# es/260.es-pl.xml.gz
# pl/260.es-pl.xml.gz


(src)="1"> Cuando su niño haya cumplido un año , podrá comer prácticamente la misma comida que el resto de la familia .
(trg)="1"> Odpowiednie odżywianie dzieci w pierwszym i drugim roku życia

(src)="2"> Durante este período se forman los hábitos alimenticios que , a menudo , predominan durante toda la vida .
(trg)="2"> ( ale nie napoje ryżowe , patrz strona 13 )

(src)="3"> Los niños necesitan alimentos nutritivos para poder crecer y desarrollarse .
(trg)="3"> Dotyczy to i dzieci , i osób dorosłych .

(src)="4"> La comida que es buena para los niños también es buena para el resto de la familia .
(trg)="4"> Dotyczy to i dzieci , i osób dorosłych .

(src)="5"> Si bien es bueno llevar una dieta variada , no es para preocuparse si el niño come la misma comida durante una semana entera .
(trg)="5"> Właśnie w tym okresie dziecko nabiera zwyczajów kulinarnych , którymi będzie się kierować przez dużą część swojego życia .

(src)="6"> El niño no sufrirá de desnutrición por ello .
(trg)="6"> Poniższe wskazówki pomogą zakorzenić w dziecku dobre nawyki dotyczące odżywiania .

(src)="7"> Es bueno para el organismo comer a intervalos regulares : desayuno , almuerzo , cena y 2 o 3 meriendas .
(trg)="7"> Co dziecko powinno jeść ?

(src)="8"> Evite que el niño coma entre las comidas para que tenga suficiente apetito a la hora de comer las comidas principales .
(trg)="8"> Dieta dziecka , tak samo , jak dieta dorosłych , powinna być zróżnicowana , tzn. powinna składać się z różnorodnych pokarmów .

(src)="9"> En algunas culturas , los restos de la cena del día anterior se comen con el desayuno , lo cual es una buena opción también .
(trg)="9"> Wiele dzieci patrzy sceptyczne na nowe potrawy i musi próbować ich wielokrotnie , zanim się przyzwyczai do nowego smaku .

(src)="10"> Las meriendas son más importantes para los niños que para los adultos , puesto que los niños pequeños no pueden comer porciones demasiado grandes durante las comidas principales .
(trg)="10"> Dziecko nie stanie się z tego powodu niedo- żywione .

(src)="11"> Una merienda nutritiva puede incluir los mismos productos que se usan para el desayuno .
(trg)="11"> Dla rekompensaty można urozmaicać dodatki i przekąski .

(src)="12"> Si se continúa con la lactancia , la leche materna es también una buena merienda que proporciona muchas sustancias nutritivas , como las grasas omega-3 .
(trg)="12"> W ten sposób dziecko uczy się także rozpoznawać różnicę pomiędzy uczuciem głodu i sytości .

(src)="13"> Aceite y margarina líquida para cocinar : son importantes fuentes de grasas saludables .
(trg)="13"> Produkty pełnoziarniste i bogate w błonnik

(src)="14"> Con respecto a otras sustancias , se deben seguir las recomendaciones derivadas del resultado del análisis .
(trg)="14"> Ciepła woda może zawierać m.in. pierwiastki miedzi pochodzące z rur wodociągowych .

(src)="15"> Si el agua no es " apta " para beber debido a la presencia de bacterias , o si se detecta la bacteria Escherichia coli ( E. coli ) en el agua , deberá hervirla antes de dársela a los niños .
(trg)="15"> W tym celu należy się skontaktować z komunalnym oddziałem ds. środowiska we własnym miejscu zamieszkania .

(src)="16"> Para más información sobre el agua potable y los pozos propios , visite www.livsmedelsverket.se.
(trg)="16"> Więcej informacji o wodzie pitnej i własnym źródle na stronie www.livsmedelsverket.se.

