# el/Voltaire-Candide.xml.gz
# hu/Voltaire-Candide.xml.gz
(src)="s1"> Source : Project Gutenberg
(trg)="s1"> Source : mek.oszk.huTranslation : Kemény Gábor
(src)="s2"> Ο ΑΓΑΘΟΥΛΗΣ ( CANDIDE )
(trg)="s2"> CANDIDE
(src)="s3"> ΒΟΛΤΑΙΡΟΥ
(trg)="s3"> VOLTAIRE
(src)="s4"> ΚΕΦΑΛΑΙΟ I. & Πώς ο Αγαθούλης ανατράφηκε σ ' έναν ωραίον πύργο και πώς διώχτηκε απ ' εκεί . &
(trg)="s4.0"> ELSŐ FEJEZET .
(trg)="s4.1"> Hogyan nevelték Candide-ot egy gyönyörü kastélyban és hogyan kergették ki onnan .
(src)="s5"> Ζούσε στη Βεστφαλία , στον πύργο του κυρίου βαρώνου Τούντερ-τεν- τρονκ , ένας νέος , που η φύση τούχε δώσει το μαλακώτερο χαρακτήρα .
(trg)="s5"> Westphaliában , Thunder-ten-tronckh báró ur kastélyában élt egy fiatal ember , kit a természet a legszelidebb erkölcsökkel áldott meg .
(src)="s6.0"> Η φυσιογνωμία του φανέρωνε την ψυχή του .
(trg)="s6.0"> Arcvonásai hiven tükrözték vissza jóságos lelkét .
(src)="s6.1"> Η κρίσις του ήτανε πολύ σωστή και το πνεύμα του πολύ απλό : γι ' αυτόν το λόγο , νομίζω , τον ωνόμασαν Αγαθούλη .
(trg)="s6.1"> Elég józan itélőképessége a legegyszerübb szellemmel párosult , és ugy hiszem ezért nevezték Candide-nak .
(src)="s7"> Οι παλιοί υπηρέτες του σπιτιού είχαν την υποψία , πως ήτανε γυιός της αδελφής του κυρίου βαρώνου κ ' ενός τιμίου ευπατρίδη από τα περίχωρα , που η δεσποινίς αυτή δε δέχτηκε ποτές να τον παντρευτή , γιατί , δε μπορούσε να δείξει περισσότερες από εβδομήντα μια γεννιές , ενώ το υπόλοιπο του γεννεαλογικού του δένδρου χανότανε μέσα στο αίσχος του χρόνου .
(trg)="s7"> A ház régi cselédei ugy sejtették , hogy Candide a báró ur nővérének és egy környékbeli derék és tisztességes nemesnek a fia , akihez a kisasszony semmikép sem akart feleségül menni , mert a szerencsétlen férfi csak hetvenegy családfát tudott felmutatni s családfájának többi ágazatát elpusztitották az idő viharai .
(src)="s8.0"> Ο κύριος βαρώνος ήταν ένας από τους δυνατώτερους άρχοντες της Βεστφαλίας , γιατί ο πύργος του είχε πόρτα και παράθυρα .
(src)="s8.1"> Μάλιστα η μεγάλη του σάλα ήταν στολισμένη με χαλιά .
(trg)="s8"> A báró ur Westphalia leghatalmasabb urai közé számitott , mert kastélyának egy kapuja és néhány ablaka volt ; sőt a nagy termet még szőnyeg is ékesitette .
(src)="s9.0"> Όλα τα φυλακόσκυλλά τους τα μεταχειριζότανε σε ώρα ανάγκης , για κυνήγι .
(src)="s9.1"> Οι σταυλίτες του ήσαν και κυνηγοί του .
(src)="s9.2"> Ο εφημέριος του χωριού ήταν ο ιδιαίτερος του παππάς .
(trg)="s9"> Házőrző komondorai szükség esetén kopófalkául szolgáltak ; lovászai egyben vadászai is voltak , a falu vikáriusa volt egyszersmind a nagy alamizsna-osztogató ; mindnyájan nagyméltóságodnak szólitották és nevettek az elmésségein .
(src)="s10"> Τον ωνόμαζαν όλοι Αφέντη και γελούσαν , όταν διηγότανε καμιά ιστορία !
(trg)="s10"> A báróné asszony , ki körülbelül háromszázötven fontot nyomott , már ennek révén is nagy tekintélynek örvendett és még tiszteletre-méltóbbá tette őt az a méltóságos magatartás , mivel a ház ügyeit igazgatta .
(src)="s11.0"> Η κυρία βαρωνέσσα , που ζύγιαζε πάνω-κάτω τριακόσιες πενήντα λίτρες , είχε γι ' αυτό τη γενικήν εχτίμηση και δεχότανε τον κόσμο με αξιοπρέπεια , που την έκαμνε ακόμα πιο επιβλητική .
(trg)="s11.0"> Leánya , Kunigunda , tizenhét éves , üde arcu , élénk , telt idomu , kivánatos leány volt .
(src)="s11.1"> Η κόρη της η Κυνεγόνδη , ηλικίας δεκαεπτά χρονών , ήτανε ροδοκόκκινη , δροσάτη , παχουλή , ορεχτική .
(trg)="s11.1"> A báró fia pedig minden tekintetben méltónak látszott atyjához .
(src)="s12"> Ο γυιός του βαρώνου φαινότανε σε όλα άξιος του πατέρα του .
(trg)="s12"> Pangloss , a házi tanitó valóságos orákuluma volt a családnak és a kis Candide korához és jelleméhez illő lelkesedéssel hallgatta tanitásait .
(src)="s13"> Ο καθηγητής Παγγλώσσης ήτανε το μαντείο του σπιτιού κι ' ο μικρός Αγαθούλης άκουε τη διδασκαλία του μ ' όλη την καλή πίστη της ηλικίας του και του χαρακτήρα του .
(trg)="s13"> Pangloss a metafizikai-theologiai-kozmolo-nigologiát tanitotta .
(src)="s14.0"> Ο Παγγλώσσης δίδασκε τη μεταφυσικό-θεολογο-κοσμολογο-μηδαμινολογία .
(src)="s14.1"> Απόδειχνε θαυμάσια , πως δεν υπάρχει αποτέλεσμα χωρίς αιτία και πως σ ' αυτόν τον κόσμο , τον καλύτερον απ ' όλους , ο πύργος του Άρχοντα βαρώνου ήταν ο ωραιότερος απ ' όλους τους πύργους κ ' η κυρία η καλύτερη απ ' όλες τις βαρωνέσσες .
(trg)="s14"> Bámulatra méltóan be tudta bizonyitani , hogy semmiféle hatás nincs ok nélkül és hogy ebben az elképzelhető legjobb világban a báró ur őméltóságának kastélya minden kastélyok közt a legszebb , valamint hogy az összes bárónők között is legjobb a méltóságos asszony .
(src)="s16.0"> — Είναι αποδειγμένο , έλεγε , πως τα πράγματα δε μπορούν νάναι αλλιώς , διότι , αφού όλα έγιναν για κάπιο σκοπό , όλα αναγκαστικά έγιναν για τον καλύτερο σκοπό .
