# lt/ecb-lt-pl.xml.gz
# pl/ecb-lt-pl.xml.gz
(src)="1"> EUROPOS CENTRINIS BANKAS EUROSISTEMA EUROPOS CENTRINIŲ BANKŲ SISTEMA TURINYS
(trg)="1"> EURO PEJSK I BANK CENTRALNY EUROS YS TEM EURO PEJSK I S YS TEM BANKÓW CENTRALNYCH SPIS TREŚCI
(src)="2"> Europos centrinio banko pirmininko įvadinis žodis 1 .
(trg)="2"> Przedmowa prezesa Europejskiego Banku Centralnego 1 .
(src)="3"> 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Ekonominės ir pinigų sąjungos įgyvendinimo kelias Europos integracija Ekonominė integracija Konvergencijos kriterijai Pagrindiniai euro zonos bruožai Euro nauda
(trg)="3"> 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Droga do Unii Gospodarczej i Walutowej Integracja europejska Integracja gospodarcza Kryteria konwergencji Charakterystyka strefy euro Korzyści z wprowadzenia euro
(src)="4"> Pagrindiniai įvykiai 2 .
(trg)="4"> Najważniejsze wydarzenia w historii integracji 2 .
(src)="5"> 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Struktūra ir uždaviniai Europos centrinių bankų sistema ir Eurosistema Europos centrinis bankas Eurosistemos uždaviniai Nepriklausomumas Nacionaliniai centriniai bankai Sprendimus priimantys ECB organai ECBS komitetai Pinigų politika Kainų stabilumas ECB pinigų politikos strategija Pinigų politikos priemonės Informavimas Pinigų ir finansų statistika
(trg)="5"> 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Struktura i zadania Europejski System Banków Centralnych oraz Eurosystem Europejski Bank Centralny Zadania Eurosystemu Niezależność Krajowe banki centralne Organy decyzyjne EBC Komitety ESBC Polityka pieniężna Stabilność cen Strategia polityki pieniężnej EBC Instrumenty polityki pieniężnej Komunikacja Statystyka pieniężna i finansowa
(src)="6"> Sistema TARGET2 5 .
(trg)="6"> System TARGET2 5 .
(src)="7"> Eurų banknotai ir monetos 5.1 Banknotai 5.2 Monetos 6 .
(trg)="7"> Banknoty i monety euro 5.1 Banknoty 5.2 Monety 6 .
(src)="8"> Bankų priežiūra Žodynėlis
(trg)="8"> Nadzór bankowy Słowniczek
(src)="9"> ĮVADINIS ŽODIS
(trg)="9"> PRZEDMOWA
(src)="10"> Kai kalbama apie „centrinį banką » , pirma mintis , kuri tikriausiai ateina į galvą , yra ta , kad tai yra institucija , kuri leidžia pinigus .
(trg)="10"> Termin „bank centralny » najczęściej kojarzony jest z instytucją emitującą pieniądz .
(src)="11"> O pinigai yra priemonė , kurią naudojame kaip apskaitos vienetą , mokėjimo priemonę ir kaupimo priemonę .
(trg)="11"> Pieniądz zaś służy jako jednostka rozliczeniowa , środek płatniczy i środek przechowywania wartości .
(src)="12"> Todėl pagrindinis kiekvieno centrinio banko tikslas -- užtikrinti , kad bėgant laikui būtų išlaikyta pinigų vertė .
(trg)="12"> I rzeczywiście , głównym celem banku centralnego jest zapewnienie utrzymania wartości pieniądza w miarę upływu czasu .
(src)="13"> Tačiau yra ir daug kitų , mažiau žinomų šiuolaikinių centrinių bankų veiklos aspektų .
(trg)="13"> Istnieje jednak wiele mniej znanych aspektów działalności współczesnych banków centralnych .
(src)="14"> Vienas iš jų -- informavimas .
(trg)="14"> Jednym z nich jest komunikacja .
(src)="15"> Centrinis bankas turėtų ne tik daryti tai , ką jis sako darąs , bet ir aiškinti , ką jis daro , ir tokiu būdu didinti visuomenės supratimą ir žinias apie jo vykdomą politiką bei teikiamas paslaugas .
(trg)="15"> Bank centralny powinien nie tylko wypełniać swoje zadania , ale również je objaśniać , poszerzając w ten sposób wiedzę społeczeństwa o swojej polityce i działalności .
(src)="16"> Šis bukletas yra mūsų informavimo apie Europos centrinio banko ( ECB ) , esančio Europos centrinių bankų sistemos ( ESCB ) ašimi , veiklą ir 27 Europos Sąjungos valstybių narių nacionalinius centrinius bankus dalis .
(trg)="16"> Niniejsza broszura informuje o działalności Europejskiego Banku Centralnego ( EBC ) , który wraz z krajowymi bankami centralnymi dwudziestu siedmiu państw członkowskich Unii Europejskiej tworzy Europejski System Banków Centralnych ( ESBC ) .
(src)="17"> Kadangi dar ne visos valstybės narės yra įsivedusios eurą , Eurosistemos terminas naudojamas apibūdinti subjektą , kurį sudaro ECB ir tų valstybių narių , kurios yra įsivedusios eurą ( šiuo metu jų -- penkiolika ) , nacionaliniai centriniai bankai .