(src)="17"> Ciertas clases de pescados pueden contener sustancias tóxicas ( más información al respecto en la página 12 ) .
(trg)="17"> Więcej informacji o wodzie pitnej i własnym źródle na stronie www.livsmedelsverket.se.

(src)="18"> A muchos les parece difícil preparar pescados , pero no tiene por qué serlo .
(trg)="18"> Domowej roboty czy gotowe ?

(src)="19"> Otra manera sencilla es servir bocadillos de pescado , por ejemplo con caballa en lata .
(trg)="19"> Ryby i skorupiaki

(src)="20"> Es por eso que es aconsejable darles a los niños gachas o papillas enriquecidas con hierro , incluso durante el segundo año de vida .
(trg)="20"> Podawanie wzbogaconej w żelazo kaszki lub kleiku jest więc wskazane nawet w drugim roku życia dziecka .

(src)="21"> La carne , la morcilla , el pan de sangre y otros alimentos que contienen sangre también son ricos en hierro .
(trg)="21"> Bogate w żelazo pokarmy to mięso , kaszanka , chrupki chleb typu „ palttunnbröd ”

(src)="22"> Es por eso que es aconsejable darles a los niños gachas o papillas enriquecidas con hierro , incluso durante el segundo año de vida .
(trg)="22"> Podawanie wzbogaconej w żelazo kaszki lub kleiku jest więc wskazane nawet w drugim roku życia dziecka .

(src)="23"> La carne , la morcilla , el pan de sangre y otros alimentos que contienen sangre también son ricos en hierro .
(trg)="23"> Bogate w żelazo pokarmy to mięso , kaszanka , chrupki chleb typu „ palttunnbröd ”

(src)="24"> Sin embargo , hay muchos niños que no comen demasiadas frutas y verduras .
(trg)="24"> Częste spożywanie ryb jest zdrowe dla dzieci .

(src)="25"> Hay muchas verduras congeladas .
(trg)="25"> Warzywa i owoce

(src)="26"> En el paquete se indica cómo hacerlo .
(trg)="26"> Wiele warzyw dostępnych jest w formie mrożonek .

(src)="27"> Las judías y las lentejas contienen sustancias que pueden causar cólicos , pero que desaparecen cuando se cocinan .
(trg)="27"> Przyrządzanie ich w mikrofalówce zachowuje więcej składników odżywczych niż gotowanie w garnku .

(src)="28"> Lea en el paquete cómo coicinarlas .
(trg)="28"> Wskazówki znajdziesz na opakowaniu .

(src)="29"> Algunos ejemplos más :
(trg)="29"> Przeczytaj instrukcje na opakowaniu .

(src)="30"> Es rápido de hacer y puede ayudar a calmar los lamentos de hambre .
(trg)="30"> Kilka innych przykładów na szybkie przekąski :

(src)="31"> Use verduras en las comidas , por ejemplo zanahorias ralladas , repollo , tomates tritura-dos en lata , maíz o judías en la salsa de carne o en el guiso .
(trg)="31"> Pokrój ogórek , marchewki , brokuły lub kalafiora w podłużne kawałki i podaj dziecku w czasie , gdy gotujesz obiad .

(src)="32"> A menudo , a los niños pequeños les resulta divertido ver " barquitos " de manzanas y peras o " moneditas " de plátanos .
(trg)="32"> Małe dzieci uwielbiają często tzw. „ łó deczki ” z jabłek i gruszek lub plasterki bananów .

(src)="33"> También son más fáciles de comer para el pequeño .
(trg)="33"> Owoce podane w takiej formie są dla malucha łatwiejsze do zjedzenia .

(src)="34"> Para más información , consulte la sección de comida vegetariana para niños .
(trg)="34"> Więcej dowiesz się w rozdziale o wegetariańskich posiłkach dla dzieci .

(src)="35"> Leche y productos lácteos
(trg)="35"> Mleko i przetwory mleczne

(src)="36"> La leche y los productos lácteos son fuentes importantes de calcio , además de otras sustancias .
(trg)="36"> Mleko i jego przetwory są ważnymi źródłami m.in. wapnia .