(src)="s16.1"> Παρατηρήστε καλά , πως οι μύτες έγιναν για να φορούν γυαλιά · κ ' έτσι έχομε γυαλιά .
(src)="s16.2"> Τα πόδια είναι ολοφάνερα , κανωμένα για να φορούν παπούτσα , κ ' έτσι έχουμε παπούτσα .
(src)="s16.3"> Οι πέτρες επλάσθηκαν για να πελεκιούνται και για να κάμνομε πύργους · έτσι ο Αφέντης έχει ένα υπερβολικά ωραίον πύργο : ο μεγαλύτερος βαρώνος της επαρχίας οφείλει νάχει την καλύτερη κατσίκα · και επειδή τα γουρούνια έγειναν για να τρώγονται , τρώμε χοιρινό κρέας όλον το χρόνο .
(trg)="s16"> Ne feledjük el , hogy például az orr a pápaszem hordására való és hát ime - van is pápaszemünk ; a lábak szemmel láthatólag arra teremttettek , hogy csizmát huzzunk rájuk , és viselünk is csizmát ; a kövek azért vannak , hogy megfaragván kastélyokat épitsünk belőlük , és lám a méltóságos báró urnak valóban gyönyörü kastélya van ; a vidék legelső báróját a legszebb lakás illeti meg ; a disznó arra való , hogy megegyük és esszük is egész éven át ; mindezeknek következéseképen : aki azt állitotta , hogy minden jól van a világon , ostobaságot beszélt , azt kellett volna mondania , hogy minden a legjobban van . «
(src)="s17.0"> Συνεπώς , εκείνοι , που παραδέχονται , πως όλα είναι καλά , είπαν μια ανοησία · έπρεπε να πουν , πως όλα είναι καλύτερα !
(src)="s17.1"> Ο Αγαθούλης άκουε προσεχτικά και πίστευε αθωότατα .
(trg)="s17"> Candide figyelmesen hallgatta őt és ártatlanul hitt e tanitásoknak ; mert Kunigunda kisasszonyt elragadóan szépnek találta , habár sohasem volt bátorsága ezt néki bevallani .
(src)="s18"> Γιατί έβρισκε τη δεσποινίδα Κυνεγόνδη εξαιρετικά όμορφη , αν και δεν έλαβε ποτέ το θάρος να της το πη .
(trg)="s18"> Meggyőződése szerint azon boldogság után , hogy valaki Thunder-ten-tronckh bárónak születik , a boldogság következő foka Kunigunda kisasszonynak lenni ; a harmadik : őt mindennap láthatni , a negyedik : Pangloss mestert hallgatni , ki a környéknek s ebből kifolyólag az egész világnak legnagyobb filozófusa .
(src)="s19"> Έφτανε στο συμπέρασμα , πως μετά την ευτυχία νάχει κανείς γεννηθή βαρώνος του Τούντερ-τεν-τρονκ , ο δεύτερος βαθμός της ευτυχίας ήτανε να υπάρχει η δεσποινίς Κυνεγόνδη · ο τρίτος να τη βλέπει καθημερινά · και ο τέταρτος ν ' ακούει τον Διδάσκαλο Παγγλώσση , τον μεγαλύτερο φιλόσοφο της επαρχίας και συνεπώς όλης της Γης !
(trg)="s19"> Midőn Kunigunda egy napon a kastély előtt sétált , azon a kis befásitott helyen , melyet parknak neveztek , a lombok között Pangloss doktort pillantotta meg , amint épen kisérleti fizikából adott órát az édes anyja szobaleányának , egy szép és fogékony kis barna teremtésnek .
(src)="s20.0"> Μια μέρα , η δεσποινίς Κυνεγόνδη , περιδιαβάζοντας κοντά στο παλάτι , μέσα στο μικρό δάσος που τ ' ωνομάζανε πάρκο , είδε μέσα σε κάτι χαμόκλαδα τον δόχτορα Παγγλώσση , που έδινε ένα μάθημα φυσικής πειραματικής στην καμαριέρα της μητέρας της , μια μικρούλα μελαχροινή και πολύ καλόβολη .
(src)="s20.1"> Και καθώς η δεσποινίς Κυνεγόνδη είχε μεγάλη κλίση για τις επιστήμες , παρατηρούσε χωρίς ν ' ανασαίνει τα δευτερωμένα πειράματα , στα οποία βρέθηκε θεατής .
(trg)="s20"> Mivelhogy Kunigunda kisasszony különösen érdeklődött a tudományok iránt , lélegzetét visszafojtva figyelte a többször megismételt kisérleteket , melyeknek véletlenül tanuja lett ; világosan látta a doktor részéről az elegendő indokot , a hatásokat meg az okokat , és nagy izgatottsággal , tudni vágyással telten tért vissza , és eszébe ötlött , hogy ő is szolgálhatna elegendő indokul Candide-nak vagy Candide őneki .
(src)="s21.0"> Είδε καθαρά τον αποχρώντα λόγο του δόχτορα , τις αιτίες και τ ' αποτελέσματα , κ ' επέστρεψε όλη ταραγμένη , όλη σκεφτική , όλη γεμάτη από την επιθυμία να γίνει σοφή , συλλογιζόμενη πως μπορούσε πολύ καλά να γίνει κι ' αυτή ο αποχρών λόγος του νεαρού Αγαθούλη , όπως κι ' αυτός δικός της .
(src)="s21.1"> Γυρίζοντας στο παλάτι συνάντησε τον Αγαθούλη και κοκκίνισε .
(trg)="s21.0"> A kastélyba visszatérve találkozott Candide-dal és elpirult ; Candide szintén piros lett .
(trg)="s21.1"> Kunigunda elfogódott hangon köszöntötte őt és Candide beszélt hozzá anélkül , hogy tudná , mit mond .
(src)="s22.0"> Ο Αγαθούλης κοκκίνισε κι ' αυτός .
(src)="s22.1"> Τον καλημέρισε με μια φωνή κομμένη .
(src)="s22.2"> Ο Αγαθούλης της μίλησε χωρίς να ξέρει τι έλεγε .
(src)="s22.3"> Την άλλη μέρα , μετά το δείπνο , καθώς βγαίνανε από την τραπεζαρία , η Κυνεγόνδη και ο Αγαθούλης βρεθήκανε πίσω από ένα παραβάν η Κυνεγόνδη άφησε να της πέση το μαντήλι , ο Αγαθούλης το σήκωσε · εκείνη τούπιασε το χέρι αθώα , ο νέος φίλησε αθώα το χέρι της νεαράς δεσποινίδος με μια ζωηρότητα , ένα αίσθημα , μια χάρη ολότελα ξεχωριστή · τα στόματά τους συναντήθηκαν , τα μάτια τους εφλογίστηκαν , τα πόδια τους τρεμουλιάσανε , τα χέρια τους παραστράτησαν .
(trg)="s22"> Másnap vacsora után , amint asztalt bontottak , Kunigunda és Candide találkoztak egy spanyol-fal mögött ; a leány leejtette zsebkendőjét , Candide felemelte ; Kunigunda egészen ártatlanul megfogta az ifjú kezét , a fiatal ember szintén ártatlanul , de mégis különös izgatottsággal , érzéssel és kimondhatlan bájjal kezet csókolt a fiatal lánynak ; ajkaik találkoztak , szemükben tüz villant meg , térdeik megremegtek és kezük el-el tévelygett .