(trg)="17"> Ponieważ nie wszystkie państwa członkowskie przyjęły euro , EBC i krajowe banki centralne tych piętnastu państw , które wprowadziły wspólną walutę , określa się terminem „Eurosystem » .
(src)="18"> Eurosistema įgyvendina daugelį uždavinių , kuriuos Europos centrinių bankų sistemai nustatė Europos Sąjungos sutartis .
(trg)="18"> Eurosystem realizuje większość zadań , które Traktat o Unii Europejskiej nakłada na ESBC .
(src)="19"> Šį bukletą taip pat galite atsisiųsti iš ECB interneto svetainės ( www.ecb.europa.eu ) .
(trg)="19"> Broszurę tę można pobrać ze strony internetowej EBC ( www.ecb.europa.eu ) .
(src)="20"> Elektroninė versija bus atnaujinama dažniau negu spausdinta versija . Tikiuosi , kad jums bus įdomu skaityti šį bukletą -- tiek spausdintą , tiek elektroninę jo versiją .
(trg)="20"> Wersja elektroniczna będzie aktualizowana częściej niż wersja wydana drukiem . Mam nadzieję , że broszura okaże się interesująca .
(src)="21"> Frankfurtas prie Maino , 2008 m. balandžio mėn . Jean-Claude Trichet Europos centrinio banko pirmininkas
(trg)="21"> Frankfurt nad Menem , kwiecień 2008 r. Jean-Claude Trichet Prezes Europejskiego Banku Centralnego
(src)="22"> EKONOMINĖS IR PINIGŲ SĄJUNGOS ĮGYVENDINIMO KELIAS 1.1 Europos ekonominės ir pinigų sąjungos įkūrimo idėja gimė daugiau negu EURO POS I NTEG RACIJ A Nuosekli Europos Sąjungos plėtra Praėjusio šimtmečio šeštajame dešimtmetyje ir vėliau buvo žengti tolesni žingsniai Europos integracijos link .
(trg)="22"> DROGA DO UNII GOSPODARCZEJ I WALUTOWEJ 1.1 Koncepcja utworzenia unii gospodarczej i walutowej w Europie pojawiła I NTEG RACJ A EURO PEJSKA się ponad pół wieku temu . Taką wizję mieli przywódcy polityczni , którzy w 1952 r. utworzyli Europejską Wspólnotę Węgla i Stali ( EWWS ) z udziałem sześciu państw : Belgii , Niemiec , Francji , Włoch , Luksemburga i Holandii .
(src)="23"> 1958 m. tos pačios šešios šalys įkūrė Europos ekonominę bendriją ( EEB ) ir Europos atominės energijos bendriją ( EURATOMĄ ) .
(trg)="23"> W 1958 r. wymienione wyżej państwa utworzyły Europejską Wspólnotę Gospodarczą ( EWG ) i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej ( EURATOM ) .
(src)="24"> Metams bėgant , šis ryšių tinklas stiprėjo ir plėtėsi , tapo Europos Bendrijomis ( EB ) , o vėliau , 1993 m. įsigaliojus Mastrichto sutarčiai , Europos Sąjunga ( ES ) .
(trg)="24"> Istniejące powiązania z czasem zacieśniały się i pogłębiały , co doprowadziło do ustanowienia Wspólnoty Europejskiej ( WE ) , a następnie -- po podpisaniu traktatu z Maastricht w 1993 r. -- do powstania Unii Europejskiej ( UE ) .
(src)="25"> Didėjo ir valstybių narių skaičius .
(trg)="25"> Zwiększała się również liczba państw członkowskich .
(src)="26"> 1973 m. prisijungė Danija , Airija ir Jungtinė Karalystė , po aštuonerių metų -- Graikija .
(trg)="26"> W 1973 r. do Wspólnot przystąpiły Dania , Irlandia i Wielka Brytania , a w osiem lat później -- Grecja .
(src)="27"> Portugalija ir Ispanija narėmis tapo 1986 m. ; Austrija , Suomija ir Švedija prisijungė 1995 m. Plėtra tęsėsi 2004 m. gegužės 1 d. , kuomet prie Europos Sąjungos prisijungė Čekijos Respublika , Estija , Kipras , Latvija , Lietuva , Vengrija , Malta , Lenkija , Slovėnija ir Slovakija .
(trg)="27"> Portugalia i Hiszpania dołączyły do Wspólnot w 1986 r. , a w 1995 r. do Unii weszły Austria , Finlandia i Szwecja . Dalsze rozszerzenie Unii Europejskiej nastąpiło 1 maja 2004 r. , gdy przystąpiły do niej Czechy , Estonia , Cypr , Łotwa , Litwa , Węgry , Malta , Polska , Słowenia i Słowacja .
(src)="28"> Paskutinės prie Europos Sąjungos 2007 m. sausio 1 d. prisijungė Bulgarija ir Rumunija . prieš pusę šimtmečio .
(trg)="28"> Państwa członkowskie o najkrótszym stażu to jak dotąd Bułgaria i Rumunia , które przystąpiły do UE dnia 1 stycznia 2007 r.
