# lv/A28107176/A28107176.xml.gz
# pl/A28107176/A28107176.xml.gz


(src)="s4.1"> Kā saņemt ES izdevumus
(trg)="s4.1"> Jak otrzymać publikacje UE

(src)="s5.1"> Maksas izdevumi :
(trg)="s5.1"> Publikacje płatne :

(src)="s9.1"> Jauna prioritāte ES palīdzībai , ar ko finansē paplašināšanos
(trg)="s14.1"> Nowy wymiar pomocy UE w procesie rozszerzenia

(src)="s11.1"> Ne Eiropas Komisija , ne citas personas , kas rīkojas Komisijas vnull
(trg)="s22.1"> © Wspólnoty Europejskie , 200 w Powielanie materiałów jest dozwolone , pod warunkiem że zostanie podane ich źródło .

(src)="s17.1"> Eiropas Savienības paplašinnull
(trg)="s33.2"> W tym wymagającym procesie kraje te muszą wywiązać się ze swoich zobowiązań , jednak nie są pozostawione samym sobie .

(src)="s19.1"> IPA – Pirms pie v ie no š a n n u l l I
(trg)="s39.1"> IPA wszedł w życie z początkiem 200ł r . 2i w latach 200ł – 20ji wypłaci tym krajom blizsko jj , 5 mld EUR .

(src)="s23.1"> PA ir izveidots , lai , izmantojot vienu vienknull
(trg)="s66.1"> IPA zastępuje pięć poprzednich instrumenztów przedakcesyjnych UE – Phare , ISPA , SAPARD , program dla Turcji oraz CARDS .

(src)="s30.1"> PA palīdzība Bijušajai ( ie n v i d s l n u l l I
(trg)="s91.1"> W grudniu 200ł r .

(src)="s36.1"> Eiropas Savienība finansē arī izglītības reformu ar mērķi uzlabot saikni ar darba tirgu un modernizēt izglītības iestnull
(trg)="s112.1"> Bośnia i Hercegowina o głównych celów pomocy w ramach IPA w Bośni i Hercegowinie należy zwiękz

(src)="s46.1"> ir m s pie v ie no š a n n u l l P
(trg)="s153.3"> 2adaje pomocy UE w procesie rozszerzeznia nowy wymiar .

(src)="s53.1"> Eiropas Komisija
(trg)="s168.1"> Komisja Europejska

# lv/B13008325/B13008325.xml.gz
# pl/B13008325/B13008325.xml.gz


(src)="s17.1"> Bijušo Eiropas Parlamenta priekšsēdētāju dzīves liecības
(trg)="s17.1"> Wspomnienia byłych przewodniczących Parlamentu Europejskiego

(src)="s26.1"> LV
(trg)="s26.1"> PL

(src)="s35.1"> Eiropas Parlamenta priekšsēdētāja Hansa Gerta PETERINGA priekšvārds
(trg)="s35.1"> Hans-Gert PÖTTERING Przewodniczący Parlamentu Europejskiego

(src)="s37.1"> Eiropas Parlamentam 50 gadu ilgais laika posms no 1958. gada 19. marta līdz 2008. gada 19. martam bijis pārpilns daudziem vēsturiskiem notikumiem un norisēm , kas būtiski ietekmējušas arī Eiropas pilsoņu dzīvi .
(trg)="s37.1"> Od dnia 19 marca 1958 r. do dnia 19 marca 2008 r. minęło pięćdziesiąt lat , które dla Parlamentu Europejskiego były okresem naznaczonym wieloma wydarzeniami historycznymi , a także postępem o doniosłym znaczeniu dla życia obywateli Europy .

(src)="s37.2"> Īpaši svarīgi pieminēt 1979. gada jūniju , kad notika Eiropas Parlamenta pirmās tiešās vēlēšanas .
(trg)="s37.2"> W tym kontekście kluczowym wydarzeniem były i po dziś dzień pozostają pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego , które odbyły się w czerwcu 1979 r .

(src)="s38.1"> 142 deputāti .
(src)="s38.2"> Pēc nākamajām Eiropas vēlēšanām 2009. gada jūnijā tagad jau 27 dalībvalstis un aptuveni 500 miljonus iedzīvotāju pārstāvēs 751 deputāts !
(trg)="s38.2"> Po najbliższych wyborach europejskich , które odbędą się w czerwcu 2009 r . , 751 posłów będzie reprezentować około 500 milionów mieszkańców pochodzących obecnie z 27 państw członkowskich !