(src)="s23"> Ο Κύριος βαρώνος του Τούντκρ-τεν-τρονκ πέρασε πλάι από το παραβάν , και βλέποντας αυτήν την αιτία κι ' αυτό το αποτέλεσμα , έδιωξε τον Αγαθούλη από τον πύργο με δυνατές κλωτσιές στον πισινό · η Κυνεγόνδη λιποθύμησε · μόλις συνήλθε μπατσίστηκε από την κυρία βαρωνέσσα : και όλα έγιναν θλιβερά μέσα στο ωραιότερο και ευχαριστότερο παλάτι , που ήταν δυνατό να υπάρξη .
(trg)="s23"> Thunder-ten-tronckh báró ur történetesen a spanyol-fal mellett haladt el s látván ezt az okot és okozatot , Candide-ot szapora farba-rugások közepette kikergette a kastélyából ; Kunigunda elájult ; mikor pedig magához tért , a báróné-asszony alaposan felpofozta ; és igy minden fejtetőre állott ebben a lehető legszebb és legkellemesebb kastélyban .
(src)="s24"> ΚΕΦΑΛΑΙΟ II . & Τι έπαθε ο Αγαθούλης με τους Βουλγάρους . &
(trg)="s24.0"> MÁSODIK FEJEZET .
(trg)="s24.1"> Mi történt Candide-dal a bolgárok között ?
(src)="s25.0"> Ο Αγαθούλης , διωγμένος από τον επίγειο παράδεισο , περπάτησε πολύν καιρό χωρίς να ξέρει για πού , κλαίοντας , σηκώνοντας τα μάτια του στον ουρανό , στρέφοντας τα συχνά προς τ ' ωραιότερο των παλατιών , που είχε μέσα του την ωραιότερη από τις βαρωνέσσες .
(src)="s25.1"> Κοιμήθηκε νηστικός μέσα στους αγρούς ανάμεσα σε δυο αυλάκια · το χιόνι έπεφτε σε μεγάλες τουλούπες .
(trg)="s25.0"> Kiüzve a földi paradicsomból , sokáig mendegélt Candide anélkül , hogy tudná hova .
(trg)="s25.1"> Sokat sirt , tekintetét az égre emelve és gyakran visszanézett az elképzelhető legszebb kastély felé , mely a báróleányok legbájosabbikát rejtette magába ; vacsora nélkül a szabad ég alatt feküdt le , a szántóföld két barázdája közé .
(src)="s26"> Ο Αγαθούλης καταμουσκεμένος , εσύρθηκε την άλλη μέρα προς την γειτονική πόλη Βαλντμπεργ-κοφφ-τραρμπει-ντικντόρφφ , απένταρος , πεθαμένος από πείνα και κούραση .
(trg)="s26"> Nagy pelyhekben hullt a hó és Candide másnap teljesen átázva vonszolta magát a közeli városba , melyet Valdberghoff-trarbh-dik-dorffnak hivnak ; nem volt egy garasa sem s majd eldőlt az éhségtől meg fáradtságtól .
(src)="s27"> Σταμάτησε θλιβερά στην πόρτα μιας ταβέρνας .
(trg)="s27"> Szomoruan állt meg egy kocsma ajtajában .
(src)="s28.0"> Δυο άνθρωποι , ντυμένοι γαλάζια , τον παρατήρησαν : — Σύντροφε , λέγει ο ένας , να ένας νέος πολύ καλοφκιασμένος και που έχει το απαιτούμενο ανάστημα .
(src)="s28.1"> Προχώρησαν προς τον Αγαθούλη και τον πήραν να δειπνήση με πολλήν ευγένεια .
(trg)="s28"> Két , sötétkék ruhába öltözött ember vette őt szemügyre : » Pajtás , mondá az egyik , nézd milyen szép szál legény ez . « Közel mentek Candide-hoz és nagyon barátságosan meghivták őt vacsorára .
(src)="s29"> — Κύριοι , τους είπε ο Αγαθούλης με γοητευτική μετριοφροσύνη , μου κάμνετε πολλή τιμή , μα δεν έχω να πληρώσω το ρεφενέ μου .
(trg)="s29"> » Uraim , mondá nekik Candide bájos szerénységgel , igazán nagyon megtiszteltek , de nincs miből fizessem a költséget .
(src)="s30.0"> — Α ! κύριε , του είπε ο ένας από τους γαλάζιους , οι άνθρωποι του δικού σου αναστήματος και της δικιάς σου αξίας δεν πληρώνουν ποτές τίποτε .
(src)="s30.1"> Δεν είσασθε ψηλός πέντε πόδια και πέντε δάχτυλα ;
(trg)="s30"> - Oh , uram ! mondá a kékruhások egyike , ilyen szép külsejű és ily érdemes egyének nálunk sohase szoktak fizetni ; mert nem elég-e , hogy öt láb öt hüvelyk magas vagy ?
(src)="s31"> — Μάλιστα , κύριοι , αυτό είναι το ανάστημά μου , είπε κάμνοντας μίαν υπόκλιση .
(trg)="s31"> Csakugyan uraim , ez a magasságom , mondá meghajolva .
(src)="s32.0"> — Α !
(src)="s32.1"> Κύριε , καθήστε στο τραπέζι · όχι μονάχα θα πληρώσουμε για σας , μα δε θα δεχτούμε ποτές ένας άνθρωπος σαν και σας να μην έχει χρήματα .
(src)="s32.2"> Οι άνθρωποι είναι κανωμένοι ν ' αλληλοβοηθιούνται .
(trg)="s32"> Ülj le komám az asztalhoz ; nem csak a fizetéstől mentünk fel , de azt sem fogjuk tűrni , hogy ilyen fickó pénz szűkében legyen ; hiszen az embereknek mindenkor segiteniök kell egymást .
(src)="s33"> — Έχετε δίκαιο , είπεν ο Αγαθούλης · αυτό μούλεγε πάντα ο κύριος Παγγλώσσης και παρατηρώ καλά , πως όλα είναι άριστα .
(trg)="s33"> Igazatok van , felelé Candide , Pangloss ur is mindég ezt mondta s én magam is belátom , hogy minden a legjobban van berendezve ezen a világon . «
(src)="s34.0"> Τον παρακάλεσαν να δεχτή λίγα σκούδα .
(src)="s34.1"> Τα παίρνει και κάνει να δώσει απόδειξη , αλλά κείνοι δεν το επιτρέπουν και κάθουνται στο τραπέζι .
(trg)="s34"> Kérik , hogy fogadjon el néhány tallért ; Candide elfogadja s nyugtát akar róla adni , de azok leintik , s asztalhoz ülnek .
(src)="s35"> — Δεν αγαπάτε τρυφερά ..... ;
(trg)="s35"> » Nagyon szereted ... ?
(src)="s36"> — Ω ! ναι , απάντησε , αγαπώ τρυφερά τη δεσποινίδα Κυνεγόνδη .