(src)="29"> Tokia buvo politinių vadovų , 1952 m. įkūrusių Europos anglių ir plieno bendriją ( EAPB ) , kurią sudarė šešios valstybės -- Belgija , Vokietija , Prancūzija , Italija , Liuksemburgas ir Nyderlandai , vizija .
(trg)="29"> Kryteria przystąpienia do UE Warunkiem przystąpienia do UE jest spełnienie kryteriów kopenhaskich
(src)="30"> Pagal šiuos kriterijus , tam , kad būsimos narės galėtų prisiimti narystės įsipareigojimus , tarp jų ir politinės , ekonominės ir pinigų sąjungos tikslus , jos turi turėti i ) stabilias institucijas , užtikrinančias demokratiją , teisės viršenybę , žmogaus teises ir pagarbą mažumoms bei jų apsaugą , ir ii ) funkcionuojančią rinkos ekonomiką bei būti pajėgios atlaikyti konkurencinį spaudimą .
(trg)="30"> Zgodnie z nimi państwo kandydujące musi a ) posiadać stabilne instytucje gwarantujące demokrację i rządy prawa , a także przestrzeganie praw człowieka oraz poszanowanie i ochronę praw mniejszości , b ) posiadać funkcjonującą gospodarkę rynkową , jak również być zdolne sprostać presji konkurencyjnej , tak aby móc wypełniać obowiązki związane z członkostwem , w tym realizować cele unii politycznej , gospodarczej i walutowej .
(src)="31"> Žr .
(trg)="31"> zob .
(src)="32"> žodynėlį
(trg)="32"> słowniczek
(src)="33"> Ekonominės ir pinigų sąjungos įgyvendinimo kelias Struktūra ir uždaviniai
(trg)="33"> Droga do UGW
(src)="34"> Europos integracija Ekonominė integracija Konvergencijos kriterijai Pagrindiniai euro zonos bruožai
(trg)="34"> Integracja europejska Integracja gospodarcza Kryteria konwergencji Charakterystyka strefy euro 1.5 Korzyści z wprowadzenia euro Najważniejsze wydarzenia w historii integracji
(src)="35"> 1.5 Euro nauda Pagrindiniai įvykiai Pinigų politika
(trg)="35"> Struktura i zadania Polityka pieniężna
(src)="36"> Sistema TARGET2
(trg)="36"> System TARGET2
(src)="37"> Eurų banknotai ir monetos
(trg)="37"> Banknoty i monety euro 6
(src)="38"> Bankų priežiūra
(trg)="38"> Nadzór bankowy I NTEG RACJ A GOSPO DARCZ A
(src)="39"> 1970 m. Vernerio pranešime1 , kuriame buvo numatyta , kad trys sukūrimo etapai bus įgyvendinti iki 1980 m. Tačiau šie pirmieji ekonominės ir pinigų sąjungos sukūrimo planai taip ir nebuvo įgyvendinti dėl tarptautiniu mastu gerokai sumažėjusio valiutos stabilumo , praėjusio šimtmečio aštuntojo dešimtmečio pradžioje žlugus Bretton Woods sistemai ir tarptautinio nuosmukio pirmosios naftos krizės išvakarėse 1973 m. 1.2 Pirmasis bandymas sukurti ekonominę ir pinigų sąjungą buvo aprašytas EKO N O M I NĖ I NTEG RACIJ A
(trg)="39"> Pierwszą próbę utworzenia unii gospodarczej i walutowej opisano w raporcie Wernera1 z 1970 r. , w którym przewidywano jej realizację w trzech etapach do 1980 r. Początkowe plany nie zostały jednak nigdy zrealizowane ze względu na destabilizację kursów po załamaniu się systemu z Bretton Woods na początku lat 70 . i międzynarodową recesję , która nastąpiła po pierwszym kryzysie naftowym w 1973 r. Aby przeciwdziałać destabilizacji , w 1979 r. dziewięć państw członkowskich EWG powołało Europejski System Walutowy ( ESW ) .
(src)="40"> Šiam nestabilumui įveikti , 1979 m. tuometinės devynios EEB valstybės narės įkūrė Europos pinigų sistemą ( EPS ) .
(trg)="40"> Jego głównym elementem był mechanizm kursowy ( ERM ) , który wprowadził sztywne , ale dostosowywalne kursy wymiany pomiędzy walutami państw uczestniczących w systemie .
(src)="41"> Pagrindinis šios sistemos bruožas -- valiutų kurso mechanizmas ( VKM ) , kuriuo remiantis įvestas fiksuotas , bet koreguojamas devynių šalių valiutų keitimo kursas .
(trg)="41"> W drugiej połowie lat 80 .
(src)="42"> Praėjusio šimtmečio devintojo dešimtmečio antroje pusėje ekonominės ir pinigų sąjungos idėja buvo atgaivinta 1986 m. Suvestiniame Europos akte , sukūrusiame bendrą rinką . Tačiau buvo suvokta , kad bendra rinka duos didžiausią naudą tik tuomet , kai visos dalyvaujančios šalys įsives bendrą valiutą .
