# ga/AXAD95001/AXAD95001.xml.gz
# pt/AXAD95001/AXAD95001.xml.gz
# ga/AXAD95002/AXAD95002.xml.gz
# pt/AXAD95002/AXAD95002.xml.gz
# ga/AXAD95004/AXAD95004.xml.gz
# pt/AXAD95004/AXAD95004.xml.gz
# ga/AXAD95005/AXAD95005.xml.gz
# pt/AXAD95005/AXAD95005.xml.gz
# ga/AXAD95006/AXAD95006.xml.gz
# pt/AXAD95006/AXAD95006.xml.gz
# ga/AXAD95007/AXAD95007.xml.gz
# pt/AXAD95007/AXAD95007.xml.gz
# ga/AXAD95009/AXAD95009.xml.gz
# pt/AXAD95009/AXAD95009.xml.gz
# ga/AXAD96004/AXAD96004.xml.gz
# pt/AXAD96004/AXAD96004.xml.gz
(src)="s95.1"> Liam Hyland . Leinster , UFE stamp out lhe practice of charging for ' Green Cards ' , illegal under European law . He fears motorists are being charged too much to extend their insurance cover abroad . ' Insurers are charging up to C20 a time for a Green Card in the UK despite repeated warnings front the European Commission that the practice is banned . '
(trg)="s79.1"> Este cartão deverá ser introduzido pro gresslvamente , com prioridade para as pessoas que sofrem de doenças crónicas ou graves que necessitem de cuidados Ininterruptos ou urgentes .
# ga/B13008325/B13008325.xml.gz
# pt/B13008325/B13008325.xml.gz
(src)="s17.1"> Cuntais iarUachtaráin Pharlaimint na hEorpa
(trg)="s17.1"> Testemunhos dos antigos Presidentes do Parlamento Europeu
(src)="s40.1"> Ba thréimhse iad na caoga bliain idir 19 Márta 1958 agus an 19 Márta 2008 inar tharla go leor eachtraí stairiúla agus forbairtí a raibh tionchar suntasach acu ar shaol shaoránaigh na hEorpa .
(trg)="s41.1"> Entre 19 de Março de 1958 e 19 de Março de 2008 medeiam 50 anos , que para o Parlamento Europeu marcam um período fértil em acontecimentos históricos diversos , de alcance considerável para a vida dos cidadãos da Europa .
(src)="s40.2"> Dáta lárnach sa tréimhse sin ab ea na chéad toghcháin dhíreacha chuig Parlaimint na hEorpa i Meitheamh 1979 .
(trg)="s41.2"> As primeiras eleições directas para o Parlamento Europeu , em Junho de 1979 , constituem , neste contexto , um momento fundamental .
(src)="s42.1"> Sa bhliain 1958 , rinne 142 Feisire ionadaíocht ar na 169 milliún saoránach as na sé Bhallstát bhunaitheacha den Chomhphobal Eorpach , mar a bhí ag an am .
(trg)="s42.1"> Em 1958 , 142 deputados representavam os então 168 milhões de cidadãos dos seis Estados fundadores da Comunidade Europeia .
(src)="s42.2"> Tar éis na toghcháin Eorpacha seo chugainn i Meitheamh 2009 , beidh 751 Feisire ag déanamh ionadaíochta ar thart ar 500 milliún duine atá ina gcónaí in 27 mBallstát .
(trg)="s42.2"> Após as próximas eleições europeias de Junho de 2009 , 751 deputados representarão os cerca de 500 milhões de habitantes dos actuais 27 Estados-Membros !
(src)="s43.1"> Thug sé seo brí cheart don choincheap ‘ Eoraip na Saoránach ’ .
(trg)="s43.2"> O conceito “ Europa dos Cidadãos ” adquiriu , assim , real signicado .
(src)="s44.1"> Ní hé seo an áit le tuairisc a thabhairt ar stair iomlán Pharlaimint na hEorpa ná dul go mion isteach i bhforbairt a cuid cumhachtaí .
(trg)="s44.1"> Não é meu propósito expor , em poucas palavras , toda a história do Parlamento Europeu , nem este é o lugar adequado para explicar todos os pormenores da evolução das suas competências .
(src)="s44.2"> Agus Parlaimint na hEorpa ag ceiliúradh cothrom 50 bliain a bhunaithe , beidh saothair eile ann chun na críocha sin .
(trg)="s44.2"> Por ocasião do 50º Aniversário do Parlamento Europeu , outras publicações de tal se encarregarão .
(src)="s45.1"> Mar Uachtarán ar Pharlaimint na hEorpa faoi láthair , is cuid de shlabhra leanúnach mé den dream a chuaigh romham .
(trg)="s46.1"> Na minha qualidade de actual Presidente do Parlamento Europeu , sou um dos elos de uma cadeia formada pelos meus predecessores .
(src)="s45.2"> Toghadh chun na hoige mé an 16 Eanáir 2007 , ar feadh téarma dhá bhliain go leith .
(src)="s45.3"> Feictear domsa gur leanúnachas gan uaim ar a gcuidsean saothair mo chuid oibre féin .
(trg)="s46.2"> Concebo a minha função , que assumi em 16 de Janeiro de 2007 por um período de dois anos e meio , como a continuação ininterrupta do seu trabalho .