(src)="s39.1"> Kopš Eiropas Parlamentārās asamblejas dibināšanas sanāksmes 1958. gada 19. martā Strasbūrā pagāja 21 gads , līdz Eiropas Parlamentu pirmo reizi varēja ievēlēt tieši , tādējādi Eiropas iedzīvotājiem dodot iespēju ietekmēt Eiropas līmenī notiekošo .
(trg)="s39.1"> Po 21 latach , jakie minęły od inauguracyjnego posiedzenia „ Europejskiego Zgromadzenia Parlamentarnego ” , które odbyło się w dniu 19 marca 1958 r. w Strasburgu , miały miejsce pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego , dzięki którym obywatele Europy uzyskali wpływy na szczeblu europejskim .

(src)="s39.2"> Līdz ar to pilnvērtīgu saturu ieguva arī jēdziens “ Pilsoņu Eiropa ” .
(trg)="s39.2"> W ten sposób nadano faktyczne znaczenie pojęciu „ Europa obywateli ” .

(src)="s40.1"> Šajās nedaudzajās ievadrindās nav iespējams nedz pilnībā iepazīstināt ar Eiropas Parlamenta vēsturi , nedz arī sīki izskaidrot , kā mainījušās tā atbildības jomas .
(trg)="s40.1"> Celem niniejszej publikacji nie jest ani streszczenie całej historii Parlamentu Europejskiego , ani szczegółowe wyjaśnienie zmian jego kompetencji .

(src)="s40.2"> Svinot Eiropas Parlamenta 50. gadadienu , šiem jautājumiem būs veltīti citi izdevumi .
(trg)="s40.2"> Z okazji pięćdziesięciolecia istnienia Parlamentu Europejskiego powstaną inne prace omawiające te zagadnienia .

(src)="s41.2"> Uz divarpus gadu termiņu šajā amatā stājos 2007. gada 16. janvārī un uzskatu , ka man jāturpina priekšteču iesāktais darbs .
(trg)="s41.1"> Jako obecny przewodniczący Parlamentu Europejskiego stoję w jednym szeregu z moimi poprzednikami .

(src)="s41.3"> Ikviens no viņiem savulaik gādāja par to , lai palie-linātos Eiropas Parlamenta un līdz ar to arī Eiropas pilsoņu nozīme , pieaugtu ietekme un vairotos līdzdalība Eiropas lēmumu pieņemšanā .
(trg)="s41.2"> Moje zadania związane z tym stanowiskiem , które piastuję od dnia 16 stycznia 2007 r. przez okres dwóch i pół roku , postrzegam jako ciągłą kontynuację ich działań .

(src)="s41.4"> Es vēlētos parādīt šo Parlamenta attīstības sarkano pavedienu un uzsvērt īpašības , kuras šai iestādei piešķir tās unikalitāti , turklāt ne tikai Eiropas līmenī , bet arī starptautiski .
(src)="s41.5"> Taču vispirms nedaudz atskatīsimies pagātnē .
(trg)="s41.3"> Sprawując urząd wszyscy przewodniczący dążyli do przyznania Parlamentowi Europejskiemu , a więc i obywatelom Europy , większej roli , większych wpływów i szerszego prawa współdecydowania w europejskim procesie decyzyjnym .

(src)="s42.1"> Savukārt šajā publikācijā lasītājus ar Eiropas Parlamenta vēsturi iepazīstinās notikumu aculiecinieki — kādreizējie Parlamenta priekšsēdētāji , kuru atmiņas sniedzas līdz pat 1977. gadam .
(trg)="s42.1"> W niniejszej publikacji byli przewodniczący Parlamentu , których wspomnienia sięgają 1977 r . , przeprowadzą Czytelnika przez historię tej instytucji , przybliżając Mu ją jako ówcześni świadkowie .

(src)="s48.1"> kopsapulcei , kura apvienoja dalībvalstu parlamentu pārstāvjus .
(trg)="s46.2"> Pozwolę sobie jednak na krótką retrospekcję .

(src)="s49.1"> Parlamentāriešiem visai drīz kļuva skaidrs , ka jebkāda veida stagnācija Eiropas projektam nodarīs nelabo-jamu kaitējumu , un tāpēc strauji jāturpina ceļš uz politiskas savienības izveidi Eiropā .
(trg)="s47.1"> Najpierw poprzez połączenie przemysłu węglowego i stalowego ich państw lub , inaczej mówiąc , dzięki nauczeniu się wspólnego wykorzystywania zasobów gospodarczych , wspólnego życia i dążenia do wspólnej przyszłości w środku zimnej wojny .