(trg)="s36"> Oh igen , felelte , nagyon szeretem Kunigunda kisasszonyt .
(src)="s37"> — Όχι , είπε ο ένας από τους κυρίους , σας ρωτούμε , αν αγαπάτε τρυφερά τον βασιλέα των Βουλγάρων .
(trg)="s37"> Nem róla van szó , mondá az egyik kékruhás , azt kérdezzük , hogy nagyon szereted-é a bolgár királyt ?
(src)="s38"> — Καθόλου , απάντησε κείνος , γιατί δεν τον είδα ποτέ !
(trg)="s38"> Dehogy szeretem , hiszen sohasem láttam .
(src)="s39"> — Πώς ! είναι ο πιο χαριτωμένος από τους βασιλιάδες και πρέπει να πιούμε στην υγειά του .
(trg)="s39"> Ugyan ne mondd , pedig ő a legszeretetreméltóbb király , igyunk az egészségére .
(src)="s40.0"> — Ω ! με πολλήν ευχαρίστησι , κύριοι .
(src)="s40.1"> Και ήπιε .
(trg)="s40"> Kész örömmel , Uraim ! « És ivott .
(src)="s41"> — Αυτό φτάνει , του είπαν , ιδού εσείς στήριγμα , υπερασπιστής , ήρως των βουλγάρων !
(trg)="s41"> » Mostmár rendben vagyunk , mondták neki , e pillanattól fogva támasza , fenntartója , védője és hőse lettél a bolgár népnek ; megalapoztad szerencsédet és biztositva van dicsőséged . «
(src)="s42.0"> Εκάματε την τύχη σας και εξασφαλίσατε τη δόξα σας .
(src)="s42.1"> Του βάζουν αμέσως τα σίδερα στα πόδια και τον πάνε στο σύνταγμα .
(trg)="s42.0"> Nyomban bilincsbe is verik lábait és igy hurcolják a hadseregbe .
(src)="s42.2"> Τον βάζουν να κλίνη δεξιά , αριστερά , να βγάζη την τουφεκόβεργα , να ξαναβάζη την τουφεκόβεργα , να πέφτη πρηνηδόν , να πυροβολή , να περπατή γρήγορα και του δίνουν τριάντα ξυλιές · την επομένη κάμνει την άσκηση του κάπως λιγώτερο άσκημα και τρώει μόνο είκοσι ξυλιές · τη μεθεπομένη του δίνουν μόνο δέκα και θεωρείται από τους συντρόφους του ως θαύμα .
(trg)="s42.1"> Ott rászoktatják , hogy jobbra-át , balra-át , vállhoz a puskát , lábhoz a puskát , célozz , lőjj , lépést szaporázz - s végül harmincat kap a fenekére ; másnap már jobban végzi a gyakorlatot és csak huszat kap ; a következő napon már csak tizet adnak neki és pajtásai ugy nézik , mint valami csodát .
(src)="s43"> Ο Αγαθούλης τάχε χάσει και δεν καταλάβαινε καθόλου πως ήτανε ήρωας .
(trg)="s43"> Candide nagyon elcsodálkozott a történteken és még nem igen értette , hogyan lett hőssé .
(src)="s44"> Ένα ωραίο ανοιξιάτικο πρωί αποφάσισε να πάει να περπατήση , βαδίζοντας ολόισα μπροστά του , και πιστεύοντας πως ήτανε προνόμιο του ανθρωπίνου γένους , καθώς και του ζωικού , να μεταχειρίζονται τα πόδια τους , όπως τους αρέσει .
(trg)="s44"> Egy szép tavaszi napon sétára határozta magát s mindég egyenesen előre ment , mert meg volt róla győződve , hogy lábaiknak kedvök szerint való használata ép oly kiváltsága az emberi , mint az állati nemnek .
(src)="s45.0"> Δεν είχε κάμει δυο λεύγες και να τέσσερις άλλοι ήρωες έξ ποδιών ύψους τον πλησιάζουν , τον δένουν και τον πάνε σε μια φυλακή .
(trg)="s45.0"> Ám alig tett meg két mértföldet , midőn négy másik , hat láb magas hős utolérte , megkötözte , elhurcolta és tömlöcbevetette .
(src)="s45.1"> Τον ρωτήσανε δικαστικά τι προτιμούσε καλύτερα : να ραβδισθή τριανταέξ φορές από όλο το σύνταγμα ή να δεχθή με μιας δώδεκα μολυβένιες σφαίρες στο κρανίο .
(trg)="s45.1"> A törvény előirásához hiven megkérdezték , mit szeretne jobban : hogy harminchatszor megvesszőzze az egész hadsereg , vagy hogy egyszerre tizenkét ólomgolyót röpitsenek a koponyájába .
(src)="s46.0"> Μάταια είπε , πως οι θελήσεις είναι ελεύθερες και πως δεν ήθελε ούτε τόνα ούτε τάλλο · έπρεπε να διαλέξη · αποφάσισε εν ονόματι του θείου δώρου , που ονομάζουν ελευθερία , να ραβδισθή τριανταέξ φορές και έφαγε τις δυο .
(src)="s46.1"> Το σύνταγμα είχε δυο χιλιάδες άντρες .
(trg)="s46"> Hiába hangoztatta Candide az akarat szabadságát és hogy sem az egyikből sem a másikból nem kér : választania kellett ; végül a szabad akaratnak nevezett isteni adomány dicsőségére elhatározta , hogy kiteszi magát harminchatszor a vesszőfutásnak ; kétszer ki is állotta a próbát .
(src)="s47"> Έφαγε λοιπόν τέσσερις χιλιάδες ξυλιές , που απ ' το σβέρκο ως τον πισινό του ξεγύμνωσαν όλα τα ποντίκια και τα νεύρα .
(trg)="s47"> Mivel pedig a hadsereg kétezer emberből állott , ez négyezer ütést jelentett számára , amik nyakszirtjétől faráig záporként hullottak rá .
(src)="s48.0"> Ενώ ετοιμαζόντανε ν ' αρχίσουν την τρίτη βόλτα , ο Αγαθούλης μη βαστάνοντας πια , ζήτησε ως χάρη να ευαρεστηθούν να λάβουν την καλωσύνη να του τινάξουν τα μυαλά · του κάμανε αυτό το χατήρι · του δένουν τα μάτια · τον βάζουν να γονατίση .
(trg)="s48.0"> Mikor a harmadik futásra került volna a sor , Candide ugy érezte , hogy ezt már nem birja ki s azt a kegyet kérte , legyenek oly irgalmasak s zuzzák szét a fejét .
(trg)="s48.1"> Hajlandók voltak ezt a kegyet megadni ; szemeit bekötözik , letérdepeltetik .
(src)="s48.1"> Αυτήν τη στιγμή περνά ο βασιλιάς των Βουλγάρων και πληροφορείται το έγκλημα του καταδίκου : κι ' όπως αυτός ο βασιλιάς ήτανε μεγαλοφυής , κατάλαβε , απ ' ό , τι του είπεν ο Αγαθούλης , πως ήταν ένας νεαρός μεταφυσικός , που αγνοούσε ολότελα τα πράγματα του κόσμου τούτου και του έδωσε χάρη με μια καλοκαγαθία , που θα υμνείται σ ' όλες τις εφημερίδες και σ ' όλους τους αιώνες .