(src)="s45.4"> Rinne gach duine díobh , ina sheal nó ina seal féin , iarracht tionchar níos mó agus cead cainte níos mó i bpróiseas cinnteoireachta na hEorpa a bhaint amach don Pharlaimint , agus ar an tslí sin do shaoránaigh na hEorpa .
(trg)="s46.3"> Cada um deles se em penhou no seu tempo em conferir ao Parlamento Europeu e , por conseguinte , aos cidadãos europeus , um maior peso , mais inuência e mais direitos de participação no processo decisório europeu .
(src)="s46.1"> Is é an cuspóir atá ag an bhfoilseachán seo deis a thabhairt d ’ iarUachtaráin Pharlaimint na hEorpa , a dtéann a gcuimhní cinn siar chomh fada le 1977 , a léargas de stair na hinstitúide a thabhairt do na léitheoirí , léargas a bheidh le feiceáil trí thuairisc na ndaoine a bhí ann agus na himeachtaí a dtugann siad tuairisc orthu ag tarlú .
(trg)="s46.4"> Gostaria , neste contexto , de apresentar o o condutor da evolução do Parlamento e de expor as características que conferem a esta Instituição o seu carácter
(src)="s50.1"> chomh huathúil agus chomh difriúil den Pharlaimint , ní amháin san Eoraip agus go hidirnáisiúnta chomh maith .
(trg)="s49.1"> Que passos foram dados ?
(trg)="s49.2"> Os seis Estados-Membros fundadores1criaram Instituições , às quais cabe- único , que a distingue , não só a nível europeu , mas também no plano internacional .
(src)="s50.2"> Ach ar dtús , siar linn ar bhóithre na smaointe .
(trg)="s49.3"> Façamos , pois , uma retrospectiva .
(src)="s52.1"> Cad iad na bearta a rinneadh ?
(src)="s52.2"> Chruthaigh na sé Bhallstát bhunaitheacha1 institiúidí chun an Conradh Eor-
(trg)="s50.1"> ria a aplicação do Tratado da Comunidade Europeia do Carvão e do Aço ( CECA ) , que assinaram em 18 de Abril de 1951 .
(src)="s53.1"> Cén fáth go mbeadh Parlaimint na hEorpa againn ?
(trg)="s50.2"> O poder executivo foi , nesse contexto , transferido para uma Alta Autoridade .
(src)="s53.2"> Seasann an Pharlaimint do na saoránaigh a bhfuil cónaí orthu faoi chaolach an tí atá i gcomhar againn , an tAontas Eorpach , agus cinntíonn sí go mbíonn guth na saoránach sin le cloisteáil san Eoraip agus go mbíonn tionchar ag a nguth .
(trg)="s50.3"> Esta consultava a Assembleia Comum da CECA , que era constituída por representantes dos parlamentos dos Estados-Membros .
(src)="s54.2"> Tugadh an chumhacht feidhmiúcháin don ‘ Ard-Údarás ’ .
(trg)="s51.1"> Com efeito , para quê um Parlamento Europeu ?
(src)="s54.3"> Théadh an tÚdarás i gcomhairle leis an gComhthionól CEGC , a bhí comhdhéanta d ’ ionadaithe ó Pharlaimintí na mBallstát .
(trg)="s51.2"> O Parlamento representa todos os cidadãos que vivem sob o mesmo tecto da nossa casa comum , a actual União Europeia , e confere à sua voz peso e inuência na Europa .
(src)="s55.1"> Ba ghearr gur thuig lucht na Parlaiminte go ndéanfadh aon lagú ar an dul chun cinn i dtionscadal na hEorpa damáiste as cuimse don tionscadal sin , agus go gcaithfí fáisceadh ar na maidí agus a bheith níos uaillmhianaí sa ród chuig aontas polaitiúil na hEorpa .
(trg)="s52.1"> Muito rapidamente os deputados reconheceram que qualquer bloqueio comprometeria gravemente o projecto europeu e que se impunha avançar mais rapidamente na via de uma união política .
(src)="s55.2"> Ba thuar an tuairimíocht sin ar fhorbairtí a thiocfadh tráth níos faide anonn , agus cé nár éirigh leo ina n-aidhm , chuir siad tús leis an ngluaiseacht athchóirithe .
(trg)="s52.2"> Anteciparam , assim , a ulterior evolução e , ainda que não lhes tenha sido possível alcançar o seu objectivo , acabaram , de facto , por lançar o movimento de reforma .
(src)="s56.1"> Do ghlún óg an lae inniu , b ’ fhéidir go bhfuil aidhmeanna bhunaitheoirí an Aontais Eorpaigh aduain agus imigéiniúil dóibh , ach ba chóir dúinn ina dhiaidh sin féin cuimhne a choinneáil ar na haidhmeanna sin .
(trg)="s53.1"> Ainda que os objectivos dos pais fundadores da União Europeia possam parecer longínquos às jovens gerações , importa que os continuemos a recordar .
(src)="s56.2"> Ní lú tábhacht leo inniu ná an tábhacht a bhí leo an uair úd .
(trg)="s53.2"> Com efeito , nada perderam em actualidade .
(src)="s56.3"> Tar éis an Dara Cogadh Domhanda , shocraigh daoine a raibh fís don todhchaí acu cos a chur i dtaca agus deireadh a chur leis na huafáis a bhain leis na cogaí a scoilt teaghlaigh , a chruthaigh fuath ar an dá thaobh agus bhí ina dtubaiste don ilchríoch .