(trg)="42"> koncepcja unii gospodarczej i walutowej odżyła w Jednolitym Akcie Europejskim z 1986 r. ustanawiającym wspólny rynek . Jednak pełne korzyści ze wspólnego rynku można było osiągnąć wyłącznie przez wprowadzenie wspólnej waluty dla państw będących jego uczestnikami .
(src)="43"> 1988 m. Europos Vadovų Taryba pavedė Deloro komitetui išnagrinėti ekonominės ir pinigų sąjungos ( EPS ) įgyvendinimo būdus .
(trg)="43"> W 1988 r. Rada Europejska poleciła tzw . Komitetowi Delorsa przeanalizowanie możliwych sposobów wprowadzenia Unii Gospodarczej i Walutowej ( UGW ) .
(src)="44"> 1989 m. paskelbus Deloro pranešimą prasidėjo derybos dėl Europos Sąjungos sutarties , kuri įkūrė Europos Sąjungą ( ES ) ir iš dalies pakeitė Europos Bendrijos steigimo sutartį .
(trg)="44"> Raport Delorsa z 1989 r. był podstawą negocjacji Traktatu o Unii Europejskiej , który utworzył Unię Europejską i wprowadził zmiany do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską .
(src)="45"> Ši sutartis buvo pasirašyta 1992 m. vasario mėn . Mastrichte ( todėl ji kartais vadinama Mastrichto sutartimi ) ir įsigaliojo 1993 m. lapkričio 1 d. EPS Europoje buvo įgyvendinama trimis etapais .
(trg)="45"> Traktat o Unii Europejskiej podpisano w Maastricht w lutym 1992 r. ( dlatego określany jest też jako traktat z Maastricht ) , a wszedł on w życie z dniem 1 listopada 1993 r. UGW powstawała w trzech etapach .
(src)="46"> Pirmojo etapo metu ( 1990 -- 1993 m. ) buvo iki galo sukurta bendra Europos rinka , pašalinanti visas vidaus kliūtis laisvam prekių , asmenų , paslaugų ir kapitalo judėjimui Europoje .
(trg)="46"> Pierwszy etap ( 1990-1993 ) objął przede wszystkim utworzenie wspólnego rynku europejskiego przez zniesienie wszystkich wewnętrznych barier utrudniających swobodny przepływ osób , towarów , kapitału i usług w Europie .
(src)="47"> Antrasis etapas ( 1994 -- 1998 m. ) prasidėjo Europos pinigų instituto įkūrimu ir buvo skirtas techniškai pasirengti bendros valiutos įvedimui , neleisti atsirasti perviršiniam biudžeto deficitui ir labiau suvienodinti valstybių narių ekonomines
(trg)="47"> Drugi etap ( 1994-1998 ) rozpoczął się wraz z ustanowieniem Europejskiego Instytutu Walutowego i polegał na przygotowaniach do wprowadzenia wspólnej waluty , unikaniu lub eliminacji nadmiernego deficytu budżetowego 1 Od nazwiska Pierre' a Wernera , premiera Luksemburga .
(src)="48"> 1 Pavadintas Pjero Vernerio ( Pierre Werner ) , tuometinio Liuksemburgo ministro pirmininko , vardu .
(trg)="48"> 1 . Podpisanie traktatu z Maastricht w 1992 r. Trzy etapy UGW : I. Wspólny rynek europejski II .
(src)="49"> EKONOMINĖS IR PINIGŲ SĄJUNGOS ĮGYVENDINIMO KELIAS ir pinigų politikas ( kainų stabilumui ir patikimiems valstybės finansams užtikrinti ) .
(trg)="49"> w poszczególnych państwach oraz wzmacnianiu konwergencji ( zbieżności ) polityki gospodarczej i walutowej państw członkowskich ( co miało zapewnić stabilność cen i zdrowe finanse publiczne ) .
(src)="50"> Trečiasis etapas prasidėjo 1999 m. sausio 1 d. neatšaukiamai nustačius valiutų kursus , perdavus pinigų politikos įgyvendinimą ECB ir įvedus eurą kaip bendrą valiutą .
(trg)="50"> Trzeci etap rozpoczął się 1 stycznia 1999 r. wraz z ustaleniem nieodwołalnych kursów walut , przekazaniem kompetencji w dziedzinie polityki pieniężnej Europejskiemu Bankowi Centralnemu i wprowadzeniem euro jako wspólnej waluty .
(src)="51"> 2002 m. sausio 1 d. eurų banknotai ir monetos tapo teisėta mokėjimo priemone dalyvaujančiose šalyse , o 2002 m. vasario pabaigoje nacionaliniai banknotai ir monetos prarado savo kaip teisėtos mokėjimo priemonės statusą .
(trg)="51"> Dnia 1 stycznia 2002 r. banknoty i monety euro stały się prawnym środkiem płatniczym w państwach uczestniczących . Dotychczasowe waluty krajowe straciły ten status z końcem lutego 2002 r.
