsill Ewropew .
(trg)="s78.6"> Această Cartă a fost proclamată şi semnată la Strasbourg , la 12 decembrie 2007 , în şedinţă solemnă , de către preşedinţii Parlamentului European , Comisiei Europene şi Consiliului European .
(src)="s83.6"> It-Trattat ta ’ Liżbona se jagħtiha s-saħħa ta ’ liġi .
(trg)="s78.7"> Tratatul de la Lisabona îi conferă valoare juridică obligatorie .
(src)="s84.1"> Wara ġlidiet twal u ibsin , il-Parlament Ewropew f ’ nofs is-snin sebgħin beda jiorma parti mill-awtorità baġitarja flimkien malKunsill tal-Ministri .
(trg)="s79.1"> După îndelungi şi aprige dezbateri , la mijlocul anilor 1970 , Parlamentul European a devenit autoritate bugetară alături de Consiliul de Miniştri .
(src)="s84.2"> Il-Parlament dejjem żamm sod mal-prinċipju tiegħu li l-Unjoni Ewropea għandu jkollha fondi biżżejjed biex tilħaq l-għanijiet tagħha .
(trg)="s79.2"> A susţinut neclintit principiul potrivit căruia Uniunea Europeană trebuie să dispună de mijloace suciente pentru realizarea obiectivelor propuse .
(src)="s84.3"> Sabiex dan jinkiseb , il-Parlament uża l-possibiltajiet tiegħu kollha : pereżempju fl-1980 huwa rriuta l-baġit talKomunità għall-ewwel darba .
(trg)="s79.3"> Pentru materializarea acestui principiu , a valoricat toate oportunităţile , respingând , de exemplu , pentru prima oară în 1980 , propunerea de buget comunitar .
(src)="s85.1"> L-isforzi biex jintlaħaq kunsens jidhru wkoll mill-mod li bih il-Parlament Ewropew ipprova jżid il-poteri tiegħu .
(trg)="s80.1"> Preocuparea Parlamentului de menţinere a echilibrului instituţional este reectată de asemenea şi în iniţiativele Parlamentului de extindere a sferei competenţelor sale .
(src)="s85.2"> Madankollu , dan mhuwiex skop h innifsu iżda għandu jservi għall-ġid taċ-ċittadini .
(trg)="s80.2"> Acestea nu constituie totuşi un scop în sine , ci trebuie să servească interesului cetăţenilor .
(src)="s86.1"> Bħal fil-każ tad-drittijiet tal-bniedem , il-Parlament Ewropew hawnhekk ukoll wera l-ħila li jħares fil-ġejjieni u fittex kompromess bejn perspettivi nazzjonali u dawk Ewropej .
(trg)="s81.1"> La fel ca în cazul drepturilor omului , Parlamentul European a anticipat evoluţia evenimentelor şi a acţionat în direcţia asigurării unui echilibru între perspectiva naţională şi cea europeană .
(src)="s87.1"> Rigward il-baġit , il-Parlament kellu l-ħila jespandi l-poteri tiegħu pass pass . Sa mill-1958 il-Parlament
(trg)="s82.1"> Iniţial , din buget era finanţată cu precădere politica agricolă comună .
(src)="s88.2"> L-għan kien li jiggarantixxi l-indipendenza u l-awtonomija talbiedja fil-Komunitajiet Ewropej .
(trg)="s82.2"> Prin aceasta se urmărea asigurarea autonomiei şi independenţei agriculturii Comunităţilor Europene .
(src)="s88.3"> Bilmod il-mod il-Parlament Ewropew irnexxielu jikseb kunsens sabiex il-fondi għal oqsma oħra jitqassmu fost il-pajjiżi u r-reġjuni fuq il-bażi tal-prinċipju tassolidarjetà .
(trg)="s82.3"> Treptat , Parlamentul European a acţionat în favoarea utilizării creditelor în alte domenii , în ţări şi regiuni distincte , în temeiul principiului solidarităţii .
(src)="s88.4"> Il-Parlament Ewropew iddefenda dan il-prinċipju anke n-negozjati ma ’ l-għaxar Stati Membri li ssieħbu fl-Unjoni Ewropea f ’ Mejju 2004 .
(trg)="s82.4"> Acest principiu a fost susţinut de Parlament şi cu ocazia negocierilor cu cele zece state care au aderat la Uniunea Europeană în mai 2004 .
(src)="s88.5"> Kien neċessarju li l-Unjoni Ewropea tirċievi l-fondi meħtieġa sabiex it-tkabbir ikun suċċess .