(trg)="s53.3"> Após a Segunda Guerra Mundial , grandes visionários decidiram pôr termo aos horrores das guerras fratricidas , que haviam gerado um clima de ódio recíproco e precipitado o nosso continente na catástrofe .
(src)="s56.4"> ‘ Go deo , deo arís ! ’ a bhí mar fhocal faire acu .
(trg)="s53.4"> “ Nunca mais ! ” era , por conseguinte , o seu apelo .
(src)="s56.5"> Chun an cuspóir sin a bhaint amach , áfach , chaithfí na ceachtanna cearta a fhoghlaim ónar tharla san am a caitheadh .
(trg)="s53.5"> Havia , porém , que extrair da História os devidos ensinamentos .
(src)="s57.1"> D ’ eascair an fadbhreathnaitheacht agus an mhian aisling na hEorpa a thabhairt chun fíre as an bhfonn an tsíocháin , an daonlathas agus an tsaoirse nuafhaighte a threisiú agus féachaint le dea-bhail shaoránaigh na
(trg)="s54.1"> Esta capacidade de visão e a vontade de tornar realidade o sonho europeu tiveram a sua origem na consolidação da paz , da democracia e da liberdade reconquistadas , bem como na procura do bem-estar dos cidadãos da Europa .
(src)="s58.1"> Cén chaoi a bhféadfaí tabhairt faoin aidhm nua ?
(trg)="s55.1"> Como proceder ?
(src)="s58.2"> Ar dtús báire , trí thionscail ghuail agus chruach a dtíortha a thabhairt le chéile faoin riarachán comhchoiteann ,
(trg)="s55.2"> Antes de mais , juntando as indústrias do carvão e do aço dos respectivos países ou , por outras palavras , aprendendo a gerir em comum os seus recursos económicos e a conviver para construir um futuro comum , em plena guerra fria .
(src)="s62.2"> Bhí a chéad chruinniú ag an Tionól nua an 19 Márta 1958 , ach gan a bheith aige ach cumhachtaí comhairleacha .
(trg)="s59.2"> Reuniu pela primeira vez em 19 de Março de 1958 e detinha apenas uma função consultiva .
(src)="s63.2"> Sa phróiseas sin , ní rabhthas chun dearmad a dhéanamh ar na pobail chomharsanacha a bhí i Lár agus Oirthear na hEorpa , agus a bhí ag maireachtáil faoi dhaoirse .
(trg)="s60.2"> A liberdade constitui o fundamento dos nossos valores comuns , que sempre orientaram – e continuam a orientar – a política do Parlamento Europeu .
(src)="s64.1"> Ba é Robert Schuman an chéad Uachtarán ar Thionól Parlaiminteach na hEorpa .
(src)="s64.2"> In óráid dhearbhaigh sé mian Pharlaimint na hEorpa cultúr ‘ comhsmaointeoi- reachta ’ a fhorbairt , ar chuir sé síos air mar a leanas : ‘ Trí ghrúpaí a chruthú , bhí ar chumas an Chomhthionóil , ú amháin ó na chéad chruinnithe a bhí aige , tuiscint de chomhtháthú Eorpach a fhorbairt a bhfuil tús áite aige ar leasanna náisiúnta . ’
(trg)="s61.1"> O primeiro Presidente da Assembleia Parlamentar Europeia foi Robert Schuman , que , num dos seus discursos , reiterou a vontade do Parlamento Europeu de desenvolver uma cultura do “ pensar em comum ” , que descreveu do seguinte modo : “ A formação de grupos políticos permitiu que a Assembleia Comum pudesse desenvolver , já a partir das primeiras sessões , um sentimento de pertença europeia capaz de superar os interesses nacionais ” .
(src)="s65.1"> Thuig Seansailéir Konrad Adenauer na Gearmáine , a bhí ina uachtarán ar Chomhairle na nAirí ag an am , go luath go bhféadfadh Parlaimint na hEorpa forbairt .
(trg)="s62.1"> O Chanceler Konrad Adenauer , na altura Presidente do Conselho de Ministros , reconheceu rapidamente as possibilidades de desenvolvimento do Parlamento Europeu .
(src)="s65.2"> An 12 Meán Fómhair 1952 , dúirt sé : ‘ Gné an-suntasach den Pharlaimint ná go bhfuil sí thar a bheith fuinniúil .
(trg)="s62.2"> Eis o que declarou em 12 de Setembro de 1952 : “ O Parlamento caracteriza-se , em particular , por um forte dinamismo .
(src)="s65.3"> Sa tionól sin atá agaibh – agus is comhartha sóirt é seo in obair pharlaiminte – tá iarrachtaí misniúla ar siúl dul chun cinn a dhéanamh .
(trg)="s62.3"> Na Assembleia – e tal constitui um traço distintivo da actividade parlamentar – observam-se esforços no sentido de avançar corajosamente .
(src)="s65.4"> Creidimid nach féidir déanamh d ’ uireasa fhuinniúlacht na Parlaiminte . ’
(trg)="s62.4"> Defendemos o ponto de vista de que não podemos renunciar ao dinamismo do Parlamento ” .
(src)="s65.5"> Tá na focail sin , a tháinig ó bhéal duine de dhaoine mór le rá na hEorpa , chomh hábhartha inniu agus a bhí riamh .