(src)="52"> Į stabilumą orientuota ekonominė KO NVERG EN CIJ OS KR I TER IJ AI politika ir nepriklausomi centriniai Šalys , norinčios įsivesti eurą kaip savo valiutą , turi pasiekti aukštą tvarios bankai konvergencijos lygį . Konvergencijos lygis įvertinamas pagal keletą Mastrichto sutartyje nurodytų kriterijų , pagal kuriuos šalis privalo turėti : -* -* -* -* didelį kainų stabilumą , patikimus valstybės finansus , stabilų valiutos kursą , mažas ir stabilias ilgalaikių palūkanų normas .
(trg)="52"> Polityka gospodarcza KRYTER IA KO NWERG EN CJI zorientowana na stabilność Państwa zamierzające przyjąć euro jako swoją walutę muszą osiągnąć Niezależne banki centralne wysoki stopień „trwałej konwergencji » , który ocenia się w oparciu o kryteria określone w traktacie z Maastricht : -* -* -* -* wysoki stopień stabilności cen , dobra sytuacja finansów publicznych , stabilny kurs walutowy , niskie i stabilne długoterminowe stopy procentowe .
(src)="53"> Šie kriterijai nustatyti tam , kad užtikrintų , jog tik toms šalims , kurių ekonomikos politika orientuota į stabilumo siekį , ir kurios jau tam tikrą laiką sugebėjo užtikrinti kainų stabilumą , yra leidžiama dalyvauti EPS trečiajame etape .
(trg)="53"> Kryteria te są gwarancją , że do trzeciego etapu UGW przejdą wyłącznie państwa , które realizują politykę gospodarczą ukierunkowaną na zachowanie stabilności i od dłuższego czasu skutecznie utrzymują stabilne ceny .
(src)="54"> Sutartis taip pat reikalauja , kad atitinkamos šalies centrinis bankas būtų nepriklausomas ( žr . Sutarties 108 straipsnį ) .
(trg)="54"> Traktat wymaga również niezależności banku centralnego danego państwa ( patrz artykuł 108 Traktatu ) .
(src)="55"> 15 valstybių narių įsivedė eurą 1998 m. gegužės mėn . ES viršūnių susitikime Briuselyje buvo patvirtinta , kad 11 iš tuometinių 15 ES valstybių narių -- Belgija , Vokietija , Ispanija , Prancūzija , Airija , Italija , Liuksemburgas , Nyderlandai , Austrija , Portugalija ir Suomija -- atitiko kriterijus bendrai valiutai įsivesti .
(trg)="55"> Wprowadzenie euro W maju 1998 r. szczyt UE w Brukseli potwierdził , że jedenaście z piętnastu w 15 państwach członkowskich państw członkowskich UE -- Belgia , Niemcy , Hiszpania , Francja , Irlandia , Włochy , Luksemburg , Holandia , Austria , Portugalia i Finlandia -- spełnia kryteria przyjęcia wspólnej waluty . Dnia 1 stycznia 1999 r. państwa te wprowadziły euro .
(src)="56"> 1999 m. sausio 1 d. šios šalys įsivedė eurą kaip bendrą valiutą .
(trg)="56"> Dwa lata później , po spełnieniu kryteriów konwergencji , do grupy tej dołączyła Grecja .
(src)="57"> Graikija , įgyvendinusi kriterijus , prie šios šalių grupės prisijungė 2001 m. sausio 1 d. Įgyvendinusios konvergencijos kriterijus prie euro zonos prisijungė ir dar kelios valstybės narės : 2007 m. sausio 1 d. Slovėnija , 2008 m. sausio 1 d. Kipras ir Malta .
(trg)="57"> Kolejnymi państwami , które spełniły kryteria konwergencji i dołączyły do strefy euro , są Słowenia ( z dniem 1 stycznia 2007 r. ) oraz Cypr i Malta ( z dniem zob . słowniczek
(src)="58"> Ne visas sąlygas tenkino viena valstybė narė -- Švedija .
(trg)="58"> 1 stycznia 2008 r. ) . Jedno państwo członkowskie -- Szwecja -- nie spełniło wszystkich kryteriów konwergencji , a dwa -- Dania i Wielka Brytania -- uzyskały status specjalny .
(src)="59"> Be to , Danija ir Jungtinė Karalystė yra „ypatingą statusą turinčios Žr . žodynėlį
(trg)="59"> W protokole załączonym do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską państwa te otrzymały prawo do dokonania wyboru , czy chcą uczestniczyć w trzecim etapie UGW ( czyli przyjąć euro ) .
(src)="60"> valstybės narės » . Prie Europos Bendrijos steigimo sutarties pridėtuose protokoluose nurodyta , kad šioms dviems šalims suteikiama teisė pasirinkti , ar dalyvauti EPS trečiajame etape , t.y. ar įsivesti eurą , ar ne .
(trg)="60"> Oba państwa skorzystały z tak zwanej klauzuli opt-out ( zwalniającej z obowiązku przyjęcia wspólnej waluty ) przez zawiadomienie Rady UE o tym , że w chwili obecnej nie zamierzają przejść do trzeciego etapu , tj .
(src)="61"> Jos abi pasinaudojo taip vadinama „nedalyvavimo » galimybe , pranešdamos ES Tarybai , kad kol kas jos neketina pradėti trečiojo etapo , t.y. jos dar nenori tapti euro zonos dalimi .