(src)="s50.4"> Tāpēc viņu lozungs bija : “ Tas nedrīkst atkārtoties ! ”
(trg)="s48.1"> Komu i po co właściwie potrzebny jest Parlament Europejski ?

(src)="s51.1"> Kā šo uzdevumu varēja paveikt ?
(trg)="s49.1"> Jakie działania podjęto ?

(src)="s51.2"> Pirmām kārtām — apvienojot valstu ogļu un tērauda rūpniecību jeb citiem vārdiem — iemācoties apvienoti pārvaldīt saimnieciskos resursus , iemācoties kopīgi dzīvot un aukstā kara apstākļos veidot kopīgu nākotni .
(trg)="s50.1"> Parlament reprezentuje obywateli mieszkających pod dachem wspólnego domu , jakim jest dzisiejsza Unia Europejska oraz nadaje znaczenie i wpływ ich głosom w Europie .

(src)="s52.1"> Šo nākotnes redzējumu un gribu īstenot Eiropas sapni balstīja vēlme stiprināt mieru , demokrātiju un atgūto brīvību , kā arī centieni nodrošināt Eiropas iedzīvotāju labklājību .
(trg)="s51.1"> Sześć założycielskich państw członkowskich1 ustanowiło instytucje w celu realizacji podpisanego przez siebie w dniu 18 kwietnia 1951 r .

(src)="s52.3"> Brīvība ir pamats visām tām mūsu kopīgajām vērtībām , kuras arvien bijušas un ir Eiropas Parlamenta galvenais politiskais orientieris .
(trg)="s51.4"> Konsultowała się ona ze Zgromadzeniem Ogólnym EWWiS , składającym się z przedstawicieli parlamentów państw członkowskich .

(src)="s53.1"> Kā šo apņemšanos īstenoja ?
(src)="s53.2"> Sešas dibinātājvalstis1 izveidoja iestādes , lai iedzīvinātu 1951. gada 18. aprīlī parakstīto vienošanos par Eiropas Ogļu un tērauda kopienu ( EOTK ) .
(trg)="s52.1"> Parlamentarzyści szybko doszli do wniosku , że jakikolwiek przestój może oznaczać znaczne straty dla projektu europejskiego , a zatem należy dalej i szybciej dążyć w kierunku unii politycznej w Europie .

(src)="s53.3"> Izpildvaru nodeva Augstās iestādes pārziņā .
(trg)="s52.2"> W ten sposób przewidzieli oni dalszy rozwój wydarzeń

(src)="s54.1"> Federālais kanclers Konrāds Adenauers , tolaik būdams Eiropas Savienības Padomes priekšsēdētājs , ātri izprata Eiropas Parlamenta attīstības iespējas .
(trg)="s53.1"> Choć cele założycieli Unii Europejskiej mogą obecnie wydać się młodemu pokoleniu nader odległe , powinniśmy o nich nadal pamiętać .
(trg)="s53.2"> Wszak nie straciły one nic na aktualności .

(src)="s54.2"> 1952. gada 12. septembrī viņš sacīja : “ Parlamentu raksturo īpaša dinamika .
(trg)="s53.4"> Z tego względu ich hasło brzmiało : „ Nigdy więcej ! ” .

(src)="s54.3"> Jūsu sanāksmei ir raksturīgi centieni droši doties uz priekšu — un tā ir viena no parlamentārā darba pazīmēm .
(trg)="s53.5"> W tym celu konieczne było jednak wyciągnięcie właściwych wniosków z wydarzeń z przeszłości .

(src)="s55.2"> Sešas dibinātājvalstis bija Beļģija , Francija , Itālija , Luksemburga , Nīderlande un Vācija .
(trg)="s54.2"> Grupę sześciu założycielskich państw członkowskich tworzyły Belgia , Niemcy , Francja , Włochy , Luksemburg i Holandia .

(src)="s58.1"> sturīgais dinamisms ir neaizstājams . ”
(src)="s58.2"> Šī ievērojamā eiro-pieša teiktais līdz šim brīdim nav zaudējis aktualitāti .
(trg)="s57.1"> i – chociaż nie udało im się zrealizować postawionego celu – zapoczątkowali proces reform .