(trg)="s62.5"> As palavras deste grande europeu não perderam actualidade até aos nossos dias .
(src)="s66.1"> Is iad na grúpaí polaitiúla2a chuireann an ghaoth i seolta na hinstitiúide agus san fhorbairt uirthi .
(trg)="s63.1"> Os grupos políticos2 são os principais actores da Instituição e da respectiva evolução .
(src)="s66.2"> Ó tharla nach raibh aon toscaireachtaí náisiúnta sa tionól , cuidíodh go mór le meon Eorpach a chruthú , díospóireacht oibiachtúil nach raibh faoi chuing ag difríochtaí leasanna náisiúnta a chothú agus cabhrú le hiarrachtaí teacht ar chomhréitigh a thabharfadh leasanna náisiúnta agus leasanna Eorpacha le chéile .
(trg)="s63.2"> O facto de na Assembleia não estarem representadas delegações nacionais contribui , de forma decisiva , para a criação do espírito europeu , para um debate objectivo para além das diferenças nacionais e para a procura de compromissos , que deveriam representar uma síntese de interesses nacionais e europeus .
(src)="s67.1"> Thug Georges Spénale , Uachtarán na Parlaiminte ó 1975 go dtí 1977 , achoimre ar an bhforbairt seo ar bhealach suntasach .
(trg)="s64.1"> Georges Spénale , Presidente do Parlamento entre 1975 e 1977 , resumiu , de forma admirável , esta evolu-
(src)="s68.1"> Ba ghearr go mba léir go raibh acmhainneachtaí an CEGC rótheoranta chun dúshláin na ré nua a shásamh .
(trg)="s65.1"> Tornou-se , rapidamente , evidente que as possibilidades da CECA eram demasiado limitadas para superar os desaos dos novos tempos .
(src)="s68.2"> An 25 Márta 1957 sa Róimh , dá bhrí sin , shínigh na sé Bhallstát bhunaitheacha na conarthaí a bhunaigh Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa ( CEE ) agus an Comhphobal Eorpach do Fhuinneamh Adamhach ( CEFA nó Euratom ) .
(trg)="s65.2"> Assim , os seis membros fundadores assinaram , em 25 de Março de 1957 , em Roma , os Tratados que instituem a Comunidade Económica Europeia ( CEE ) e a Comunidade Europeia da Energia Atómica ( CEEA ou Euratom ) .
(src)="s68.3"> Rinneadh Tionól Parlaiminteach na hEorpa den Chomhthionól agus ag an am céanna rinneadh an tionól aonair do na trí Chomhpho-
(trg)="s65.3"> A Assembleia Comum converteu-se em Assembleia Parlamentar Europeia e , simultaneamente , na Assembleia única
(src)="s73.1"> chóir fónamh do na daoine ar dtús báire agus ansin ina dhiaidh sin fónamh don tír dhúchais ; ach tá cur chuige eile ann a deir gur chóir tús áite a thabhairt d ’ fhónamh don tír dhúchais le hais fónamh do na daoine .
(trg)="s69.1"> Do mesmo modo deu o Parlamento o seu apoio aos povos da Europa Central e Oriental na sua luta pela liberdade e no contexto dos dramáticos acontecimentos registados nos países na esfera de inuência soviética até à queda do Muro , em 1989 .
(src)="s73.2"> Dar liomsa , tugann fónamh don Eoraip an dá chur chuige seo le chéile , mar go mbítear ag fónamh don phobal agus don tír dhúchais go cothrom ag an am céanna . ’
(trg)="s69.2"> O Parlamento apoiou também inteiramente os movimentos democráticos em Espanha , em Portugal e na Grécia e deu-lhes esperança .
(src)="s74.2"> Thug an Pharlaimint lántacaíocht freisin do ghluaiseachtaí daonlathacha sa Spáinn , sa Phortaingéil agus sa Ghréig agus thug sí dóchas dóibh .
(trg)="s70.4"> Em meu entender , o servir a Europa consubstancia estas duas concepções , uma vez que abarca , em igual medida , o servir as pessoas e a pátria ” .
(src)="s75.1"> Bhí obair ár bParlaiminte dírithe den chuid is mó riamh ar iarrachtaí teacht ar chomhréitigh inmharthana .
(trg)="s71.1"> No cerne do trabalho do nosso Parlamento esteve sempre a ambição de um equilíbrio sustentado .
(src)="s75.2"> Is fíor sin , go háirithe , nuair a thagann sé chomh fada le luachanna Eorpacha3 a chosaint agus cóimheá a aimsiú idir comhdhlúthú inmheánach agus tacaíocht ó lasmuigh .
(trg)="s71.2"> Tal aplica-se fundamentalmente à defesa dos valores europeus3 e ao equilíbrio entre a consolidação interna e o apoio procedente do exterior .
(src)="s76.1"> Ón mbliain 1988 i leith , tá Duais Sakharov um Shaoirse Smaointeoireachta á bronnadh ag Parlaimint na hEorpa .
(trg)="s72.1"> Desde 1988 que o Parlamento Europeu atribui o Prémio Sakharov para a Liberdade de Pensamento .
(src)="s76.2"> Bhí na buaiteoirí go léir , mar shampla Nelson Mandela , Alexander Dubček , Aung San Suu Kyi nó Alexander Milinkevich , fíorbhuíoch de thacaíocht na Parlaiminte dá bhfeachtais síochána .