(src)="s88.6"> Mingħajr
(trg)="s82.5"> Uniunea Europeană trebuia să dispună de mijloacele nanci-are necesare integrării cu succes a noilor state mem-
(src)="s92.1"> solidarjetà finanzjarja ma jistax ikun hemm żvilupp b ’ suċċess u d-dierenzi eżistenti ma jkunux jistgħu jingħelbu .
(trg)="s86.1"> În prezent , Parlamentul este preocupat să întocmească bugetul Uniunii4astfel încât să poată răs- pundă provocărilor actuale .
(src)="s93.1"> Illum il-Parlament jiżgura li l-baġit ta ’ l-Unjoni4jkun imfassal b ’ mod li jistgħu jiġu indirizzati l-isdi attwali .
(trg)="s87.1"> Parlamentul European uzează de competenţele sale legislative pentru a uşura viaţa de zi cu zi a cetăţenilor .
(src)="s94.1"> Dawn jinkludu t-tnaqqis fil-prezz tat-telefonati ċellolari barra mill-pajjiż , kemm meta wieħed iċempel kif ukoll meta wieħed jirċievi telefonata , it-tfassil ta ’ “ lista sewda ” ta ’ kumpaniji ta ’ l-ajru li ma jilħqux l-istandards ta ’ sikurezza meħtieġa u għalhekk ma jistgħux jidħlu fl-ispazju ta ’ l-ajru ta ’ l-UE , jew il-projbizzjoni ta ’ sustanzi fil-ġugarelli li jqabbdu l-kanser .
(trg)="s87.3"> Dintre aceste hotărâri , le voi menţiona pe cele cu valoare simbolică mai mare , ca , de exemplu , reducerea costurilor la apelurile efectuate şi primite în străinătate în reţeaua de telefonie mobilă , întocmirea unei “ liste negre ” a companiilor aeriene care nu respectă normele de siguranţă impuse şi interzicerea accesului acestor companii la spaţiul aerian comunitar , precum şi interzicerea jucăriilor care conţin substanţe cancerigene .
(src)="s95.1"> Il-Parlament Ewropew uża s-setgħat baġitarji tiegħu bħala lieva biex bilmod il-mod jespandi s-setgħat leġiżlattivi tiegħu t-trattati suċċessivi varji5 .
(trg)="s88.1"> Parlamentul European sa folosit de autoritatea sa bugetară ca de o pârghie pentru a-şi lărgi treptat responsabilităţile legislative , cu ocazia diferitelor tratate care sau succedat .
(src)="s96.1"> Wara t-tkabbir ta ’ l 2004 , l-UE tinsab f ’ qagħda dierenti ħafna wkoll fir-rigward tal-leġiżlazzjoni .
(trg)="s89.1"> După extinderea din 2004 , UE se aă într-o situaţie fundamental diferită şi în domeniul legislativ .
(src)="s96.2"> Qed ikun dejjem aktar diċli li jintlaħqu kompromessi ma ’ 27 Stat Membru fil-Kunsill .
(trg)="s89.2"> În Consiliul de Miniştri , este din ce în ce mai greu ca cele 27 de state membre să ajungă la un compromis .
(src)="s98.1"> Dan ġara b ’ mod partikulari fil-każ ta ’ żewġ proposti b ’ implikazzjonijiet serji : id-Direttiva dwar is-Servizzi6 u r-Regolament dwar is-Sustanzi Kimiċi ( REACH ) 7 .
(trg)="s90.1"> Acest lucru a fost resimţit în special în cazul unor iniţiative cu impact major : Directiva privind serviciile5 şi Directiva privind produsele chimice ( “ REACH ” ) 6 .
(src)="s98.2"> Hawnhekk fl-aħħar mill-aħħar kien il-Parlament
(trg)="s90.2"> În aceste cazuri , Parlamentul European a fost cel care a
(src)="s99.1"> Il-Parlament Ewropew juża s-setgħat leġiżlattivi tiegħu biex jissimplika l-ħajja ta ’ kuljum taċ-ċittadini .
(trg)="s91.1"> În timp ce în 1958 Parlamentul era doar o adunare consultativă , o dată cu intrarea în vigoare a Tratatului de la Lisabona Parlamentul va deveni autoritate legislativă , având drepturi egale cu Consiliul în aproape 100 % din activitatea de legiferare .
(src)="s100.2"> Il-liberalizzazzjoni tas-servizzi mogħtija minn fornitur ta ’ servizz minn Stat Membru ieħor filwaqt li tiġi rrispettata l-liġi tax-xogħol ta ’ l-Istat Membru fejn qed jingħata s-servizz .
(trg)="s92.2"> Liberalizarea serviciilor prestate de un furnizor din alt stat membru , cu respectarea legislaţiei muncii din statul membru în care se prestează serviciul .