(src)="s59.1"> nacionālo valstu delegācijas , vislielākajā mērā sekmēja eiropeiskā gara veidošanos , nacionālo atšķirību neskar-tas lietišķas diskusijas un meklējumus pēc kompro-misa , kurā vienlīdz ņemtu vērā valstu un visas Eiropas intereses .
(trg)="s58.2"> Wspólne Zgromadzenie przekształciło się w Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne , a jednocześnie jedyne zgromadzenie trzech wspólnot .
(trg)="s58.3"> Po raz pierwszy zebrało się ono w dniu 19 marca 1958 r. i pełniło wyłącznie funkcję doradczą .

(src)="s60.1"> Drīz kļuva skaidrs , ka EOTK iespējas ir pārāk ierobežo-tas , lai risinātu jaunā laikmeta izvirzītos uzdevumus .
(trg)="s59.1"> Źródłem zdolności przewidywania i woli urzeczywistnienia europejskiego marzenia było umocnienie pokoju , demokracji i odzyskanej wolności , jak również dążenie do dobrobytu obywateli Europy .

(src)="s60.2"> Tāpēc 1957. gada 25. martā Romā sešas dibinātājvalstis parakstīja līgumus par Eiropas Ekonomikas kopienas ( EEK ) un Eiropas Atomenerģijas kopienas ( EAK jeb EURATOM ) dibināšanu .
(trg)="s59.2"> Nie można było przy tym zapominać o sąsiednich narodach Europy Środkowej i Wschodniej , które żyły w niewoli .

(src)="s60.3"> Kopsapulce kļuva par Eiropas Parlamentāro asambleju un vienlaikus par triju kopienu vienīgo asambleju .
(trg)="s59.3"> Wolność stanowi fundament naszych wspólnych wartości , którymi Parlament Europejski zawsze kierował się w stanowieniu swojej polityki .

(src)="s61.1"> Šos procesus zīmīgi raksturojis Žoržs Spenals , kurš bija Parlamenta priekšsēdētājs no 1975. līdz 1977. gadam .
(trg)="s60.1"> Pierwszym przewodniczącym Europejskiego Zgromadzenia Parlamentarnego był Robert Schuman .

(src)="s61.2"> Eiropas integrācijas procesu viņš raksturoja šādi : “ Pastāv atziņa , ka vispirms jākalpo cilvēkiem , un tikai tad — savai dzimtenei , bet ir arī nostāja , ka kalpošana dzimtenei ir pārāka par kalpošanu cilvēkiem .
(src)="s61.3"> Pēc manām domām , kalpošana Eiropai apvieno abus minētos viedokļus , jo tā vienlaikus ir kalpošana cilvē-kam un tēvijai . ”
(trg)="s60.2"> W jednym z przemówień potwierdził , że Parlament Europejski chce rozwijać kulturę „ wspólnego myślenia ” , którą opisał w następujący sposób : „ Ustanowienie grup politycznych spowodowało , że we Wspólnym Zgromadzeniu już od pierwszego posiedzenia wytworzyło się poczucie wspólnoty , które stoi ponad interesami narodowymi ” .

(src)="s62.1"> Mūsu Parlamenta darbības centrā vienmēr bijuši centieni panākt šādu noturīgu līdzsvaru .
(trg)="s61.2"> Dnia 12 września 1952 r. stwierdził : „ Parlament charakteryzuje się między innymi dużą dynamiką .

(src)="s62.2"> Tas pirmām kārtām attiecas uz Eiropas vērtību aizsardzību3 un uz
(trg)="s61.5"> Te słowa wielkiego Europejczyka do dziś nie straciły na aktualności .

(src)="s63.1"> Eiropas Parlamentārās asamblejas pirmais priekšsēdētājs bija Robērs Šūmans .
(trg)="s62.1"> Grupy polityczne2są najważniejszymi podmiotami instytucji i jej rozwoju .

(src)="s64.1"> Jau 1958. gadā Parlaments apstiprināja , ka cīņai par cil-vēktiesībām ir universāls raksturs , un šādi lika pamatus
(trg)="s62.2"> Fakt , że w Zgromadzeniu nie funkcjonowały delegacje krajowe w znacznym stopniu przyczynił się do wzmocnienia ducha europejskiego , rzeczowej debaty , niezdominowanej różnicami

(src)="s65.1"> Politiskās grupas2 arvien bijušas svarīgākie iestādes un tās attīstības dalībnieki .
(trg)="s63.1"> Szybko okazało się , że możliwości EWWiS są zbyt ograniczone , aby sprostać wyzwaniom nowych czasów . W

(src)="s70.1"> turpmākai politiskai virzībai Savienībā , deva tai svarīgus attīstības impulsus un iezīmēja ceļu , kurš sniedzās pāri līdz šim tikai saimniecisku interešu noteiktajām Kopienu robežām .
(trg)="s67.1"> narodowymi , i do poszukiwania kompromisu , który powinien łączyć interesy narodowe i europejskie .