(src)="37"> El calcio es necesario para la formación de los huesos y los dientes del niño .
(trg)="37"> Wapń jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu szkieletowego i zębów dziecka .

(src)="38"> Medio litro de leche , leche cuajada o yogur al día es suficiente para suplir las necesidades de calcio del niño .
(trg)="38"> Pół litra mleka , jogurtu lub kwaśnego mleka dziennie pokrywa potrzeby małego dziecka .

(src)="39"> La mayoría de los productos lácteos con bajo contenido graso están enriquecidos con vitamina D y son , por lo tanto , fuentes importantes de vitamina D para los niños .
(trg)="39"> Wiele chudych jogurtów i kwaśnych rodzajów mleka wzbogaca się witaminą D.

(src)="40"> ¿ Qué tipo de leche deben beber los niños pequeños ?
(trg)="40"> Jaki rodzaj mleka powinno pić małe dziecko ?

(src)="41"> Los niños menores de dos años necesitan comer un poco más de grasa que los adultos .
(trg)="41"> Dzieci poniżej dwóch lat potrzebują w swojej diecie trochę więcej tłuszczu niż dorośli .

(src)="42"> Es por eso que puede resultar natural pensar que se les deben dar productos lácteos enteros .
(trg)="42"> Wydaje się zatem oczywiste , że powinno się im podawać tłuste produkty mleczne .

(src)="43"> Pero lo que los niños necesitan principalmente son más grasas omega-3 , y éstas no se encuentran en la leche .
(trg)="43"> Dzieci najbardziej potrzebują jednak tłuszczów typu omega-3 , a tych w mleku nie ma .

(src)="44"> Por esta razón , es mejor darles productos lácteos con bajo contenido de grasa y agregar un poco más de aceite de colza en las comidas porque contiene omega-3 .
(trg)="44"> Dlatego lepiej jest podawać dziecku chude produkty mleczne , a do posiłków dodawać oleju rzepakowego , który jest bogaty w tłuszcze typu omega-3 .

(src)="45"> La leche baja en grasa contiene la misma cantidad de vitaminas y minerales que la leche entera .
(trg)="45"> Chude mleko zawiera równie dużo witamin i minerałów , co tłuste mleko .

(src)="46"> La mayoría de los productos lácteos con bajo contenido graso están enriquecidos con vitamina D y son , por lo tanto , fuentes importantes de vitamina D para los niños .
(trg)="46"> Poza tym większość chudych produktów mlecznych wzbogaca się witaminą D i dlatego są one ważnymi źródłami tej witaminy dla dzieci .

(src)="47"> Mantequilla , margarina y aceite
(trg)="47"> Masło , margaryna i olej

(src)="48"> Las grasas omega-3 son importantes para el desarrollo de los niños .
(trg)="48"> Tłuszcze typu omega-3 są niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka .

(src)="49"> El aceite de colza es naturalmente rico en omega-3 .
(trg)="49"> Olej rzepakowy jest produktem z natury bogatym w omega-3 .

(src)="50"> Una manera sencilla de hacer que su niño ingiera omega-3 es elegir aceite de colza y grasas alimenticias que contengan aceite de colza para los bocadillos y las comidas .
(trg)="50"> Stosowanie do przygotowywania posiłków dziecka oleju rzepakowego lub produktów zawierających olej rzepakowy jest najprostszym sposobem na zapewnienie mu dostatecznej ilości omega-3 .

(src)="51"> La mantequilla solo contiene una pequeña cantidad de omega- 3 y , por lo tanto , no es la mejor opción para los niños .
(trg)="51"> Masło zawiera mało tłuszczów typu omega-3 , więc niezbyt nadaje się dla dzieci .