(trg)="s72.2"> Todos os laureados , como , por exemplo , Nelson Mandela , Alexander Dubček , Aung San Suu Kyi ou Alexander Milinkevich , reconheceram o apoio do Parlamento na sua luta pela liberdade .
(src)="s77.1"> Chomh luath le 1958 , dheimhnigh an Pharlaimint an ghné dhomhanda a bhain le cosaint chearta an duine , deimhniú a bhí ina thuar ar an treo pholaitiúil a ghlacfadh an tAontas tráth níos faide anonn .
(src)="s77.2"> Chuir an Pharlaimint dlús leis sin agus ar an tslí sin ag dul níos faide ná creat iomlán eacnamaíoch na gComhphobal .
(trg)="s73.1"> Já em 1958 , o Parlamento destacou o carácter universal da luta pelos direitos humanos , antecipando a futura orientação política da União , dando-lhe importantes impulsos e indo , assim , além do cariz exclusivamente económico das Comunidades .
(src)="s78.1"> Ba í Parlaimint na hEorpa freisin , in imeacht na mblianta , a dúirt arís agus arís eile gur chóir go mbeadh clásal faoi chearta an duine i ngach comhaontú comhair a shocródh tríú Stáit leis an gComhphobal Eorpach agus níos deireanaí leis an Aontas Eorpach .
(trg)="s74.1"> Foi igualmente o Parlamento Europeu que ao longo de muitos anos se pronunciou sistematicamente pela inclusão de uma cláusula “ direitos humanos ” em todos os acordos de cooperação celebrados pela Comunidade Europeia e , posteriormente , pela União Europeia , com países terceiros .
(src)="s79.1"> Ba sa mheon sin a léirigh an Pharlaimint a dlúthpháirtíocht leis na pobail sin san Eoraip arbh éigean dóibh maireachtáil faoi dheachtóireachtaí .
(src)="s79.2"> I mí Lúnasa
(trg)="s75.1"> Neste sentido , o Parlamento solidarizou-se com os povos da Europa que viviam em regime de ditadura , tendo condenado a construção do Muro de Berlim , em Agosto de 1961 .
(src)="s80.1"> Go hinmheánach freisin , bhí an Pharlaimint gníomhach i réimsí éagsúla .
(src)="s80.2"> Áirítear orthu sin an comhrac in aghaidh an chiníochais , seineafóibe agus frith-She-
(trg)="s76.1"> Também a nível interno o Parlamento se manteve activo em vários domínios , como o da luta contra o racismo , a xenofobia e o anti-semitismo , o da luta contra o terrorismo no respeito das liberdades individuais
(src)="s84.1"> agus lorg sí comhréiteach idir dearcaí náisiúnta agus dearcaí Eorpacha .
(trg)="s80.1"> lecer um equilíbrio entre as perspectivas nacional e europeia .
(src)="s85.1"> Maidir leis an mbuiséad , bhí an Pharlaimint in ann a cuid cumhachtaí a leathnú de réir a chéile .
(trg)="s81.1"> Em matéria orçamental , o Parlamento conseguiu alargar progressivamente as suas competências .
(src)="s85.2"> Chomh fada siar le 1958 , tharraing sí aird ar an ‘ easnamh daonlathach ’ sa réimse sin , óir gurb iad na Ballstáit a chinneadh an buiséad Eorpach gan na parlaimintí náisiúnta a bheith páirteach sa phróiseas .
(trg)="s81.2"> Já em 1958 , chamou a atenção para um “ déce democrático ” , dado que os Estados-Membros aprovavam o orçamento europeu sem a participação dos parlamentos nacionais .
(src)="s86.1"> imíteachas , an comhrac in aghaidh na sceimhlitheoireachta agus fós saoirsí pearsanta a choimeád slán agus feachtais chun comhionannas inscne a chinntiú .
(trg)="s82.1"> e o da luta pela igualdade entre homens e mulheres .
(src)="s86.2"> Bhí na díchill sin go léir dírithe ar chearta bunúsacha a chosaint agus a threisiú .
(trg)="s82.2"> Todos estes esforços visavam a salvaguarda e consolidação dos direitos fundamentais .
(src)="s86.3"> A bhuíochas don bhrú ó Pharlaimint na hEorpa is mór atá bainte amach sna réimsí sin .
(trg)="s82.3"> Sob pressão do Parlamento Europeu , muito se alcançou nestes domínios .
(src)="s86.4"> Mar shampla , i nDeireadh Fómhair 2007 bhíothas in ann Cairt um Chearta Bunúsacha a nascadh le Conradh Liospóin a bhfuil ceangal dlí léi agus a thabharfaidh cosaint dár saoránaigh .
(trg)="s82.4"> Assim , em Outubro de 2007 foi possível , através do Tratado de Lisboa , tornar a Carta dos Direitos Fundamentais juridicamente vinculativa , garantindo a protecção dos nossos cidadãos .
(src)="s86.5"> Tá an Chairt ina ceangal ar na Ballstáit agus ar na hInstitiúidí Eorpacha araon , seachas an Ríocht Aontaithe agus an Pholainn .
(trg)="s82.5"> A Carta é vinculativa tanto para as Instituições europeias com para os Estados-Membros , à excepção do Reino Unido e da Polónia .