(trg)="s48.2"> E pillanatban megjelenik a bolgár király és érdeklődik az elitélt büne felől .
(trg)="s48.3"> Mivel pedig a királynak éles elméje volt , mindabból amit Candide-ról hallott , megértette , hogy itt egy fiatal metafizikussal áll szemben , ki nagyon tájékozatlan az igazi élet dolgaiban és szelid jóindulattal megkegyelmezett neki s irgalmas szivét minden ujságban s még a késő századokban is dicsérettel fogják emlegetni .
(src)="s49"> Ένας γέρος χειρούργος εγιάτρεψε τον Αγαθούλη σε τρεις βδομάδες με μαλαχτικά διδαγμένα από το Διοσκορίδη .
(trg)="s49"> Egy derék felcser három hét alatt meggyógyitá Candide-ot a Dioszkoridesz ajánlotta orvosszerekkel .
(src)="s50"> Είχε τώρα λιγάκι δέρμα και μπορούσε να περπατή , όταν ο βασιλιάς των Βουλγάρων κήρυξε πόλεμο στο βασιλιά των Αβάρων .
(trg)="s50"> Már egy kissé behegedtek sebei és már járni is tudott , midőn a bolgár király háborut inditott az arab király ellen .
(src)="s51"> ΚΕΦΑΛΑΙΟ III . & Πώς ο Αγαθούλης έφυγε από τους Βουλγάρους και τι απόγινε &
(trg)="s51.0"> HARMADIK FEJEZET .
(trg)="s51.1"> Hogyan szabadult meg Candide a bolgároktól és mily sorsra jutott ?
(src)="s52.0"> Τίποτε δεν ήτανε τόσο ωραίο , τόσο ευκίνητο , τόσο καλά συνταγμένο σαν τα δυο εχθρικά στρατεύματα .
(src)="s52.1"> Οι τρομπέτες , τα φλάουτα , τα όμποα , τα τούμπανα , τα κανόνια αποτελούσαν μιαν αρμονία , που παρόμοια δεν υπήρξε ποτέ στην Κόλαση .
(src)="s52.2"> Τα κανόνια πρώτα-πρώτα ρίξανε κάτου έξη σχεδόν χιλιάδες από κάθε μεριά .
(trg)="s52"> Sehol a világon nem volt oly pompás , fürge , ragyogó és jól fegyelmezett hadsereg , mint ez a kettő : a sípok , dobok , harci trombiták , ágyuk oly harmóniában voltak , amilyen még a pokolban sincs soha .
(src)="s53.0"> Έπειτα τα ομαδικά πυρά απάλλαξαν τον καλύτερο των κόσμων από ενιά ως δέκα χιλιάδες κατεργαρέους , που του λέρωναν την επιφάνεια .
(src)="s53.1"> Η ξιφολόγχη έγινε επίσης ο αποχρών λόγος του θανάτου μερικών χιλιάδων ανθρώπων .
(trg)="s53"> Először az ágyuk söpörtek el körülbelül hatezer embert mindkét részről ; azután a muskétások szabaditották meg ezt a legjobb világot vagy kilenc-tizezer bitangtól , akik rontották itt a levegőt ; a szurony is elegendő oka volt néhány ezer ember halálának .
(src)="s54"> Το όλον μπορούσε πολύ καλά να λογαριαστή σε καμιά τριανταριά χιλιάδες ψυχές .
(trg)="s54"> Az áldozatok száma jóval tulhaladhatta a harmincezret .
(src)="s55"> Ο Αγαθούλης , που έτρεμε σαν φιλοσοφος , κρύφτηκε όσο μπορούσε καλύτερα κατά τη διάρκεια αυτού του ηρωικού μακελλιού .
(trg)="s55"> Candide , aki ugy reszketett , mint egy filozófushoz illik , a legjobb képessége szerint elrejtőzködött a hősi mészárlás alatt .
(src)="s56"> Τέλος , ενώ οι δυο βασιλιάδες έκαναν δοξολογίες , καθένας στο στρατόπεδό του αποφάσισε να πάη σ ' άλλον τόπο να φιλοσοφή για τις αιτίες και τ ' αποτελέσματα .
(trg)="s56"> Végül , mialatt a két ellenséges király , kiki a maga táborában , a Te Deum-ot énekeltette , Candide arra határozta magát , hogy máshova megy elmélkedni az okok és okozatok felől .
(src)="s57.0"> Πέρασε πάνω από τους σωρούς των σκοτωμένων και κείνων που ξεψυχούσαν κ ' έφτασε πρώτα σ ' ένα γειτονικό χωριό .
(src)="s57.1"> Ολόκληρο ήτανε στάχτη .
(src)="s57.2"> Ήταν ένα χωρίο αβαρικό , που οι Βούλγαροι τόχαν κάψει , σύμφωνα με τους νομούς του δημοσίου δικαίου .
(src)="s57.3"> Εδώ γέροι κατατρύπιοι από σφαίρες , έβλεπαν να πεθαίνουν οι σφαγμένες γυναίκες τους , βαστώντας τα παιδιά τους στα ματωμένα τους βυζιά · εκεί κορίτσια ξεκοιλιασμένα , αφού ικανοποίησαν τις φυσικές ανάγκες μερικών ηρώων , ξεψυχούσαν · άλλοι μισοκαμμένοι φώναζαν να τους αποτελειώσουν σκοτώνοντάς τους .
(src)="s57.4"> Μυαλά ήτανε σκορπισμένα απάνω στη γη πλάι σε κομμένα χέρια και πόδια .
(trg)="s57"> Keresztülvergődött a halottak és haldoklók tömegén és igy jutott el egy szomszédos faluba ; porrá volt hamvasztva a helység : arab falu volt ez , melyet a bolgárok a nemzetközi jog törvényeihez hiven felégettek ; itt ütésektől elsanyargatott aggastyánok látták haldokolni a legyilkolt asszonyokat , kik gyermekeiket vérző emlőikhez szoriták ; amott felkoncolt hajadonok hallatták utolsó sóhajtásaikat , miután néhány hős kielégitette rajtuk természetes vágyát ; mások , kik félig megégtek , keservesen jajgatva kérték , hogy adják meg nekik a kegyelemdöfést ; levágott karok és lábak között kiloccsant agyvelők hevertek szerte a földön .
(src)="s58"> Ο Αγαθούλης τόσκασε όσο μπορούσε γρηγορώτερα σ ' ένα άλλο χωριό : αυτό ήτανε Βουλγαρικό και οι Άβαροι ήρωες τόχαν περιποιηθή με τον ίδιο τρόπο .
(trg)="s58"> Candide , amily gyorsan csak tudott , egy másik faluba menekült : ez a bolgároké volt s az arab hősök hasonlóképen bántak el vele .
(src)="s59"> Ο Αγαθούλης πάντα βαδίζοντας πάνω σε μέλη , που σπάραζαν ή ανάμεσα σε ρημάδια , έφτασε τέλος , όξω από το θέατρο του πολέμου , έχοντας μερικά τρόφιμα μέσα στο δισάκκι του και μη ξεχνώντας ποτέ τη δεσποινίδα Κυνεγόνδη .