(trg)="61"> nie chcą stać się częścią strefy euro .
(src)="62"> Švedija ir devynios iš dvylikos nuo 2004 m. prie ES prisijungusių šalių laikomos narėmis , kurioms taikoma išlyga , kadangi jos dar neįgyvendino visų reikalavimų eurui įsivesti .
(trg)="62"> Szwecja i dziewięć z dwunastu państw członkowskich , które przystąpiły do UE w 2004 r. lub później , to tzw .
(src)="63"> Išlyga reiškia , kad valstybei narei netaikomos kelios , nors ne visos , nuostatos , kurios paprastai taikomos nuo EPS trečiojo etapo pradžios .
(trg)="63"> państwa członkowskie objęte derogacją , czyli zwolnieniem z niektórych wymogów , które normalnie obowiązują od początku trzeciego etapu UGW .
(src)="64"> Ji apima visas nuostatas , kurios atsakomybę už pinigų politiką perduoda ECB valdančiajai tarybai .
(trg)="64"> Derogacja obejmuje między innymi wszystkie postanowienia związane z przekazaniem odpowiedzialności za politykę pieniężną Radzie Prezesów EBC .
(src)="65"> Kaip ir Švedija , kitos euro dar neįsivedusios ES valstybės narės neturi „nedalyvavimo » galimybės , kurią yra išsiderėjusios Jungtinė Karalystė ir Danija .
(trg)="65"> Podobnie jak Szwecja , inne państwa członkowskie UE , które nie wprowadziły jeszcze euro , nie mogą skorzystać z klauzuli opt-out , takiej jak wynegocjowane przez Wielką Brytanię i Danię .
(src)="66"> Tai reiškia , kad , įstodamos į ES , naujosios valstybės narės įsipareigoja galiausiai , kai įgyvendins konvergencijos kriterijus , įsivesti eurą .
(trg)="66"> Oznacza to , że przystępując do UE nowe państwa członkowskie zobowiązują się do przyjęcia euro w przyszłości , po spełnieniu kryteriów konwergencji .
(src)="67"> Kas dvejus metus arba valstybės narės , kuriai taikoma išlyga , prašymu ECB ir Europos Komisija rengia pranešimus apie padarytą pažangą įgyvendinant konvergencijos kriterijus .
(trg)="67"> Co dwa lata ( lub na wniosek danego państwa członkowskiego objętego derogacją ) EBC i Komisja Europejska sporządzają raporty w sprawie postępów w wypełnianiu kryteriów konwergencji .
(src)="68"> Šiuose pranešimuose apie konvergenciją taip pat atsižvelgiama į kitus veiksnius , kurie gali įtakoti šalies integraciją į euro zonos ekonomiką .
(trg)="68"> W raportach tych uwzględnia się również inne czynniki , które mogą mieć wpływ na integrację danego kraju z gospodarką strefy euro .
(src)="69"> Pranešimai suteikia pagrindą ES Tarybos sprendimui dėl leidimo naujai šaliai tapti euro zonos dalimi .
(trg)="69"> Raporty o konwergencji stanowią podstawę do podjęcia przez Radę UE decyzji o dopuszczeniu nowego państwa do strefy euro .
(src)="70"> 1 . Dvi valstybės narės pasinaudojo „nedalyvavimo » galimybe Naujos ES valstybės narės įsipareigoja galiausiai įsivesti eurą
(trg)="70"> Dwa państwa członkowskie nie mają obowiązku przyjęcia euro 1 .
(src)="71"> 1.4 PAG R I NDI N IAI EURO ZO N OS BRUOŽAI Atskiros šalys , kurios dabar sudaro euro zoną , prieš prisijungdamos prie jos , buvo santykinai atviros ekonomikos .
(trg)="71"> Nowe państwa członkowskie UE zobowiązują się do wprowadzenia euro
(src)="72"> Tačiau dabar jos yra didesnės ir gerokai savarankiškesnės ekonominės zonos dalis .
(trg)="72"> są one częścią większej i dużo bardziej samowystarczalnej gospodarki .
(src)="73"> Todėl reikėtų lyginti visos euro zonos ir Jungtinių Amerikos Valstijų ar Japonijos rodiklius , o ne atskirų euro zonos šalių ir Jungtinių Amerikos Valstijų ar Japonijos rodiklius .
(trg)="73"> Ze względu na swoje rozmiary strefa euro jest porównywalna z dużymi gospodarkami , takimi jak Stany Zjednoczone i Japonia . 1.4 obecnie w jej skład były gospodarkami stosunkowo otwartymi .
(src)="74"> 7 EKONOMINĖS IR PINIGŲ SĄJUNGOS ĮGYVENDINIMO KELIAS Euro zona yra viena iš didžiausių ekonomikų pasaulyje , kurioje 2006 m.
(trg)="74"> Przed przystąpieniem do strefy euro poszczególne kraje wchodzące 7
(src)="75"> Viena iš didžiausių gyventojų skaičius siekė 318 milijonų . Europos Sąjungą sudaro 27 valstybės narės , ekonomikų pasaulyje kuriose gyvena 493 milijonai gyventojai .