(src)="s86.6"> An 12 Nollaig 2007 in Strasbourg , fógraíodh an Chairt go sollúnta agus shínigh Uachtarán Pharlaimint na hEorpa , Uachtarán an Choimisiúin Eorpaigh agus Uachtarán na Comhairle í .
(trg)="s82.6"> Em 12 de Dezembro de 2007 , em Estrasburgo , a Carta dos Direitos Fundamentais foi solenemente proclamada e assinada pelo Presidente do Parlamento Europeu , pelo Presidente da Comissão Europeia e pelo Presidente do Conselho Europeu .
(src)="s86.7"> Tabharfaidh Conradh Liospóin feidhm dlí di .
(trg)="s82.7"> A Carta entrará em vigor com o Tratado de Lisboa .
(src)="s87.1"> Faoi lár an 1970idí , agus coimheascair fhada , dhiana curtha di aici , d ’ éirigh le Parlaimint na hEorpa a bheith ar cheann d ’ eití an údaráis bhuiséadaigh – ba í Comhairle na nAirí an eite eile .
(src)="s87.2"> Chloígh sí go docht lena prionsabal go gcaithdh an tAontas Eorpach cistí leordhóthanacha a bheith aige chun a chuid cuspóirí a bhaint amach .
(trg)="s83.1"> Após longos e duros esforços , em meados dos anos 70 o Parlamento Europeu passou a constituir , juntamente com o Conselho de Ministros , a Autoridade Orçamental , continuando a defender sem vacilar o princípio segundo o qual a União Europeia deve dispor dos recursos necessários para realizar os seus objectivos .
(src)="s87.3"> Bhain an Pharlaimint úsáid as a cuid cumhachtaí go léir chun é sin a chur i gcrích : sa bhliain 1980 , mar shampla , dhiúltaigh sí do bhuiséad an Chomhphobail den chéad uair riamh .
(trg)="s83.2"> Para tal , recorreu a todos os meios ao seu alcance , tendo por exemplo rejeitado pela primeira vez , em 1980 , o orçamento comunitário .
(src)="s88.1"> Is léir freisin na hiarrachtaí teacht ar chomhthoil ón gcaoi a raibh Parlaimint na hEorpa ag iarraidh a cuid cumhachtaí a mhéadú .
(src)="s88.2"> Mar sin féin , ní sprioc iontu féin iad sin ach caithdh siad fónamh chun leasa na saoránach .
(trg)="s84.1"> Os esforços tendentes a alcançar um equilíbrio são igualmente visíveis no empenho do Parlamento no alargamento das suas competências , as quais não constituem , porém , um m em si mesmo , devendo , sim , servir o bem-estar dos cidadãos .
(src)="s89.1"> Faoi mar atá i gcás chearta an duine , léirigh Parlaimint na hEorpa go raibh sí fadbhreathnaitheach faoi imeachtaí a tharlódh tráth níos faide anonn
(trg)="s85.1"> Tal como a nível dos direitos humanos , também neste domínio o Parlamento Europeu se antecipou à evolução dos acontecimentos e procurou estabe-
(src)="s90.1"> I dtús báire , b ’ ann don bhuiséad chun an comhbheartas talmhaíochta a mhaoiniú , agus é mar aidhm neamhspleáchas agus féinriar na talmhaíochta sna Comhphobail Eorpacha a áirithiú .
(trg)="s86.1"> Inicialmente , o orçamento destinava-se a nan-ciar sobretudo a Política Agrícola Comum , a m de garantir a auto-suciência e a independência das Comunidades Europeias no sector da agricultura .
(src)="s90.2"> De réir a chéile , d ’ éirigh le Parlaimint na hEorpa a chur ar a súile do chách gur chóir na cistí sin a dháileadh i measc na dtíortha agus na réigiún bunaithe ar phrionsabal na
(trg)="s86.2"> Progressivamente , o Parlamento Europeu defendeu uma redistribuição dos recursos por outros sectores ,
(src)="s93.1"> Cé gur tionól comhairleach amháin a bhí sa Pharlaimint i 1958 , ó rachaidh Conradh Liospóin i bhfeidhm beidh a cuid cumhachtaí reachtacha comhionann le cumhachtaí na Comhairle i mórán 100 % de na cásanna .
(trg)="s89.1"> Se , em 1958 , era apenas um Assembleia consultiva , com a entrada em vigor do Tratado de Lisboa o Parlamento passará a ser legislador , em pé de igualdade com o Conselho , na quase totalidade das matérias .
(src)="s94.1"> dlúthpháirtíochta .
(trg)="s90.1"> nos diversos países e regiões , com base no princípio da solidariedade .
(src)="s94.2"> Sheas an Pharlaimint freisin leis an bprionsabal seo sna caibidlíochtaí leis na deich mBallstát a tháinig isteach san Aontas Eorpach i mBealtaine 2004 .
(src)="s94.3"> B ’ éigean na cistí riachtanacha a thabhairt don Aontas Eorpach chun go mbeadh rath ar an méadú .
(trg)="s90.2"> Este princípio foi igualmente defendido pelo Parlamento nas negociações com os dez Estados-Membros que aderiram à União Europeia em Maio de 2004 , uma vez que se impunha dotar a União dos meios necessários para garantir o êxito do alargamento .
(src)="s94.4"> Gan dlúthpháirtíocht airgeadais , ní bheifí in ann forbairt rathúil a dhéanamh agus ní fhéadfaí an ceann is fearr a fháil ar na héagothroimí atá ann .