(src)="s71.1"> Šādi Parlaments solidarizējās arī ar tām Eiropas tautām , kurām bija jādzīvo diktatūras apstākļos .
(trg)="s68.1"> W tym kontekście Parlament solidaryzował się z narodami Europy żyjącymi pod rządami dyktatury .

(src)="s71.2"> Tā 1961. gadā Parlaments nosodīja Berlīnes mūra būvniecību .
(trg)="s68.2"> Na przykład w sierpniu 1961 r. potępił budowę muru berlińskiego .

(src)="s72.1"> Arī iekšpolitiski Parlaments aktīvi strādājis visdažādā-kajās jomās .
(trg)="s69.1"> Parlament wspierał również narody Europy Środkowej i Wschodniej w ich walce o wolność oraz w trakcie dramatycznych wydarzeń w krajach znajdujących się w sowieckiej stree wpływów aż do upadku muru berlińskiego w 1989 r .

(src)="s72.2"> Te jāpiemin cīņa pret rasismu , ksenofo-biju un antisemītismu , cīņa pret terorismu , vienlaikus nodrošinot personīgās brīvības ievērošanu , kā arī cīņa par dzimumu vienlīdzību .
(trg)="s69.2"> Parlament wyraził również pełne poparcie dla ruchów demokratycznych w Hiszpanii , Portugalii i Grecji i był dla nich źródłem nadziei .

(src)="s72.3"> Visi šie centieni vērsti uz to , lai aizsargātu un nostiprinātu pamattiesības .
(trg)="s70.1"> Georges Spénale , który był przewodniczącym Parlamentu w latach 1975-1977 , w niezwykły sposób podsumował ten rozwój .

(src)="s72.6"> Harta ir vienlīdz saistoša gan Eiropas iestādēm , gan visām dalībvalstīm , izņemot Lielbri-tāniju un Poliju .
(trg)="s70.3"> Moim zdaniem służba Europie łączy te dwa sposoby myślenia , ponieważ w równym stopniu oznacza służbę ludziom i ojczyźnie ” .

(src)="s72.7"> 2007. gada 12. decembrī Strasbūrā šo hartu svinīgi pasludināja un kopīgi parakstīja Eiropas Parlamenta priekšsēdētājs , Eiropas Padomes priekšsēdētājs un Eiropas Komisijas priekšsēdētājs .
(trg)="s71.1"> Dążenie do trwałej równowagi było zawsze głównym elementem prac naszego Parlamentu .

(src)="s72.8"> Līdz ar Lisabonas līgumu tā iegūst juridisku spēku .
(trg)="s71.2"> Dotyczy to w szczególności obrony wartości europejskich3oraz

(src)="s73.2"> Parlaments arvien pilnībā bijis arī Spānijas , Portugāles un Grieķijas demokrātisko kustību pusē un palīdzējis tām uzturēt cerību .
(trg)="s72.3"> Wszyscy laureaci , np . Nelson Mandela , Aleksander Dubček , Aung San Suu Kyi oraz Aleksander Milinkiewicz , uzyskali wsparcie Parlamentu w swojej walce o wolność .

(src)="s74.2"> Tas nav pašmērķis , bet līdzeklis , kā labāk strādāt iedzīvotāju labā .
(trg)="s73.1"> równowagi między konsolidacją wewnętrzną i wsparciem zewnętrznym .

(src)="s75.1"> Kopš 1988. gada Eiropas Parlaments pasniedz Saharova balvu par domas brīvību .
(trg)="s74.1"> Już w 1958 r .

(src)="s75.2"> Visi balvas saņēmēji , piemēram , Nelsons Mandela , Aleksandrs Dubčeks , Aunga San Sū Kuai un Aleksandrs Milinkēvičs , allaž guvuši Parlamenta atbalstu savā cīņā par brīvību .
(trg)="s74.2"> Parlament Europejski potwierdził uniwersalny charakter walki o prawa człowieka , przewidując zarazem przyszły kierunek polityki Unii , nadając jej ważne impulsy , a jednocześnie wychodząc poza wyłącznie gospodarcze ramy wspólnot .