(trg)="s59"> Haldokló roncsok közt járva és romok közt bukdácsolva , végre kijutott Candide a háboru szinteréről ; tarisznyájában volt még egy kevés élelmiszer és Kunigunda kisasszonyt még egy pillanatra sem feledte el .
(src)="s60"> Τα τρόφιμα του τέλειωσαν γρήγορα , όταν έφτασε στην Ολλανδία · αλλ ' έχοντας ακουσμένα πως όλος εδώ ο κόσμος ήτανε πλούσιος και καλοί χριστιανοί , δεν αμφέβαλλε πως θα τον μεταχειριζοντανε τόσο καλά , όσο στον πύργο του κυρίου βαρώνου πριν διωχτή για τα ωραία μάτια της δεσποινίδας Κυνεγόνδης .
(trg)="s60"> Mire Hollandiába érkezett , elfogyott az ennivalója , de mivel hallotta , hogy ebben a boldog országban mindenki gazdag és keresztény , nem kételkedett abban , hogy ép oly jól fognak vele bánni , mint a báró ur kastélyában , mielőtt Kunigunda kisasszony szép szemei miatt kiüzték onnan .
(src)="s61.0"> Ζήτησε ελεημοσύνη από πολλά σοβαρά προσώπατα , μα όλοι του απαντούσαν , πως αν εξακολουθούσε να κάμνη αυτό το επάγγελμα , θα τον κλείνανε σε κανένα σωφρονιστήριο για να μάθη να δουλεύη .
(src)="s61.1"> Απευθύνθηκε κατόπι σ ' έναν άνθρωπο , που μόλις είχε πάψη να μιλή μόνος μιαν ολόκληρη ώρα περί ευσπλαχνίας μπροστά σε μια μεγάλη σύναξη ανθρώπων .
(trg)="s61"> Alamizsnát kért több előkelő személytől , de valamennyien figyelmeztették arra , hogy ha nem hagy fel a koldulás mesterségével , javitó intézetbe zárják s ott majd megtanulja , hogyan keresse meg a kenyerét :
(src)="s62.0"> Ο ρήτορας αυτός , κυττάζοντάς τον λοξά , του είπε : — Τι έρχεστε να κάμετε εδώ .
(src)="s62.1"> Σας έφερε κανείς καλός σκοπός ;
(trg)="s62"> Végül egy olyan emberhez fordult Candide , ki egy nagy gyülekezetben teljes óra hosszat beszélt a kegyességről : ez a szónok , átható pillantást vetve rá , ezt kérdé tőle : » Minek jöttél ? valami jó ügy hozott ide ?
(src)="s63.0"> — Δεν υπάρχει διόλου αποτέλεσμα χωρίς αιτία , απάντησε με μετριοφροσύνη ο Αγαθούλης · όλα είναι αλληλένδετα αναγκαστικά και κανωμένα για τον καλύτερο σκοπό .
(src)="s63.1"> Με διώξαν κοντά από τη Δεσποινίδα Κυνεγόνδη , πέρασα από ραβδισμούς και πρέπει τώρα να ζητιανεύω το ψωμί μου , όσο να μπορέσω να το κερδίζω .
(trg)="s63"> Nincsen okozat ok nélkül , felelt szerényen Candide ; a dolgok mindég szükségszerüen kapcsolódnak egybe és minden a lehető legjobb célra teremtetett ; elkerülhetetlen volt , hogy elüzzenek Kunigunda kisasszony mellől , hogy vesszőfutásban legyen részem és kellett , hogy összekolduljam az ennivalómat , amig nem tudom a kenyeremet megkeresni ; mindez nem történhetett máskép .
(src)="s64"> Όλ ' αυτά δε μπορούσαν να συμβούν αλλιώς . — Φίλε μου , του είπεν ο ρήτορας και πιστεύεις πως ο Πάπας είναι ο Αντίχριστος .
(trg)="s64"> Barátom , kérdé a hitszónok , azon a nézeten vagy , hogy a pápa az Antikrisztus ?
(src)="s65"> — Δεν τόχα ως τόρα ακούσει να το λένε , απάντησε ο Αγαθούλης · μα είτε είναι είτε δεν είναι , εγώ δεν έχω ψωμί !
(trg)="s65"> Még nem hallottam erről beszélni , felelé Candide ; de akár az , akár nem , annyi bizonyos , hogy nincs betevő falatom .
(src)="s66"> — Δεν είσαι άξιος να το φας , είπεν ο άλλος : Φεύγα , κατεργάρη , άθλιε μη με λερώνης με την παρουσία σου .
(trg)="s66"> Nem is érdemled meg , hogy jóllakjál , mondá a prédikátor ; eredj , te gazfickó , pusztulj innen , te nyomorult , ne kerülj soha többet a szemem elé . «
(src)="s67"> Η γυναίκα του ρήτορα είχε βγάλει το κεφάλι της στο παράθυρο και βλέποντας έναν άνθρωπο , που αμφέβαλλε πως ο Πάπας είναι ο Αντίχριστος , τούρριξε στο κεφάλι ένα τσουκάλι γεμάτο . . . .
(trg)="s67"> A prédikátor felesége , kidugván fejét az ablakon és elgondolván , hogy olyan ember áll előtte , ki kételkedett a pápa antikrisztusi mivoltában , hirtelen rázuditotta egy edény tartalmát ...
(src)="s68.0"> Ω ! ουρανοί !
(trg)="s68.0"> Ó egek !
(src)="s68.1"> Σε τι σημείο φτάνει ο θρησκευτικός ζήλος των γυναικών !
(trg)="s68.1"> Milyen tulzásba ragadja a nőket a vallásos buzgalom !
(src)="s69.0"> Ένας άνθρωπος , που δεν είχε καθόλου βαφτισθή , ένας αγαθός αναβαφτιστής , ονομαζόμενος Ιάκωβος , είδε το σκληρό κι ' ατιμωτικό τρόπο , που μεταχειρίστηκαν έναν αδερφό του , ένα ον δίπουν , άπτερον , έμψυχον .
(src)="s69.1"> Τον επήρε σπίτι του , τον καθάρισε , τούδωσε ψωμί και μπύρα , του χάρισε δύο φιορίνια , θέλησε μάλιστα να τον μάθη να δουλεύη στο εργοστάσιό του , που έφκιανε περσικά χαλιά στην Ολλανδία .
(src)="s69.2"> Ο Αγαθούλης σχεδόν προσκυνώντας τον αναφώνησε !
(trg)="s69"> Egy ember , ki nem volt megkeresztelve , egy Jacques nevü jámbor anabaptista , végig nézte , mily kegyetlen és csufondáros módon bántak el egyik testvérével , egy lelkes , kétlábu , tollatlan lénnyel ; hazavezette otthonába , megfürdette , kenyeret és sört tett elébe s még két pengő forinttal is megajándékozta , sőt munkát is akart neki adni gyárában , hol perzsa szőnyegeket készitettek , mi Hollandiában szokásos volt .