(trg)="s90.3"> Sem solidariedade financeira , não é possível atingir um desenvolvimento bem sucedido nem superar as diferenças existentes .
(src)="s95.2"> Meabhraíodh é sin agus an iliomad cinneadh á nglacadh .
(src)="s95.3"> As na cinntí sin , ba mhaith liom díreach na cinn a bhfuil an tsiombalachas is mó ag gabháil leo a lua .
(trg)="s91.1"> Hoje em dia , o Parlamento vela por que o orçamento da União4 corresponda aos actuais desaos .
(src)="s96.2"> Leis an saothar chun an comhshaol a chosaint agus go háirithe athrú aeráide a chomhrac , chun teicneolaíochtaí nua a fhorbairt agus chun cabhrú le rochtain leathan ar eolas a chinntú , is féidir leis an AE freastal ar a chuid oibleagáidí idirnáisiúnta .
(trg)="s92.1"> A protecção do ambiente e , em especial , a luta contra as alterações climáticas , o desenvolvimento de novas tecnologias e a contribuição para assegurar um amplo acesso ao conhecimento permitirão à UE responder aos seus compromissos internacionais .
(src)="s97.1"> Áirítear leo sin an costas a laghdú ar ghlaonna chuig teileafóin phóca agus ó theileafóin phóca ar an gcoigríoch , ‘ dúliosta ’ de na haerlínte nach bhfuil an caighdeán sábháilteachta is gá bainte amach acu agus dá réir sin nach bhfuil cead acu dul isteach in aerspás an AE , nó an toirmeasc ar charcanaiginí i mbréagáin .
(trg)="s93.1"> O Parlamento Europeu utiliza as suas competências legislativas para facilitar a vida diária dos cidadãos .
(trg)="s93.2"> Com esse objectivo , foram aprovadas numerosas resoluções , entre as quais gostaria de citar as que apresentam maior valor simbólico , como as relativas à redução dos custos das chamadas por telefone móvel recebidas ou efectuadas no estrangeiro , à elaboração de uma “ lista negra ” de companhias aéreas que não respeitam as normas de segurança necessárias e não são , por isso , autorizadas a operar no espaço aéreo da UE , ou ainda à proibição de substâncias cancerígenas nos brinquedos .
(src)="s98.1"> D ’ úsáid Parlaimint na hEorpa a cuid cumhachtaí buiséadacha mar chrann taca chun a cuid cumhachtaí reachtacha a leathnú diaidh ar ndiaidh sna conarthaí éagsúla.5
(trg)="s94.1"> O Parlamento Europeu utilizou as suas competências orçamentais como alavanca para , ao longo dos sucessivos Tratados , ir alargando progressivamente as suas competências legislativas .
(src)="s99.1"> Ó tharla an méadú mór in 2004 , tá an AE i gcás an-difriúil go deo chomh fada agus a bhaineann le reachtaíocht chomh maith .
(trg)="s95.1"> Após o alargamento de 2004 , a UE encontra-se numa situação inteiramente nova , também no que diz respeito à legislação .
(src)="s99.2"> Tá sé ag fáil níos deacra teacht ar chomhréiteach le 27 mBallstát sa Chomhairle .
(trg)="s95.2"> Torna-se cada vez mais difícil , a nível do Conselho de Ministros , obter compromissos com 27 Estados-Membros .
(src)="s104.1"> Bhí sé sin fíor go háirithe maidir le dhá thogra a raibh impleachtaí móra acu : an Treoir um Sheirbhísí6 agus an Rialachán um Cheimiceáin ( ‘ REACH ’ ) 7 .
(trg)="s99.1"> Foi o que sucedeu em dois casos de grande rele- vância : a Directiva relativa aos serviços5e o Regulamento sobre produtos químicos ( “ REACH6 ” ) .
(src)="s104.2"> Ba í Parlaimint na hEorpa faoi dheireadh thiar a mheall comhréiteach anseo agus ar an tslí sin bhíothas in ann an lathach na Gearmáine , mar a bhí tráth , san AE a chur chun cinn .
(trg)="s99.2"> Em na União Europeia .
(trg)="s99.3"> Os referidos observadores foram associados aos trabalhos parlamentares , mas sem disporem do estatuto de deputados .
(src)="s104.4"> D ’ éirigh thar cionn leis sin mar gur thug sé an deis dóibh cleachtadh a fháil ar nósanna imeachta ár n-institiúide agus ar an Aontas Eorpach ina iomláine luath go maith .
(trg)="s99.4"> A iniciativa teve um grande êxito , dado que puderam assim familiarizar-se com o processo de trabalho da nossa Instituição e da União Europeia no seu conjunto .
(src)="s105.1"> dá ghníomh reachtacha sin a ghlacadh .
(trg)="s100.1"> ambas as situações , o Parlamento Europeu logrou estabelecer um compromisso , possibilitando assim a adopção dos dois actos legislativos .
(src)="s106.1"> Bhíothas in ann teacht ar an gcomhréiteach sin óir gur cuireadh difríochtaí náisiúnta agus polaitiúla i leataobh ar mhaithe le leas foriomlán na hEorpa .
(trg)="s101.1"> Este compromisso tornou-se possível porque foram postas de lado as divergências nacionais e políticas , em nome do interesse comum europeu .