(src)="52"> Si a pesar de ello usted decide darle a su hijo mantequilla , es especialmente importante que use aceite de colza en las comidas y que el niño coma pescados grasos que proporcionan omega-3 .
(trg)="52"> Jeśli jednak podajesz dziecku masło , zwróć szczególną uwagę na to , aby do gotowania stosować olej rzepakowy i podawaj dziecku częściej ryby bogate w omega-3 .

(src)="53"> La leche materna también aporta omega-3 a los lactantes .
(trg)="53"> Dzieci karmione piersią czerpią omega-3 z mleka matki .

(src)="54"> ¿ Cuánto deben comer los niños pequeños ?
(trg)="54"> Ile dziecko powinno jeść ?

(src)="55"> Es natural que las porciones no continúen aumentando con la misma rapidez que durante el primer año de vida , puesto que el niño no crece tan rápido como antes .
(trg)="55"> W drugim roku życia tempo wzrostu dziecka staje się wolniejsze , jest więc rzeczą naturalną , że porcje jedzonych przez nie posiłków również rosną powoli .

(src)="56"> Si usted como adulto le permite al niño que él mismo decida el tamaño de las porciones , verá con el tiempo que el niño generalmente come la cantidad adecuada .
(trg)="56"> Jeżeli zdasz się na intuicję dziecka i pozwolisz mu jeść tyle , na ile ma ochotę , z dłuższej perspektywy czasowej spożyje ono odpowiednią ilość pokarmu .

(src)="57"> Por lo tanto , no sirva porciones demasiado grandes , sino deje que el niño se sirva más comida si lo desea .
(trg)="57"> Nie nakładaj dziecku zbyt dużych porcji , lepiej niech poprosi potem o dokładkę .

(src)="58"> El niño necesita aprender cuál es la cantidad de comida que es adecuada .
(trg)="58"> Dziecko musi się nauczyć jeść odpowiednie ilości pokarmów .

(src)="59"> A pesar de esto , muchos padres quieren darles a sus hijos vitaminas y minerales adicionales como medida de precaución .
(trg)="59"> Wiele osób uważa jednak , że dla pewności dziecku trzeba podawać witaminy i minerały w tabletkach .

(src)="60"> Sin embargo , los niños pequeños pueden ingerir una cantidad excesiva de ciertas sustancias si se les dan complementos alimenticios , lo que puede resultar más perjudicial que una ingesta demasiado baja .
(trg)="60"> Niestety , w ten sposób łatwo jest przedawkować , co w gruncie rzeczy jest bardziej szkodliwe niż ich ewentualny niedobór .

(src)="61"> Por lo tanto , consulte primero con la enfermera de pediatría antes de darle a su niño otros comple-mentos alimenticios que no sean gotas de vitamina D.
(trg)="61"> Zanim więc zaczniesz podawać swojemu dziecku inne witaminy , niż krople z witaminą D , zwróć się do pielęgniarki w przychodni dziecięcej ( BVC ) .

(src)="62"> Gotas de vitamina D
(trg)="62"> Krople z witaminą D

(src)="63"> Es por eso que se les deben seguir dando gotas de vitamina D diariamente hasta que cumplan los dos años .
(trg)="63"> Z tego względu podawanie kropel z witaminą D należy kontynuować do wieku dwóch lat .

(src)="64"> Algunos niños necesitan gotas de vitamina D aun después de haber cumplido los dos años .
(trg)="64"> Niektórym dzieciom krople z witaminą D trzeba podawać nawet dłużej .

(src)="65"> Comida vegetariana
(trg)="65"> Odżywianie wegetariańskie

(src)="66"> Cada vez hay más personas que optan por comer más platos vegetarianos .
(trg)="66"> Coraz więcej osób wybiera potrawy wegetariańskie .

(src)="67"> Es beneficioso tanto para la salud como para el medio ambiente .
(trg)="67"> To wybór przynoszący korzyści zarówno dla zdrowia , jak i środowiska .