(src)="s70"> — Ο διδάσκαλος Παγγλώσσης τώπε πολύ σωστά πως όλα είναι άριστα σ ' αυτό τον κόσμο , γιατί είμαι άπειρα πιο συγκινημένος , με τη δική σας υπέρτατη γενναιότητα παρά λυπημένος με τη σκληρότητα αυτού του κυρίου με το μαύρο μανδύα και της κυρίας γυναίκας του .
(trg)="s70"> Candide földre vetvén magát előtte , lelkesedéssel kiáltott fel : » Bölcsen mondá Pangloss mester , hogy minden a legjobb e világon ; mert mondhatom hogy sokkal jobban el vagyok ragadtatva a te határtalan nemeslelküségedtől , mint amennyire elkeserit annak a fekete palástos urnak és feleségének kegyetlensége . «
(src)="s71"> Την άλλη μέρα , περιδιαβάζοντας , συνάντησε ένα ζητιάνο , γεμάτον πληγές , με μάτια σβυσμένα , την άκρη της μύτης φαγωμένη , το στόμα στραβωμένο , τα δόντια μαύρα , που μιλούσε με το λαρύγγι , βασανιζόμενος από ένα σφοδρό βήχα και που σε κάθε του βήξιμο φτυούσε κ ' ένα δόντι .
(trg)="s71"> Másnap sétaközben egy koldussal találkozott , ki mérges kelevényekkel volt boritva , szemei fénytelenek voltak , az orra vége lerohadt , szája lefittyedt , foga fekete , hangja rekedt volt , heves köhögés kinozta és minden rohamnál kiköpte egy fogát .
(src)="s72"> ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV .
(trg)="s72"> NEGYEDIK FEJEZET .
(src)="s73"> & Πώς ο Αγαθούλης συνάντησε τον παλιό του δάσκαλο της φιλοσοφίας , τον δόχτορα Παγγλώσση και τι απέγινε . &
(trg)="s73"> Hogyan találkozott Candide hajdani filozófia-tanitójával , Pangloss doktorral s mi lett az utóbbi sorsa ?
(src)="s74.0"> Ο Αγαθούλης , περισσότερο από συμπάθεια παρά από φρίκη , έδωσε σ ' αυτόν τον τρομαχτικό ζητιάνο τα δύο φιορίνια , πούχε λάβει από τον έντιμο του αναβαφτιστή , τον Ιάκωβο .
(src)="s74.1"> Το φάνταγμα τον εκύτταξε στα μάτια , δάκρυσε και ρίχτηκε στο λαιμό του .
(trg)="s74"> Candide , inkább a részvéttől mint a borzalomtól indittatva , a jámbor Jacques anabaptistától kapott két pengő forintját odaadta a borzalmas állapotban lévő koldusnak .
(src)="s75"> Ο Αγαθούλης τρομαγμένος πισωδρόμησε . — Αλλίμονο ! είπεν ο ένας άθλιος στον άλλον άθλιο , δεν αναγνωρίζετε πια τον αγαπημένο σας Παγγλώσση ;
(trg)="s75"> A fantom mereven nézte őt és a nyakába borult ;
(src)="s76.0"> — Τι ακούω !
(src)="s76.1"> Σεις , αγαπημένε μου διδάσκαλε !
(src)="s76.2"> Σεις σ ' αυτά τα φριχτά χάλια !
(trg)="s76"> Candide ijedten tántorodott vissza . » Nagy ég ! mondá a nyomorult a másik nyomorultnak , hát nem ismered fel a te kedves Panglossodat ?
(src)="s77"> Τι συμφορά λοιπόν σας βρήκε ; Γιατί δεν είσθε πια στον ωραιότερο των πύργων ; Τι απέγινε η δεσποινίς Κυνεγόνδη , το μαργαριτάρι των κοριτσών , το αριστούργημα της φύσης ;
(trg)="s77.1"> Te vagy az , drága mesterem , te jutottál ily borzalmas állapotba ?
(trg)="s77.2"> Mily szerencsétlenség ért ? miért nem maradtál a világ legszebb kastélyában ? mi történt Kunigunda kisasszonnyal , minden lányok gyöngyével , a természet remekmüvével ?
(src)="s78.0"> — Δεν βαστώ πια , είπεν ο Παγγλώσσης .
(src)="s78.1"> Ευθύς ο Αγαθούλης τον ωδήγησε στο σταύλο του Αναβαφτιστή , όπου τούδωσε να φάγη λιγάκι ψωμί .
(src)="s78.2"> Κι ' όταν ο Παγγλώσσης ανάλαβε , — Λοιπόν , τον ξαναρωτά , η Κυνεγόνδη ; . . . . .
(trg)="s78"> Nem birom tovább , mondá Pangloss . « Candide rögtön elvitte őt az anabaptista istállójába és egy kis kenyeret adott neki ; mikor Pangloss kissé erőhöz jutott , megkérdezte tőle : » Nos mi van Kunigundával ?
(src)="s79"> — Απέθανε , απάντησεν ο άλλος .
(trg)="s79"> Meghalt , válaszolt a másik .
(src)="s80"> Ο Αγαθούλης στ ' άκουσμα αυτής της λέξης λιποθύμησε .
(trg)="s80"> Ennek hallatára Candide elájult ; barátja magához téritette csöppnyi romlott ecettel , melyet az istállóban talált .
(src)="s81"> Ο φίλος του τον ξανάφερε στις αισθήσεις του με λίγο κακό ξίδι , που βρέθηκε κατά τύχη μέσα στο σταύλο .
(trg)="s81"> Candide kinyitá szemeit . » Kunigunda meghalt !
(src)="s82.0"> Ο Αγαθούλης ξανάνοιξε τα μάτια .
(src)="s82.1"> Η Κυνεγόνδη απέθανε !
(trg)="s82"> Ó , hol talállak meg téged , elképzelhető legjobb világ ?
(src)="s83"> Α ! άριστε των κόσμων πού είσαι ; Κι ' από τι αρρώστια πέθανε ;
(trg)="s83"> De vajjon mily betegség ölte meg ? nem az-e , hogy szapora rugások közepette látott engem kikergetni atyja-urának gyönyörü kastélyából ?
(src)="s84.0"> Ίσως άραγε γιατί μ ' είδε να με διώχνουν από τον ωραίον πύργο του κυρίου πατέρα της με δυνατές κλωτσές ; — Όχι ! απάντησε ο Παγγλώσσης .
(src)="s84.1"> Την ξεκοίλιασαν Βούλγαροι στρατιώται , αφού πρώτα την εβίασαν όσο μπορεί να συμβή αυτό σε άνθρωπο .
(src)="s84.2"> Σπάσανε το κεφάλι του κυρίου βαρώνου , που θέλησε να την υπερασπισθή · την κυρία βαρωνέσσα την κόψανε κομματάκια κομματάκια · ο αγαπητός μου μαθητής έπαθε τα ίδια με την αδελφή του · όσο για τον πύργο , δεν έμεινε πείρα σε πείρα , ούτε αποθήκη , ούτε πρόβατο , ούτε πάπια , ούτε δένδρο .