(src)="s108.1"> Bhí Parlaimint na hEorpa in ann an cuidiú tábhachtach seo a thabhairt mar gurbh fhacthas in am di go dtiocfadh an méadú ar Pharlaimint na hEorpa agus go raibh sí ullmhaithe do staid nua na gcúrsaí .
(trg)="s102.1"> O Parlamento Europeu pôde dar esse importante contributo porque se preparou antecipadamente para o alargamento e se adaptou às novas circunstâncias .
(src)="s108.2"> Is maith a fhéadfaidh an Pharlaimint a bheith bródúil as a cuid oibre sa réimse sin .
(trg)="s102.2"> O Parlamento tem , pois , boas razões para se sentir orgulho do trabalho realizado .
(src)="s109.1"> Ba chomhaltaí de pharlaimintí náisiúnta a dtíre ab ea na breathnadóirí go léir .
(trg)="s103.1"> Já em 1991 , após a queda do Muro de Berlim , o Parlamento Europeu convidou observadores dos novos Estados federados , designados pelo Parlamento Federal Alemão , a participar nos seus trabalhos a m de facilitar a integração dos cidadãos da ex-RDA
(src)="s109.2"> Bhí de chead acu dul leis na grúpaí polaitiúla agus fuair siad eolas ar mhodhanna oibre na Parlaiminte .
(trg)="s104.1"> Mais tarde , essa boa experiência repetiu-se em duas outras ocasiões : primeiro , a m de preparar a adesão dos dez novos Estados-Membros , o Parlamento Europeu acolheu observadores desses países de Maio de 2003 até ao alargamento , em 1 de Maio de 2004 ; seguidamente , a m de preparar a adesão da Bulgária e da Roménia , chegaram outros observadores , entre Setembro de 2005 e Dezembro de 2006 .
(src)="s109.3"> Bhí ár gcuid comhghleacaithe nua dá réir sin lánpháirtithe go hiomlán in obair na Parlaiminte ón gcéad lá den mhéadú .
(trg)="s104.2"> Todos eles deputados nos parlamentos nacionais dos respectivos países , foram integrados nos grupos políticos e puderam familiarizar-se com os métodos de trabalho do Parlamento Europeu .
(src)="s110.1"> Tar éis leagan Bhalla Bheirlín , thug Parlaimint na hEorpa cuireadh do bhreathnóirí ó Länder ( Comhstáit ) nua na Gearmáine , arna roghnú ag an Bundestag , teacht chuig an bParlaimint chomh luath le 1991 chun lánpháirtiú shaoránaigh Phoblacht Dhaon-
(trg)="s104.3"> Desse modo , no primeiro dia do alargamento , os nossos novos colegas já se encontravam plenamente integrados nas actividades parlamentares .
(src)="s111.1"> 6 Saoradh seirbhísí a chuireann soláthróir seirbhíse ó Bhallstát eile ar fáil , agus ag an am céanna urraim a thabhairt do dhlí oibreachais an Bhallstáit ina gcuirtear an tseirbhís ar fáil .
(trg)="s105.1"> 5 Liberalização dos serviços oferecidos por um prestador de outro Estado-Mem-bro , no respeito da legislação laboral do Estado-Membro no qual os serviços são prestados .
(src)="s112.1"> Is mar gheall ar thraidisiún seo na tuisceana frithpháirtí , cuid mhaith , a bhíothas in ann teacht ar chomhréitigh a bhí riachtanach go polaitiúil laistigh de Pharlaimint na hEorpa , mar shampla , mar a luamar cheana , an Treoir um Sheirbhísí agus an Rialachán um Cheimiceáin .
(trg)="s106.1"> Foi também graças a esta cultura de compreensão mútua que o Parlamento Europeu logrou alcançar importantes compromissos políticos , como nos casos , citados anteriormente , da Directiva relativa
(src)="s113.1"> 7 Faireachán níos déine ar na rioscaí a d ’ fhéadfadh ceimiceáin a chothú do shláinte an duine .
(trg)="s107.1"> 6 Controlos mais rigorosos de substâncias químicas , tendo em conta os riscos para a saúde humana .
(src)="s116.1"> Ón mbliain 1958 i leith , is tréith shainiúil de Pharlaimint na hEorpa an comhoibriú sa Pharlaimint ó lá go lá idir daoine ó chúlraí difriúla polaitiúla agus cultúir agus an malartú seasta taithí , rud a dtagann a beogacht bhríomhar as .
(trg)="s111.1"> A cooperação diária , no Parlamento , entre pessoas com pers políticos e culturais diferentes e o intercâmbio permanente de experiências representam , desde 1958 , uma característica especíca do Parlamento Europeu , que constitui a sua riqueza .
(src)="s117.1"> Pharlaimint an hEorpa i láthair a chomhpháirtithe i gcainteanna nuair a théann sé ar chuairteanna oi-giúla .
(trg)="s112.1"> actos jurídicos adoptados no âmbito do processo de co-decisão , bem como o orçamento da União Europeia .
(src)="s117.2"> I dteannta lena chomhleithéid féin ó thíortha na Meánmhara , bíonn Uachtarán Pharlaimint na hEorpa ina cheann comhairle ar an Tionól Parlaiminteach Eora-Mheánmhuirí .
(trg)="s112.2"> A nível das relações externas , cabe-lhe representar , no quadro das visitas ociais que realiza , a posição do Parlamento Europeu perante os seus interlocutores .