(src)="68"> Por este motivo , es bueno que el niño se acostumbre desde temprano a comer diferentes platos vegetarianos .
(trg)="68"> Dlatego dobrze jest , jeśli dziecko już wcześnie nauczy się jeść różne wegetariańskie posiłki .

(src)="69"> Eliminar únicamente la carne no suele ser un problema .
(trg)="69"> Zrezygnowanie z mięsa nie nastręcza zwykle problemów .

(src)="70"> Si se sigue una dieta vegana y se opta por eliminar completamente la carne , el pescado , la leche y los huevos , es indispensable tener muy buenos conocimientos para poder confeccionar una dieta que le proporcione al niño todos los nutrientes que necesita .
(trg)="70"> Jeżeli chcesz jednak stosować dietę wegańską , tzn. wykluczyć spożywanie mięsa , ryb , mleka i jaj , potrzebna Ci jest gruntowna wiedza na temat odpowiedniego odżywiania , które zapewni dziecku wszystkie potrzebne składniki odżywcze .

(src)="71"> Por eso , si usted decide darle a su niño comida vegana , debe consultar con la enfermera de pediatría .
(trg)="71"> W takim przypadku powinieneś się skontaktować z pielęgniarką w przychodni dziecięcej ( BVC ) .

(src)="72"> Por esta razón , es importante elegir productos lácteos bajos en grasa para los niños que comen comidas lacto-vegetarianas .
(trg)="72"> Wtedy należy stosować chude przetwory mleczne .

(src)="73"> A los niños que se alimentan de una dieta vegana se les deben dar complementos de vitamina By vitamina D o productos enriquecidos .
(trg)="73"> Dzieciom odżywianym w sposób wegański należy podawać dodatkowo witaminę Bi witaminę D w postaci suplementów lub wzbogaconych produktów spożywczych .

(src)="74"> En www.livsmedelsverket.se podrá encontrar consejos concretos acerca de cómo preparar buena comida vegetariana para niños pequeños .
(trg)="74"> Na stronie www.livsmedelsverket.se znajdziesz porady dotyczące właściwego stosowania diety wegetariańskiej u małych dzieci .

(src)="75"> Alergia
(trg)="75"> Alergie

(src)="76"> Si usted sospecha una alergia
(trg)="76"> Jeżeli podejrzewasz , że dziecko ma alergię

(src)="77"> Si usted cree que su niño no tolera un alimento , es importante que no suprima ese alimento por su cuenta .
(trg)="77"> Jeśli podejrzewasz , że Twoje dziecko jest uczulone na któryś z produktów spożywczych , nie powinieneś na własną rękę rezygnować z podawania go dziecku .

(src)="78"> Si lo hace , puede resultar más difícil establecer el diagnóstico correcto .
(trg)="78"> Takie postępowanie może utrudnić postawienie właściwej diagnozy .

(src)="79"> Siempre consulte primero con el personal del ambulatorio pediátrico .
(trg)="79"> Najpierw powinieneś skonsultować się z pielęgniarką w przychodni dziecięcej ( BVC ) .

(src)="80"> Puede haber otras causas que expliquen los trastornos estomacales , las erupciones u otros síntomas que presenta el niño .
(trg)="80"> Występujące u małych dzieci takie objawy , jak rozstrój żołądka , wysypka , itp . , nie koniecznie są oznaką alergii lub uczulenia .

(src)="81"> Si su niño es alérgico
(trg)="81"> Jeżeli Twoje dziecko cierpi na alergię

(src)="82"> Las alergias más comunes en los niños pequeños son la alergia a la proteína de la leche de vaca y a las proteínas del huevo .
(trg)="82"> Najczęściej spotykane alergie u małych dzieci to alergia na białko mleka i białko jajek .

(src)="83"> Si su niño es alérgico , es importante que usted reciba asesoramiento espe-cíal de un dietista .
(trg)="83"> Jeśli Twoje dziecko cierpi na alergię powinieneś skonsultować się z dietetykiem .