(src)="s84.3"> Όμως εκδικηθήκαμε καλά , γιατί οι Άβαροι κάμανε τα ίδια σε μια γειτονική βαρωνεία , που ανήκε σ ' έναν Βούλγαρο ευπατρίδη .
(src)="s84.4"> Πάνω σ ' αυτή τη διήγησι , ο Αγαθούλης λιποθύμησε άλλη μια φορά .
(trg)="s84"> Nem , mondá Pangloss , bolgár katonák ölték meg , miután oly sokszor megbecstelenitették , ahányszor csak lehetséges volt ; a báró urnak , ki védelmére akart kelni , kitekerték a nyakát ; a báróné őméltóságát darabokra vágták ; az én szegény növendékemnek is az lett a sorsa , ami a nővérének ; és ami a kastélyt illeti ; kő kövön nem maradt , egyetlen csürt , egyetlen fát , juhot vagy rucát sem kiméltek : de alaposan meg is fizettek ezért , mert az arabok ugyanezt tették a szomszéd báróságban , mely egy bolgár birtokos tulajdona volt . «
(src)="s85"> Μα όταν συνήλθε και είπε ό , τι έπρεπε να πη , ρώτησε για την αιτία και το αποτέλεσμα και για τον αποχρώντα λόγο , που κατάντησε τον Παγγλώση σε μια τόσο οιχτρή κατάστασι . — Αλλίμονο , είπεν ο άλλος .
(trg)="s85"> Erre Candide ismét elájult ; de amint magához tért és mindent elmondott , ami a szivét nyomta , az okról és okozatról kezdett kérdezősködni s elegendő okát kereste annak , hogy Pangloss ily szánalmas állapotba jutott .
(src)="s86"> Είναι ο έρωτας : ο έρωτας ο παρηγορητής του ανθρωπίνου γένους , ο διατηρητής του κόσμου , η ψυχή όλων των όντων , πόχουν αισθήσεις , ο τρυφερός έρωτας !
(trg)="s86"> Jaj ! mondá amaz , a szerelem juttatott ide , a szerelem , az emberi nem vigasztalója , a világmindenség fenntartója , az érzékeny lények lelkesitője , a gyöngéd szerelem .
(src)="s87.0"> — Αλλίμονο ! είπεν ο Αγαθούλης .
(src)="s87.1"> Τόνε γνώρισα αυτόν τον έρωτα , αυτόν το βασιληά των καρδιών , αυτή την ψυχή της ψυχής μας .
(trg)="s87"> Jaj ! mondá Candide , én is ismertem a szerelmet , a szivek kormányzóját , a lelkek lelkét ; sohasem volt belőle több hasznom , mint egy csók és húsz farbarugás ...
(src)="s88.0"> Ποτές δε μου κόστισε περισσότερο απόνα φιλί και είκοσι κλωτσιές στον πισινό .
(src)="s88.1"> Πώς μια τόσο ωραία αιτία μπόρεσε να προκαλέση σε σας ένα τόσο αποτρόπαιο αποτέλεσμα ;
(trg)="s88"> És ez a szép ok hogyan szülhetett benned ily rettentő okozatot ?
(src)="s89.0"> Ο Παγγλώσσης απάντησε ως εξής : — Ω αγαπημένε μου Αγαθούλη · έχεις γνωρίσει την Πακέττα , αυτή την νόστιμη ακόλουθο της σεβαστής μας βαρωνέσσας .
(src)="s89.1"> Γεύτηκα στην αγκάλη της τις χαρές του παραδείσου , που μου φέραν αυτά τα δεινά της κόλασης , από τα οποία με βλέπετε φαγωμένον .
(src)="s89.2"> Ήτανε η ίδια μολυσμένη κ ' ίσως απέθανε απ ' αυτά .
(trg)="s89"> Pangloss igy felelt : » Ó , kedves Candide-om , bizonyára emlékszel Paquette-re , a mi felséges bárónénk csinos komornájára ; karjaiban a paradicsom gyönyöreit élveztem és e gyönyöröknek köszönhetem most a pokoli kínokat , melyeknek martaléka lettem : a lány meg volt fertőzve , talán bele is halt .
(src)="s90"> Η Πακέττα είχε πάρει αυτό το δώρο από έναν κορδελιέρο ( 1 ) πολύ σοφόν , ο οποίος είχε ανεύρει την πρώτη πηγή του κακού · αυτός τόχε πάρει από μια γρηά κόμησσα , που τόχε πάρει απόναν αξιωματικό του ιππικού , που το χρεωστούσε σε μια μαρκησία , που τόχε πάρει απόναν υπηρέτη , που τόχε πάρει από έναν ιησουίτη , ο οποίος όντας δόκιμος , τόχε πάρει απ ' ευθείας από έναν σύντροφο του Χριστοφόρου Κολόμβου .
(trg)="s90.0"> Paquette egy tudós ferencrendi baráttól kapta a nyavalyát , ki a forrásig ment vissza , mert őrá meg egy vén grófnőtől ragadt , ki viszont egy lovassági kapitánynak köszönhette ; az utóbbi egy márkinőtől kapta , ez egy apródtól , emez egy jezsuita noviciustól , ki egyenesen Kolumbusz Kristóf egyik bajtársától szerezte .
(trg)="s90.1"> Ami engem illet , én már senkire sem származtatom , mert én belehalok .
(src)="s92"> Δεν ήταν ο διάβολος ο πρώτος σπόρος της ; — Καθόλου , απάντησε ο μέγας αυτός άνθρωπος .
(trg)="s92.0"> Ó Pangloss ! kiáltott fel Candide , milyen különös családfa !
(trg)="s92.1"> Biztosan maga az ördög ennek az őse !
(src)="s93.0"> Ήταν ένα πράγμα απαραίτητο στον καλύτερο των κόσμων , ένα συστατικό του αναγκαίο , γιατί αν ο Κολόμβος δεν άρπαζε σ ' ένα νησί της Αμερικής αυτήν την αρρώστεια , που φαρμακώνει όλη τη γενεά , που συχνά μάλιστα την εμποδίζει ολότελα και που είναι , φανερά , το αντίθετο του μεγάλου σκοπού της φύσης , δε θάχαμε ούτε τη σοκολάτα ούτε την κοκκινόμπογια της κοχενίλλης .
(src)="s93.1"> Πρέπει ακόμα να παρατηρήσομε , πως ίσαμε σήμερα , αυτή η αρρώστεια είναι ξεχωριστά της δικής μας ηπείρου , όπως οι θεολογικοί καυγάδες .
(trg)="s93"> Egyáltalában nem , válaszolá a nagy férfiu , nélkülözhetetlen kelléke és szükséges alkotórésze ez a lehető legjobb világnak ; mert ha Kolumbusz nem kapta volna meg Amerika egy szigetén ezt a nyavalyát , mely megmérgezi a nemzés forrását , sőt amely gyakran magát a nemzést is lehetetlenné teszi , mi világos ellentétben áll a természet nagy céljával , akkor nem lenne se csokoládénk se biborfestékünk ; azonkivül figyelembe kell venni , hogy a mai napig csakis a mi földrészünkön terjedt el ez a betegség oly nagyon .