<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<document>
  <P id="1">
    <s id="1.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: rdbedsole (Estatu Batuaktik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="2">
    <s id="2.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: SeanMauch (Estatu Batuaktik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="3">
    <s id="3.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: fast46 (Estatu Batuaktik Emakumezkoa)</s>
  </P>
  <P id="4">
    <s id="4.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: migueld (Estatu Batuaktik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="5">
    <s id="5.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: MissyEnglish (Erresuma Batuatik Emakumezkoa)</s>
  </P>
  <P id="6">
    <s id="6.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: ginapaloma (Estatu Batuaktik Emakumezkoa)</s>
  </P>
  <P id="7">
    <s id="7.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: Slick (Estatu Batuaktik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="8">
    <s id="8.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: mightymouse (Estatu Batuaktik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="9">
    <s id="9.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: phibonacci (Estatu Batuaktik Emakumezkoa)</s>
  </P>
  <P id="10">
    <s id="10.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: jl447 (Estatu Batuaktik Emakumezkoa)</s>
  </P>
  <P id="11">
    <s id="11.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: AngloAndy (Erresuma Batuatik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="12">
    <s id="12.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: clarkdavej (Estatu Batuaktik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="13">
    <s id="13.1">- foreign ahoskatzea Ahoskatu duenak: TopQuark (Erresuma Batuatik Gizonezkoa)</s>
  </P>
  <P id="14">
    <s id="14.1">Hobetu dezakezu?</s>
    <s id="14.2">Zure ahoskatzea desberdina da?</s>
    <s id="14.3">Ahoskatu foreign Ingelesan</s>
  </P>
</document><?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<document>
  <P id="1">
    <s id="1.1">Antoine Lavoisier</s>
  </P>
  <P id="2">
    <s id="2.1">Antoine-Laurent de Lavoisier (1743 - 1794) kimikari frantziarra.</s>
    <s id="2.2">Kimika modernoaren sortzailetako bat Robert Boyle, John Dalton eta Jöns Jakob Berzeliusekin batera.</s>
  </P>
  <P id="3">
    <s id="3.1">[aldatu] Bizitza eta heziketa</s>
  </P>
  <P id="4">
    <s id="4.1">Familia aberatseko semea, bost urte bakarrik zituela dirutza handiaren oinordeko bilakatu zen. 1754 eta 1761 artean College Mazarin eskolan ikasi zuen kimika, astronomia eta matematika.</s>
    <s id="4.2">Bere hezkuntzan ilustrazioaren ideiak jaso eta bereganatu zituen. 1761 eta 1763 artean Zuzenbidea ikasi zuen Sorbona unibertsitatean.</s>
    <s id="4.3">Étienne Condillac filosofoaren eraginpean natur zientziak ikasi zituen.</s>
    <s id="4.4">Bere lehen lan zientifikoa 1764an argitaratu zuen, Jean-Étienne Guettard geologoaren laguntzaz. 25 urtekin Frantziako Zientzia-Akademiako kidea bihurtu zen.</s>
  </P>
  <P id="5">
    <s id="5.1">1771an Marie-Anne Pierrette Paulze-rekin ezkondu zen.</s>
    <s id="5.2">Bere emazte eta lankidea izan zenak Joseph Priestley-ren idazkiak eta Richard Kirwan-en &quot;Flogistoaren saiakera&quot; ingeleratik itzuli zituen.</s>
    <s id="5.3">Gainera, Lavoisierren laborategiko tresna zientifikoen irudiak marraztu zituen, bere lanak eta oroit-idazkiak argitaratu zituen, eta etxean kimikari buruzko hitzaldiak antolatzen zituen bere garaiko puntako zientzialariak gonbidatuz.</s>
  </P>
  <P id="6">
    <s id="6.1">[aldatu] Ekarpen zientifikoak</s>
  </P>
  <P id="7">
    <s id="7.1">[aldatu] Errekuntza, gasak eta uraren azterketa</s>
  </P>
  <P id="8">
    <s id="8.1">Lavoisierren lehen ikerketa kimikoak errekuntzari buruzkoak izan ziren.</s>
    <s id="8.2">Esperimentu horiei esker, konbustioan zenbait substantziak oxigenoarekin erreakzionatzen dutela frogatu zuen.</s>
    <s id="8.3">Gas honi &quot;azido sortzaile&quot; izena eman zion, azido guztiak oxigenoa dutela uste baizuen.</s>
    <s id="8.4">Lavoisierrek gas honek metalen herdoilketan eta animalia eta landareen arnasketan duen garrantzia azaldu zuen.</s>
    <s id="8.5">Pierre-Simon Laplace-kin egindako esperimentutan, arnasketa oxigenoz eginiko errekuntza geldoa besterik etzela frogatu zuen.</s>
    <s id="8.6">Aurkikuntza guzti hauek garai hartan onartutako &quot;flogistoaren teoria&quot;ren aurka egiten zuten.</s>
    <s id="8.7">Flogistoa, errekuntzetan askatutako substantzia zela uste zen.</s>
  </P>
  <P id="9">
    <s id="9.1">[aldatu] Masaren kontserbazioa eta estekiometria</s>
  </P>
  <P id="10">
    <s id="10.1">Lavoisierrek egin zituen Kimikaren historiako lehen benetako esperimentu kuantitatiboak.</s>
    <s id="10.2">Erreakzio kimikotan parte hartzen zuten erreaktibo eta produktu-kantitateak zehazki pisatuz, erreakzioaren hasierako eta bukaerako masak berdinak zirela frogatu zuen Lavoisierrek.</s>
    <s id="10.3">Beraz, erreakzioan materiaren egoera edo propietateak aldatzen dira, baina ez bere kantitatea.</s>
    <s id="10.4">Esperimentu hauek Lavoisierrek ezarritako masaren kontserbazio-legea finkatu zuten [2]. 1784an, Mikhail Lomonosov-ek (1711-1765) antzeko proposamena aurkeztu zuen Lavoisierrek baino lehenago, baina ez zuen izan halako oihartzuna.</s>
    <s id="10.5">Horretaz gain, Lavoisierren estekiometriaren legearen aitzindari izan ziren ikertzaileen artean, Joseph Black (1728-1799), Henry Cavendish (1731-1810) eta Jean Rey (1583-1645) aipa daitezke.</s>
  </P>
  <P id="11">
    <s id="11.1">[aldatu] Nomenklatura eta Kimika Analitikoa</s>
  </P>
  <P id="12">
    <s id="12.1">[aldatu] Ikus, gainera</s>
  </P>