(src)="84"> En www.livsmedelsverket.se encontrará más información sobre la alergia y la hipersensibilidad a los alimentos . ‌
(trg)="84"> Więcej informacji na temat uczuleń i alergii na produkty spożywcze znajdziesz na stronie www.livsmedelsverket.se.

(src)="85"> En www.livsmedelsverket.se encontrará más información sobre la alergia y la hipersensibilidad a los alimentos . ‌
(trg)="85"> Więcej informacji na temat uczuleń i alergii na produkty spożywcze znajdziesz na stronie www.livsmedelsverket.se.

(src)="86"> Tenga mucho cuidado con la higiene cuando cocina con los niños y para ellos .
(trg)="86"> Podczas przygotowywania posiłków nie zapominaj o zachowaniu higieny .

(src)="87"> Consejos para tener en cuenta en la cocina
(trg)="87"> O czym należy pamiętać podczas przygotowywania posiłków

(src)="88"> Los niños pequeños son sensibles a las bacterias y a los virus que pueden causar intoxicaciones alimentarias .
(trg)="88"> Małe dzieci są podatne na bakterie i wirusy wywołujące zatrucia pokarmowe .

(src)="89"> Por consiguiente , es aconsejable que tenga mucho cuidado con la higiene cuando cocina con los niños o para ellos .
(trg)="89"> Podczas przygotowywania posiłków dla maluchów należy zatem pamiętać o zachowaniu higieny .

(src)="90"> Desde luego es importante lavarse las manos antes de preparar la comida , pero también inmediatamente después de manipular alimentos crudos como carne y pollo .
(trg)="90"> O myciu rąk trzeba przede wszystkim pamiętać przed przystąpieniem do pracy , a także niezwłocznie po tym , jak dotykało się surowego mięsa i drobiu .

(src)="91"> Lave cuidadosa-mente la tabla de cortar y los utensilios de cocina después de haber cortado carne y pollo .
(trg)="91"> Umyj dokładnie deskę do krojenia i przybory kuchenne , którymi przyrządzałeś surowe mięso i drób .

(src)="92"> También es aconsejable lavar las verduras , especialmente las de hoja verde .
(trg)="92"> Dobrze myj warzywa , szczególnie te liściaste .

(src)="93"> La carne cruda puede contener bacterias nocivas , como la E. coli .
(trg)="93"> Surowe mięso może zawierać szkodliwe bakterie , takie jak EHEC .

(src)="94"> No permita , por lo tanto , que los niños coman carne picada u otro tipo de carne cruda .
(trg)="94"> Dlatego nie pozwalaj dziecku na próbowanie surowego mięsa .

(src)="95"> Cocine bien la carne picada y el pollo .
(trg)="95"> Mielone mięso i drób powinny być dogotowane / dopieczone .

(src)="96"> Si guarda la comida sobrante , póngala en el refrigerador o en el congelador lo antes posible .
(trg)="96"> Jedzenie , które masz zamiar przechować na później wstaw jak najszybciej do lodówki lub zamrażarki .

(src)="97"> Si deja la comida a temperatura ambiente durante más de dos horas , las bacterias pueden empezar a proliferar .
(trg)="97"> Jeżeli pozostawisz jedzenie w temperaturze pokojowej dłużej , niż przez kilka godzin , istnieje ryzyko , że zdążą się w nim rozwinąć bakterie .

(src)="98"> Pequeñas cantidades de comida caliente o tibia pueden ponerse directamente en el refrigerador .
(trg)="98"> Małe ilości ciepłego lub letniego jedzenia można natychmiast wstawić do lodówki .

(src)="99"> No coma comida quemada
(trg)="99"> Nie jedz przypalonego

(src)="100"> Cuando la comida se quema , se forman sustancias nocivas que no son buenas ni para los niños ni para los adultos .
(trg)="100"> W przypalonym pokarmie powstają szkodliwe substancje , które nie są dobre ani dla dzieci , ani dla dorosłych .