(src)="s101.2"> Fis-sena 2008 il-baġit talKomunità huwa ta ’ € 129 biljun , li huwa ekwivalenti għal 1.03 % tad-Dħul Gross Nazzjonali ta ’ l-Unjoni .
(trg)="s93.2"> În 2008 bugetul comunitar sa ridicat la suma de 129 miliarde de euro , ceea ce reprezintă 1,03 % din venitul naţional brut la nivelul Uniunii .
(src)="s102.2"> Kontrolli aktar stretti tar-riskji possibbli għas-saħħa tal-bniedem mis-sustanzi kimiċi .
(trg)="s94.2"> Controale mai stricte în vederea depistării substanţelor chimice care prezintă eventuale riscuri pentru sănătatea umană .
(src)="s106.1"> Ewropew li wassal biex instab kompromess u b ’ hekk setgħu jiġu adottati ż-żewġ atti leġiżlattivi .
(trg)="s97.1"> reuşit să găsească un compromis , permiţând astfel adoptarea ambelor acte legislative .
(src)="s107.1"> Dan il-kompromess kien possibbli għax id-dierenzi nazzjonali u politiċi twarrbu , fl-interess tal-ġid komuni Ewropew .
(trg)="s98.1"> Acest compromis a fost posibil de realizat datorită plasării intereselor europene comune deasupra diferenţelor naţionale şi politice .
(src)="s108.1"> il-Parlament Ewropew minn Mejju 2003 sa meta seħħ it-tkabbir fl-1 ta ’ Mejju 2004 , u mbagħad , bi tħejjija għall-adeżjoni tal-Bulgarija u tar-Rumanija , minn Settembru 2005 sa Diċembru 2006 .
(trg)="s99.1"> la 1 mai 2004 , iar apoi la pregătirea aderării Bulgariei şi României , din septembrie 2005 până în decembrie 2006 .
(src)="s108.2"> L-osservaturi kollha kienu membri tal-parlamenti nazzjonali talpajjiżi tagħhom .
(trg)="s99.2"> Toţi observatorii erau deputaţi ai parlamentelor naţionale ale ţărilor lor .
(src)="s108.3"> Huma ngħataw l-opportunità li jissieħbu fil-gruppi politiċi u jsiru midħla tal-metodi li bihom jaħdem il-Parlament .
(trg)="s99.3"> Ei au fost integraţi în grupurile politice , familiarizându-se cu metodele de lucru ale Parlamentului .
(src)="s108.4"> Il-kollegi ġodda tagħna għalhekk diġà kienu integrati bis-sħiħ l-ħidma talParlament sa mill-ewwel jum tat-tkabbir .
(trg)="s99.4"> Noii noştri colegi au fost , aşadar , pe deplin familiarizaţi cu activitatea Parlamentului încă din prima zi a extinderii .
(src)="s109.1"> Il-Parlament Ewropew seta ’ jagħti dan il-kontribut importanti għax kien antiċipa t-tkabbir l-Parlament Ewropew u ħejja ruħu għall-qagħda l-ġdida .
(trg)="s100.1"> Parlamentul European şi-a putut aduce această importantă contribuţie deoarece a anticipat extinderea Uniunii şi sa pregătit pentru a face faţă noilor realităţi .
(src)="s109.2"> Il-Parlament għandu kull dritt li jkun kburi bil-ħidma tiegħu f ’ dan il-qasam .
(trg)="s100.2"> Parlamentul poate , pe bună dreptate , să e mândru de munca depusă .
(src)="s110.1"> Kien ukoll permezz ta ’ din il-kultura ta ’ fehim reċiproku li l-Parlament Ewropew irnexxielu jilħaq kompromessi li kienu neċessarji fuq livell politiku , pereżempju , kif diġà semmejna , rigward id-Direttiva dwar is-Servizzi u r-Regolament dwar is-Sustanzi Kimiċi .
(trg)="s101.1"> Nu în ultimul rând , această cultură a bunei înţelegeri a fost baza obţinerii în Parlamentul European a compromisurilor necesare din punct de vedere politic , în chestiunea directivei privind serviciile şi a directivei privind produsele chimice .
(src)="s111.1"> Mill-1958 , il-koperazzjoni ta ’ kuljum l-Parlament Ewropew bejn nies minn sfondi politiċi u kulturali dierenti u l-iskambju kostanti ta ’ esperjenzi kienu karatteristika speċika talParlament Ewropew u l-għajn tal-vitalità tiegħu .
(trg)="s102.1"> Încă din 1958 , o trăsătură a Parlamentului European , care îl îmbogăţeşte şi îi conferă unicitate , este colaborarea zilnică între oameni cu proluri politice şi culturale diferite , schimbul permanent de experienţă .