(trg)="75"> Strefa euro to jedna z największych gospodarek na świecie , z populacją na Jedna z największych poziomie 318 milionów w 2006 r. Cała Unia Europejska składa się z 27 państw gospodarek świata członkowskich , a jej populacja wynosi 493 miliony .
(src)="76"> Palyginimui , Jungtinėse Amerikos Valstijose ir Japonijoje gyvena atitinkamai 299 ir 128 milijonai gyventojų .
(trg)="76"> Dla porównania Stany Zjednoczone i Japonia mają odpowiednio 299 i 128 milionów mieszkańców .
(src)="77"> Pagal bendrąjį vidaus produktą ( BVP ) , kurį išreiškia perkamosios galios paritetai , 2006 m. didžiausia ekonomika buvo Jungtinės Amerikos Valstijos , kurios BVP sudarė 19,7 proc .
(trg)="77"> Jeśli chodzi o produkt krajowy brutto wyrażony w parytecie siły nabywczej , w 2006 r. największą gospodarką były Stany Zjednoczone , na które przypada 19,7% światowego PKB .
(src)="78"> pasaulio BVP .
(trg)="78"> Na drugim miejscu znalazła się strefa euro z 14,3% światowego PKB .
(src)="79"> Po jos sekė euro zona -- 14,3 proc . pasaulio BVP .
(trg)="79"> Udział Japonii wynosił 6,3% .
(src)="80"> Japonijos dalis buvo 6,3 proc . Tuo tarpu atskirų euro zonos šalių dalys buvo gerokai mažesnės : 2006 m. didžiausios ekonomikos BVP sudarė 3,9 proc .
(trg)="80"> Udziały poszczególnych państw strefy euro były znacznie niższe : w 2006 r. najwyższy z nich wynosił 3,9% światowego PKB .
(src)="81"> Ribota priklausomybė nuo Nors euro zonai didelę įtaką gali daryti pasaulio ekonomikos įvykiai , tai , kad užsienio prekybos euro zona yra uždaresnė ekonomika , reiškia , kad užsienio prekių kainų pokyčiai tik ribotai veikia vidaus kainas .
(trg)="81"> Mniejsze uzależnienie od Chociaż zmiany zachodzące w gospodarce globalnej mogą mieć znaczny wpływ handlu zagranicznego na strefę euro , jej mniejsze otwarcie gospodarcze oznacza , że zmiany cen towarów zagranicznych mają tylko ograniczony wpływ na ceny krajowe .
(src)="82"> Tačiau euro zona yra atviresnė negu Jungtinės Amerikos Valstijos ar Japonija .
(trg)="82"> Gospodarka ta jest jednak bardziej otwarta niż gospodarki Stanów Zjednoczonych lub Japonii .
(src)="83"> 2006 m. euro zonos eksportuojamos prekės ir paslaugos sudarė gerokai didesnę BVP dalį ( 21,6 proc . ) 2 negu Jungtinėse Amerikos Valstijose ( 11 proc .
(trg)="83"> W 2006 r. eksport towarów i usług w strefie euro wyrażony jako procent PKB ( 21,6% ) 2 był znacznie wyższy niż w Stanach Zjednoczonych ( 11 %) i Japonii ( 16,8% ) .
(src)="84"> EURO N AUDA Reali bendra rinka prekėms Įkurdama ekonominę ir pinigų sąjungą ( EPS ) , ES žengė svarbų žingsnį ir paslaugoms baigiant kurti vidaus rinką .
(trg)="84"> UE uczyniła Autentyczny wspólny rynek towarów i usług ważny krok w kierunku ostatecznego utworzenia rynku wewnętrznego .
(src)="85"> Dabar vartotojai ir firmos gali lengvai palyginti kainas ir surasti konkurencingiausius tiekėjus euro zonoje . Be to , EPS sudaro sąlygas ekonominiam ir pinigų stabilumui visoje Europoje , kas yra palanku tvariam augimui ir darbo vietų kūrimui , o bendra valiuta padėjo išvengti sukrėtimų , kuriuos sukeldavo staigūs buvusių nacionalinių valiutų kursų svyravimai .
(trg)="85"> Konsumenci i firmy mogą teraz łatwo porównywać ceny i wyszukiwać najbardziej konkurencyjnych dostawców w strefie euro . Ponadto UGW zapewnia stabilne warunki gospodarcze i walutowe w całej Europie , co korzystnie wpływa na zrównoważony wzrost i tworzenie miejsc pracy , a wspólna waluta wyeliminowała zakłócenia spowodowane gwałtownymi zmianami kursów dawnych walut krajowych .
(src)="86"> 2002 m. sausio 1 d. įvedus eurų banknotus ir monetas , palengvėjo keliavimas euro zonoje . Prekių ir paslaugų kainas galima greitai palyginti , o mokėjimus visose šalyse galima atlikti ta pačia valiuta .
(trg)="86"> Wprowadzenie banknotów i monet euro z dniem 1 stycznia 2002 r. ułatwiło podróżowanie w strefie euro , umożliwiając bezpośrednie porównywanie cen zob .
(src)="87"> Žr . žodynėlį 2 Euro zonos rodiklis neapima Kipro ir Maltos duomenų .