(src)="s76.1"> Līdzīgi kā cilvēktiesību jomā , arī šajā gadījumā Eiropas Parlaments laikus paredzēja notikumu attīstību un tiecās panākt līdzsvaru starp nacionālo un eiropeisko redzējumu .
(trg)="s75.1"> Parlament Europejski był również instytucją , która stale , czyniąc to od wielu lat , opowiadała się za włączeniem klauzuli dotyczącej praw człowieka do wszystkich umów o współpracy , zawieranych z państwami trzecimi przez Wspólnotę Europejską , a następnie przez Unię Europejską .

(src)="s81.1"> Pašlaik Eiropas Parlaments rūpējas , lai Eiropas Savienības budžets4tiktu veidots tā , lai būtu iespējams
(trg)="s79.1"> przewidział rozwój wydarzeń i dążył do zrównania perspektywy narodowej i europejskiej .

(src)="s82.1"> Attiecībā uz budžetu Parlaments pakāpeniski spējis paplašināt savas pilnvaras .
(trg)="s80.1"> Parlamentowi udało się stopniowo rozszerzyć kompetencje w dziedzinie budżetu .

(src)="s82.2"> Jau 1958. gadā tas vērsa uzmanību uz “ demokrātijas decītu ” šajā jomā , jo lēmumus par Eiropas budžetu pieņēma dalībvalstis , neiesaistot valstu parlamentus .
(trg)="s80.2"> Już w 1958 r. zwrócił on uwagę na „ decyt demokratyczny ” , ponieważ państwa członkowskie przyjęły budżet europejski bez udziału parlamentów krajowych .

(src)="s83.1"> risināt aktuālos uzdevumus .
(trg)="s81.1"> Po długich i ciężkich zmaganiach w połowie lat 70 .

(src)="s84.1"> Budžeta pilnvaras Eiropas Parlaments izmantojis arī kā sviru , lai dažādos līgumos arvien no jauna paplašinātu savas likumdevēja tiesības.5
(trg)="s81.4"> Do osiągnięcia tego celu wykorzystywał wszelkie możliwości , na przykład odrzucając po raz pierwszy budżet wspólnotowy w 1980 r .

(src)="s85.1"> Pēc ilgas un sīkstas spēkošanās septiņdesmito gadu vidū Eiropas Parlaments kļuva par budžeta lēmējie-stādi kopā ar Eiropas Savienības Padomi .
(trg)="s82.1"> Także na scenie wewnętrznej Parlament Europejski podejmował działania w różnych dziedzinach .
(trg)="s82.2"> Zaliczają się do nich : zwalczanie rasizmu , ksenofobii i antysemityzmu , zwalczanie terroryzmu przy zachowaniu wolności osobistych oraz walka o równouprawnienie płci .

(src)="s85.2"> Kopš tā laika Parlaments negrozāmi turējies pie principa , ka Savienībai jābūt pietiekamiem līdzekļiem , lai īstenotu savus mērķus .
(trg)="s82.5"> Możliwe było np. włączenie do traktatu lizbońskiego w październiku 2007 r. karty praw podstawowych , zapewniającej ochronę naszych obywateli .

(src)="s85.3"> Lai to panāktu , Parlaments izmantojis visas iespējas , piemēram , 1980. gadā tas pirmo reizi noraidīja Kopienas budžetu .
(trg)="s82.6"> Jest ona wiążąca w jednakowym stopniu dla państw członkowskich i instytucji europejskich , z wyłączeniem Wielkiej Brytanii i Polski .

(src)="s86.1"> Vēl 1958. gadā Parlaments bija tikai padomdevēja asambleja , bet līdz ar Lisabonas līguma stāšanos spēkā tas kļūst par Padomei līdzvērtīgu likumdevēju gandrīz pilnīgi visās jomās .
(trg)="s82.7"> Karta została uroczyście ogłoszona i podpisana przez przewodniczących Parlamentu Europejskiego , Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej w dniu 12 grudnia 2007 r. w Strasburgu .
(trg)="s82.8"> Zacznie obowiązywać wraz z traktatem lizbońskim .

(src)="s87.1"> Eiropas Parlaments izmanto savas likumdošanas pilnvaras , lai cilvēku ikdienas dzīvi padarītu vieglāku .
(trg)="s83.1"> Działania na rzecz równości są widoczne również w staraniach Parlamentu Europejskiego o rozszerzenie jego kompetencji .

(src)="s89.1"> Sākotnēji no budžeta galvenokārt finansēja kopējo lauksaimniecības politiku .
(trg)="s85.1"> W przeszłości budżet służył przede wszystkim nan-sowaniu wspólnej polityki rolnej .

(src)="s89.2"> Tādējādi bija jānodro-šina Eiropas Kopienu lauksaimniecības patstāvība un neatkarība .
(trg)="s85.2"> Miało to zapewnić samodzielność i niezależność rolnictwa wspólnot europejskich .

(src)="s89.3"> Taču Eiropas Parlaments pakāpeniski sāka pieprasīt , lai līdzekļi tiktu izmantoti arī citiem mērķiem dažādās valstīs un reģionos , balstoties uz solidaritātes principu .
(trg)="s85.3"> Parlament Europejski stopniowo opowiadał się za rozdziałem środków w innych dziedzinach na poszczególne kraje i regiony zgodnie z zasadą solidarności .

(src)="s89.4"> Šo principu Parlaments aizstāvēja arī sarunās ar desmit dalībvalstīm , kuras pievienojās Eiropas Savienībai 2004. gada maijā .
(trg)="s85.4"> Parlament Europejski bronił tej zasady również w negocjacjach z dziesięcioma

(src)="s93.2"> Tāpēc ar pilnām tiesībām varam lepoties ar paveikto .
(trg)="s88.1"> nym z Radą w odniesieniu do nieomal całości prawodawstwa .

(src)="s95.1"> Pēc 2004. gada paplašināšanās ES ir principiāli jaunā likumdošanas situācijā .
(trg)="s89.1"> państwami członkowskimi , które przystąpiły do Unii Europejskiej w maju 2004 r .

(src)="s95.2"> Eiropas Savienības Padomē kļūst arvien grūtāk rast kompromisu starp 27 dalībvalstīm .
(trg)="s89.2"> Unia Europejska musiała zostać wyposażona w odpowiednie środki , aby możliwe było pomyślne rozszerzenie .

(src)="s96.1"> Pēc Berlīnes mūra krišanas Eiropas Parlaments jau 1991. gadā ielūdza Bundestāga ieceltos novērotājus no jaunajām federālajām zemēm , lai sekmētu bijušās VDR iedzīvotāju integrāciju ES .
(trg)="s90.1"> Obecnie Parlament stara się o takie ukształtowanie budżetu Unii4 , które umożliwi sprostanie aktualnym wyzwaniom .

(src)="s96.2"> Novērotājus iesaistīja Parlamenta darbā , kaut deputāta statusa tiem nebija .
(src)="s96.3"> Process izrādījās ļoti veiksmīgs , jo tā viņi iespējami drīz varēja iepazīties ar darbu mūsu iestādē un Eiropas Savienībā kopumā .
(trg)="s90.2"> Ochrona środowiska naturalnego , a w szczególności przeciwdziałanie zmianom klimatycznym , rozwój nowych technologii oraz wkład w zapewnienie szerokiego dostępu do wiedzy , pozwalają UE spełniać jej zobowiązania międzynarodowe .

(src)="s97.1"> Tas jo īpaši pierādījās divos ļoti svarīgos gadījumos — lemjot par Pakalpojumu direktīvu6 un Ķimikāliju regulu ( REACH ) 7 .
(trg)="s91.1"> Parlament Europejski wykorzystuje swoje uprawnienia prawodawcze , aby ułatwiać obywatelom codzienne życie .

(src)="s97.2"> Šajos gadījumos tieši Eiropas Parlamentā izdevās panākt vajadzīgo kompromisu un nodrošināt šo tiesību aktu pieņemšanu .
(trg)="s91.2"> Z myślą o tym celu podjęto wiele decyzji .
(trg)="s91.3"> Chciałbym zwrócić tutaj uwagę na te , które mają szczególny charakter symboliczny .

(src)="s98.1"> Kompromiss bija iespējams tāpēc , ka valstu un politiskās atšķirības tika pārvarētas Eiropas kopējo interešu vārdā .
(trg)="s91.4"> Należą do nich np . : obniżenie kosztów wychodzących i przychodzących rozmów za pomocą telefonów komórkowych za granicą ; sporządzenie „ czarnej listy ” linii lotniczych , które nie spełniają koniecznych standardów bezpieczeństwa i przez to nie mają prawa przelotu przez przestrzeń powietrzną UE oraz zakaz stosowania substancji rakotwórczych w zabawkach .