(trg)="87"> słowniczek 2 Wartość dla strefy euro nie obejmuje Cypru i Malty . 1.5 W momencie ustanowienia Unii Gospodarczej i Walutowej KO RZYŚCI Z WPROWADZEN IA EURO
(src)="88"> Atsiradus eurui , euro zonoje išnyko išlaidos , susijusios su užsienio valiutų sandoriais ir užsienio valiutų rizika .
(trg)="88"> i dokonywanie płatności w tej samej walucie we wszystkich należących do niej państwach .
(src)="89"> Anksčiau šios išlaidos ir rizika trukdė konkurencijai tarp valstybių . Dėl padidėjusios konkurencijos atsiranda didesnė tikimybė , kad turimi ištekliai bus panaudoti efektyviausiai .
(trg)="89"> Wprowadzenie euro wyeliminowało koszty transakcji walutowych i ryzyko kursowe w strefie euro , które w przeszłości utrudniały międzynarodową konkurencję . Rosnąca konkurencja ułatwia efektywniejsze wykorzystanie dostępnych zasobów .
(src)="90"> Turint bendrą valiutą , daug lengviau priimti investicinius sprendimus , nes valiutų kursų svyravimai nebeturi įtakos tarptautinių investicijų euro zonos viduje grąžai .
(trg)="90"> Przy wspólnej walucie również decyzje inwestycyjne są o wiele łatwiejsze , ponieważ wahania walut nie wpływają już na zwrot z inwestycji w różnych państwach strefy euro .
(src)="91"> Prieš įvedant eurą , finansų rinkos paprastai buvo nacionalinio pobūdžio .
(trg)="91"> Przed wprowadzeniem euro rynki finansowe miały zasadniczo charakter krajowy .
(src)="92"> Tokios finansinės priemonės kaip vyriausybės obligacijos ir akcijos buvo denominuotos nacionaline valiuta . Euro įvedimas buvo pagrindinis žingsnis finansų rinkų integracijos euro zonoje link .
(trg)="92"> Instrumenty finansowe , takie jak obligacje skarbowe i akcje , były denominowane w walutach krajowych . Wprowadzenie euro było ogromnym krokiem w kierunku integracji rynków finansowych w strefie euro i będzie w dalszym ciągu wywierać wpływ na jej gospodarkę .
(src)="93"> Tai ir toliau darys įtaką euro zonos ekonomikos struktūrai . Įvairaus lygio integracijos požymių galima rasti visose finansų struktūros dalyse : -* Euro zonos tarpbankinė pinigų rinka yra visiškai integruota .
(trg)="93"> Dowody integracji można znaleźć , choć w różnym stopniu , we wszystkich częściach struktury finansowej : -* Międzybankowy rynek pieniężny strefy euro jest całkowicie zintegrowany .
(src)="94"> -* Eurais denominuotų obligacijų rinka yra gerai integruota , nesekli ir likvidi bei suteikia daug investavimo ir finansavimo galimybių .
(trg)="94"> -* Rynek obligacji denominowanych w euro jest dobrze zintegrowany , głęboki i płynny , i zapewnia szeroki wybór inwestycji i finansowania .
(src)="95"> -* Į euro zonos akcijų rinką vis dažniau žiūrima kaip į bendrą rinką .
(trg)="95"> strefy euro jest w coraz -* Rynek udziałowych papierów wartościowych większym stopniu postrzegany jako rynek jednolity .
(src)="96"> -* Euro zonos bankai pradėjo atlikti daugiau vidaus ir tarptautinių susijungimų ir įsigijimų .
(trg)="96"> -* Zwiększa się liczba krajowych i transgranicznych fuzji i przejęć pomiędzy bankami w strefie euro .
(src)="97"> Integruotos finansų rinkos gilumas ir kokybė palengvina ekonominio augimo finansavimą , o tuo pačiu ir darbo vietų kūrimą .
(trg)="97"> Głębokość i jakość zintegrowanego rynku finansowego ułatwia finansowanie wzrostu gospodarczego i tym samym tworzenie nowych miejsc pracy .
(src)="98"> Žmonės , priimdami sprendimus dėl santaupų ir investavimo , turi daugiau pasirinkimo galimybių .
(trg)="98"> Ludzie mają większy wybór przy podejmowaniu decyzji dotyczących oszczędności i inwestycji .
(src)="99"> Bendrovės gali naudotis labai didele kapitalo rinka savo verslo finansavimui ir panaudoti naujas finansines priemones , kad apsisaugotų nuo įvairios finansinės rizikos ir pagerintų savo investicijų valdymą . Išnyko išlaidos , susijusios su užsienio valiutų sandoriais ir užsienio valiutų rizika
(trg)="99"> Spółki mają dostęp do bardzo dużego rynku kapitałowego w celu finansowania swojej działalności i mogą korzystać z nowych instrumentów finansowych dla zabezpieczenia się przed różnymi rodzajami ryzyka finansowego i sprawniejszego zarządzania swoimi inwestycjami . Eliminacja ryzyka kursowego i kosztów transakcyjnych
(src)="100"> Finansų rinkų integracija 9
(trg)="100"> 9 Integracja rynków finansowych