(src)="s100.1"> Labo pieredzi likām lietā vēl divas reizes .
(src)="s100.2"> Vispirms , sagatavojot desmit jaunu dalībvalstu pievienošanos , laikā no 2003. gada maija līdz paplašināšanās brīdim 2004. gada 1. maijā Eiropas Parlamentā strādāja novērotāji no šīm desmit valstīm , bet pēc tam , no 2005. gada septembra līdz 2006. gada decembrim , novērotāji no Bulgārijas un Rumānijas , gatavojoties savu valstu dalībai ES .
(trg)="s93.1"> Po rozszerzeniu w 2004 r. sytuacja w UE zmieniła się diametralnie również w odniesieniu do prawodawstwa .
(trg)="s93.2"> Na forum Rady Ministrów coraz trudniej jest osiągnąć kompromis między 27 państwami członkowskimi .

(src)="s100.4"> Viņus iesaistīja politiskajās grupās un iepazīstināja ar Parlamenta darbu .
(trg)="s94.3"> Wraz z wejściem w życie traktatu lizbońskiego stanie się prawodawcą równopraw-

(src)="s100.5"> Līdz ar to mūsu jaunie kolēģi jau no paplašināšanās pirmās dienas bija pilnībā iesaistīti Parlamenta darbā .
(trg)="s95.1"> Miało to miejsce zwłaszcza w przypadku dwóch aktów o istotnym znaczeniu : dyrektywy usługo-

(src)="s101.2"> Stingrāka ķīmisko vielu kontrole attiecībā uz iespējamo kaitējumu cilvēka veselībai .
(trg)="s96.2"> W 2008 r. budżet Wspólnoty wynosi 129 miliardów euro , co odpowiada 1,03 % DNB Unii .

(src)="s104.1"> Šai saprašanās kultūrai ir būtiska nozīme , lai Eiropas Parlamentā varētu panākt politiski nepieciešamus kompromisus , piemēram , attiecībā uz jau minēto Pakalpojumu direktīvu un Ķimikāliju regulu .
(trg)="s99.1"> wej5oraz rozporządzenia w sprawie chemikaliów ( „ REACH6 ” ) .
(trg)="s99.2"> W tych przypadkach właśnie Parlament

(src)="s105.2"> Ārējo attiecību jomā Parlamenta priekšsēdētājs ociālo vizīšu laikā pauž Parlamenta viedokli saviem sarunu partneriem .
(trg)="s101.1"> Europejski był instytucją , która zaproponowała rozwiązanie kompromisowe i umożliwiła przyjęcie obu tych aktów prawnych .

(src)="s105.4"> Viņš piedalās arī G8 grupas valstu parlamentu priekšsēdētāju sanāksmes darbā .
(trg)="s102.1"> Taki kompromis był możliwy , ponieważ zrezygnowano z różnic narodowych i politycznych na rzecz interesu ogólnoeuropejskiego .

(src)="s106.1"> Kopīgs ikdienas darbs , ko Parlamentā veic cilvēki ar dažādiem politiskiem un kultūras uzskatiem un pastāvīga domu apmaiņa jau kopš 1958. gada ir Eiropas Parlamenta īpašā pazīme un bagātība .
(trg)="s103.1"> Parlament Europejski mógł wnieść ten istotny wkład , ponieważ przewidział rozszerzenie w Parlamencie Europejskim i przygotował się na nowe okoliczności .
(trg)="s103.2"> Parlament słusznie może być dumny z wykonanej przez siebie pracy .

(src)="s107.1"> Ikviens no Parlamenta priekšsēdētājiem devis savu ieguldījumu iestādes attīstībā .
(trg)="s104.1"> Te dobre doświadczenia zostały następnie dwukrotnie powtórzone .

(src)="s107.2"> Viņi iedvesmo-juši diskusijas , bijuši vidutāji Parlamenta iekšienē , pārstāvējuši to gan pašā Eiropas Savienībā , gan ārpus tās un arvien centušies tuvināties cilvēkiem .
(trg)="s104.2"> Najpierw – w celu przygotowania przystąpienia dziesięciu nowych państw członkowskich – gościliśmy w Parlamencie Europejskim obserwatorów od maja 2003 r. do rozszerzenia , które nastąpiło 1 maja 2004 r . , a następnie – w celu przygotowania przystąpienia Bułgarii i Rumunii – od września 2005 r. do grudnia 2006 r .
(trg)="s104.3"> Wszyscy obserwatorzy byli posłami do parlamentów swoich państw .